وی گفت: امر به معروف و نهی از منکر موضوع مهمی است که درباره آن آیات و روایت بسیاری بیان شده است؛ روایت درباره آیه ۴۱ سوره حج می‌فرماید «امام زمان(عج) پس از ظهور اقامه نماز، پرداخت زکات، امر به معروف و نهی از منکر را در اولویت حکومت خود قرار می‌دهند».

فرد بی توجه به منکر لایق لعن است

استاد حوزه و دانشگاه با بیان این‌که امر به معروف و نهی از منکر در تمام زیارت‌نامه‌ها بیان شده است، تعداد آیات و روایت بیان شده در این باره را بی شمار دانست و تصریح کرد: قرآن می‌فرماید «عیسی و داوود بنی اسرائیل را به سبب حساس نبود نسبت به منکر لعنت کردند»، یعنی فردی که نسبت به منکر حساسیت نداشته باشد را می‌توان لعن کرد.

وی ادامه داد: بنی اسرائیل نیز می‌گفتند ما به جامعه کاری نداریم و هر اتفاقی می‌خواهد در آن رخ دهد بدهد، همچنین خود اهل منکر بودند که قرآن به سبب این کارشان آنها را لایق لعن می‌داند.

حجت‌الاسلام رفیعی تأکید کرد: در روایت آمده «کسی که امر به معروف و نهی از منکر کند خلیفه خدا بر روی زمین است»، در روایت دیگر آمده «اگر فردی مؤمن باشد و تمام عبادت خود را انجام دهد در حالی که به امر به معروف و نهی از منکر کاری نداشته باشد مؤمن ضعیف است».

وی خاطرنشان کرد: البته امروز تا در جامعه ما گفته می‌شود منکر افراد به یاد بد حجابی و موسیقی مبتذل می‌افتند، البته این‌ها نیز منکر هستند، ولی منکر مسأله بسیار گسترده‌ای است.

چگونه می توان با منکر اداری مقابله کرد؟

عضو هیأت علمی جامعه المصطفی العالمیه یکی از منکرها را منکر اداری دانست و انجام ندادن کار مشتریان، رشوه گرفتن، پارتی بازی، عدم پرداخت حقوق کارمندان، ناحقی در جذب و گزینش افراد را از جمله این منکرها برشمرد و تأکید کرد: منکر تنها بحث زبانی نیست، فرد حتی می‌تواند اگر در اداره‌ای منکری را مشاهده کرد مطلب را نوشته و از طریق صندوق نظرات به رییس برساند، این نیز می‌شود انجام وظیفه نهی از منکر نسبت به آن منکر صورت گرفته در اداره.

منکر خانوادگی به بد اخلاقی افراد گفته می شود

وی یادآور شد: منکر گاهی خانوادگی است، یعنی فرد در خانواده خود بد اخلاق، ربا خوار، اهل فساد و ابتذال است که در این صورت باید اقوام او را نصحیت کرده و بخواهند که منکر خود را ترک کند.

حجت‌الاسلام رفیعی منکر اجتماعی از نوع سوم منکر دانست و خاطرنشان کرد: در کنار حرم حضرت معصومه(س) مشاهده می‌شود که بسیاری از مغازه‌داران در هنگام نماز تابلو نصب می‌کنند که در هنگام نماز مغازه تعطیل است، این خود بهترین امر به معروف است.

گاهی امر به معروف با نصب یک تابلو صورت می‌گیرد

وی تأکید کرد: گاهی امر به معروف با نصب یک تابلو، نوشته صورت می‌گیرد؛ در گذشته برخی از مغازه داران و حتی تاکسی‌داران تابلوی نصب می‌کردند که از پذیرش بدحجاب معذوریم، این خود مبارزه با منکر و امر به معروف است؛ دامنه مبارزه با منکر بسیار گسترده است.

استاد حوزه علمیه قم اظهار داشت: گاهی نیز فرد می‌تواند با نوشتن یک مطلب و یا پخش خبر در صدا و سیما امر به معروفی را انجام داده و با منکر مبارزه کند؛ در این صورت حتی تذکر زبانی نیز لازم نیست، بلکه با نوشته می‌توان این فریضه الهی را انجام داد.

منکر شرعی به موضوعاتی که دین و عقل آن را حرام می‌دانند گفته می‌شود

وی افزود: چهارمین نوع منکر منکر شرعی است، منکر شرعی به هر آنچه در درجه نخست دین و سپس عقل زشت و حرام بداند گفته می‌شود؛ منکر پنجم منکر قانونی است که به زیر پاگذاشتن قوانین برای نمونه قوانین راهنمایی و رانندگی گفته می‌شود، البته بسیاری از مردم درباره این منکر چون به ضررشان است تذکر می‌دهند.

استاد حوزه و دانشگاه منکر سیاسی را ششمین نوع منکر دانست و بیان داشت: گاهی منکری در سطح مسؤولان صورت می‌گیرد که در این زمینه تذکر لازم است؛ به صورت کلی فرد در هر صورت و هر جایی که می‌تواند باید نهی از منکر کند، گاهی این کار با نوشتن، ارسال پیامک، تماس گرفتن با رادیو و تلویزیون صورت می‌گیرد.

نهی از منکر تا آخر عمر برای فرد واجب است

حجت‌الاسلام رفیعی با اشاره به واقعه روز عاشورا که امام حسین(ع) در گودال قتلگاه نیز دشمنان را از حمله به خیمه‌ها باز می‌دارند، ادامه داد: این واقعه به ما چند موضوع را نشان می‌دهد، نخست این‌که نباید تا آخرین لحظه عمر از نهی از منکر دست برداشت و باید دانست که این کار تا آخر عمر واجب است.

وی ادامه داد: درس دیگر این واقعه این است که اگر چند منکریی در جایی صورت گیرد حتی شده باید در برابر یک منکر نیز ایستاد؛ نگوییم که منکر زندگی فلانی را گرفته است و دیگر نمی‌توان او را امر به معروف و نهی از منکر کرد.

استاد حوزه و دانشگاه با بیان این‌که در نهی از منکر همیشه لازم نیست فرد از دین مایه بگذارد، گفت: امام حسین(ع) در روز عاشورا به افرادی که می‌خواستند به خیمه‌هایشان حمله کنند نگفتند به خاطر دینتان حمله نکنید، بلکه فرمودند مگر شما انسان نیستید که به زن و بچه من حمله می‌کنید.

چگونه می‌توان یک معتاد را امر به معروف و نهی از منکر کرد؟

وی افزود: گاهی یک فرد معتاد مواد مخدر است، باید برای این فرد مضرات مواد مخدر را بیان کرد و او را از انجام این کار بازداشت، یعنی لازم نیست که فرد بگوید حتما بخاطر اسلام اعتیاد را ترک کن، بلکه می‌تواند بگوید که اعتیاد زندگی تو را بر باد می‌دهد، خانواده‌ات را نابود می‌کند و دیگر مضرات آن را نیز بیان کند.

عضو هیأت علمی جامعه المصطفی العالمیه با اشاره به این‌که فرد وحشی را نیز باید نهی از منکر کرد، عنوان کرد: گاهی نهی از منکر در این افراد نیز اثر می‌گذارد؛ حسین بن علی(ع) نیز در روز عاشورا دشمنان خود را که افرادیی وحشی بودند نهی از منکر کرد.

در امر به معروف و نهی از منکر باید اولویت بندی کرد

وی تصریح کرد: سومین موضوع درباره امر به معروف و نهی از منکر اولویت قرار دادن آنها است؛ حضرت زینب(س) در مجلس یزید که مجلس منکر بود، حجاب را اولویت قرار داده و فرمودند «ای پسر آزاد شده پیامبر آیا این عدالت است که خانواده خود را به دور از چشم نامحرمان نگه داری و خاندان رسول‌الله در جلوی چشم نامحرمان».

به خاطر حساسیت نشان دادن هدهد به منکر ملتی از بت پرستی نجات پیدا کردند

حجت‌الاسلام رفیعی با اشاره به آیات قرآن کریم به نهی از منکر حیوانات اشاره کرد و بیان داشت: حتی در قرآن آمده که مورچه و هدهد نیز نسبت به منکر حساسیت نشان دادند، هدهد وقتی دید مردمان یک سرزمین به خورشید پرستشی مشغول هستند نسبت به این منکر حساسیت نشان داده و آن را به حضرت سلیمان(ع) گزارش داد، به خاطر این کار هدهد یک ملتی از بت پرستی نجات پیدا کردند، آیا ما از این‌ها نیز کمتریم که نسبت به منکرات حساسیت نشان ندهیم.

اعتیاد و فساد جوانان ما را به سمت نابودی می‌کشاند/ انسانیت و شرف جوانان ما فدای فضای مجازی می‌شود

وی تأکید کرد: امروز اعتیاد و فساد جوانان را ما را به سمت نابودی می‌کشاند؛ طلاق در جامعه وحشتناک شده است، بحث طلاق‌های قبل از ازدواج وجود دارد، بسیاری از خانواده در این زمینه گلایه دارند و هر روز به ما می‌گویند که در خانواده‌شان طلاق صورت می‌گیرد؛ انسانیت و شریف جوانان ما در فضای مجازی فدا می‌شود.

استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: حوزه و ائمه جماعات نسبت به این موضوعات حساس هستند، متأسفانه همه نیز گردن یکدیگر می‌اندازیم.

کتاب امر به معروف و نهی از منکر آقای قرائت مطالعه شود

عضو هیأت علمی جامعه المصطفی العالمیه با اشاره به کتاب «امر به معروف و نهی از منکر» استاد قرائتی با بی نظیر دانستن این کتاب از جوانان خواست تا آن را مورد مطالعه قرار دهند و عنوان کرد: افراد این کتاب را تهیه کرده و در مساجد و حسینیه‌ها قرار دهند تا افراد استفاده کنند؛ در مراسم سوگواری حضرت اباعبدالله الحسین(ع) به چه میزان این مطالب بیان می‌شود، بنده چندین بار از آقای قرائتی به خاطر این کتاب تشکر کرده‌ام، اگر تمام ما همانند ایشان تلاش و کوشش می‌کردیم اکنون جامعه اصلاح شده بود.

وی تأکید کرد: در امر به معروف و نهی از منکر اثرگذاری لحظه‌ای حتما شرط نیست، گاهی امر به معروف و نهی از منکر یک ماه بعد در فرد اثر می‌گذارد و او را نمازخوان و مؤمن می‌کند؛ فرد باید در هر لحظه امر به معروف و نهی از منکر کند، حتی اگر بداند که در آن لحظه امر و نهی او در فرد اثر نگذارد.

با توجیه «کار از کار گذشته» نمی‌توان امر به معروف و نهی از منکر را ترک کرد

حجت‌الاسلام رفیعی درباره بی توجهی برخی از افراد نسبت به امر به معروف و نهی از منکر اظهار داشت: برخی تعبیر می‌کنند که کار از کار گذشته است و دیگر هیچ کاری برای فلان فرد فایده‌ای ندارد؛ برای نمونه وقتی گفته می‌شود درباره حجاب، رشوه گرفتن و ربا دادن افراد را نهی از منکر کنید می‌گویند «دیگر کار از کار گذشته و همه گرفتار این شده‌اند، گفتن من به تنهایی چه سودی دارد»، این توجیه غلطی است که فرد انجام می‌دهد.

وی افزود: گاهی رفتن در یک مراسم تأیید منکر است، رفتن برخی از افراد در برخی مراکز تأیید منکر است؛ فرد باید بسیار مراقب بوده و تک تک کارهای خود را با دقت انجام دهد؛ در زمان طاغوت یکی از نمایندگان مجلس خدمت امام راحل رسیده و گفته بود «در مجلس لایحه‌ای می‌خواستند تصویب کنند که من به آن رأی ندادم»، امام فرموده بودند «تو باید در مخالفت با آن داد و فریاد می‌زدی، باید می‌گفتی که من با این لایحه مخالف هستم، وگرنه دیگران چه بدانند که تو با آن مخالفت کردی».

تمام معلمان نسبت به دانش آموزان وظیفه دارند

استاد حوزه علمیه قم واگذار کردن به دیگران را توجیه دوم افراد برای شانه خالی کردن از انجام فریضه امر به معروف و نهی از منکر خواند و اظهار داشت: امروز دبیرستان‌ها و مدارس بهترین عرصه برای تبلیغ هستند، نوجوانان ۵ ساعت در اختیار معلمان هستند، شاید یک نوجوان روزی نیم ساعت با مبلغ و والدین خود نباشد.

وی افزود: تمام معلمان نسبت به این موضوع مسؤولیت دارند، به گونه نباشد که برای نمونه معلم فیزیک، شیمی ریاضی بگوید وظیفه معلم دینی و پژوهشی است که مسائلی دینی را بیان کند؛ درست است که وظیفه این فرد است ولی دبیران دیگر نیز وظیفه دارند، یک معلم خود می‌تواند با رفتار و اخلاق خود امر به معروف و نهی از منکر کند.

آموزش و پرورش می‌تواند با امر به معروف و نهی از منکر تحول ایجاد کند

حجت‌الاسلام رفیعی عنوان کرد: دانش آموز از خوب و بد بودن معلم الگو می‌گیرد؛ مجموعه آموزش و پرورش بیش از ۱۵ میلیون نفر تحت تربیت دارد، می‌تواند حتی با استفاده از فرصت تحول ایجاد کند؛ در دانشگاه‌ها کار را تنها به نهاد نمایندگی، دبیرستا‌ن‌ها به مربی پرورشی و در شهرها به اماکن مقدسه و دیگر مراکز واگذار نکنیم، همه ما مسؤولیم و باید مسؤولیت خود را به خوبی انجام دهیم.

عضو هیأت علمی جامعه المصطفی العالمیه واگذاری امر به آینده را از دیگر بهانه‌های افراد برای شانه خالی کردن از انجام امر به معروف و نهی از منکر دانست و اظهار داشت: خیلی از افراد می‌گویند إن شاء الله امام زمان(عج) می‌آید درست می‌شود؛ درست است که امام(عج) تشریف بیاورند همه چیز درست می‌شود، ولی این به معنای این نیست که ما بشینیم و دست بروی دست بگذاریم، هر فردی باید مسؤولیت خود را انجام دهد.

دشمن هر اتفاقی رخ می‌دهد می‌خواهد سریع به متدینین و مذهبی‌ها بچسباند

حجت‌الاسلام رفعیی ترس را از دیگر توجیهات افراد برای فرار از امر به معروف و نهی از منکر عنوان کرد و اظهار داشت: برخی می‌گویند که می‌گیرند و می‌زنند؛ دشمن نیز که از این کارها بدش نمی‌آید و تا اتفاقی می‌افتند برای بد کردن چهره اسلام آن را سریع به متدینین و مذهبی‌ها وصل می‌کند.

وی تأکید کرد: البته در این زمینه مجلس باید قانون تصویب کند و از آن نیز حمایت کنند؛ باید قانون حمایت از آمر به معروف و ناهی از منکر وجود داشته باشد و نیروهای مختلفی از این افراد حمایت کنند.

اهل منکر بیمار است

استاد حوزه علمیه قم خجالت را دیگر عوامل امر به معروف و نهی از منکر نکردن افراد دانست و اظهار داشت: برخی نیز روش و شیوه انجام این فریضه را نمی‌دانند؛ اهل منکر بیمار است که باید او را معالجه کرد، فردی که منکر می‌کند باید با مرتکب شوند منکر رفیق باشد، همانگونه که دکتر با بیمار خود رفاقت می‌کند، فرد باید به دنبال معالجه مرتکب شوند منکر باشد.

وی ادامه داد: امام صادق(ع) می‌فرمایند «فرد امر به معروف و نهی از منکر نکند الا این‌که سه مطلب را بداند، نخست این که معروف و منکر را بشناسد، ثانیا خود انجام دهند معروف و ترک کننده منکر باشد، ثالثا با مرتکب شوند منکر رفاقت کند».