حضرت آیت‌الله جوادی آملی با اشاره به ضرورت مقابله مؤمنان با ظالمان و مستکبران،‌ بر ضرورت ایستادگی در برابر کفار و حل مشکلات داخل با گذشت و مهربانی تأکید کرد و گفت: هیچ کسی نمی‌تواند بگوید من دخالتی در کارهای سیاسی و اجتماعی ندارم.

خبرگزاری رسا، حضرت آیت‌الله عبدالله جوادی آملی چهارشنبه در درس خارج تفسیر خود که در مسجد اعظم برگزار می‌شود، در ادامه تفسیر سوره مبارکه شوری با اشاره به برخی از مباحث باقی مانده از جلسات گذشته گفت: مؤمنین درجاتی دارند، برخی از مؤمنان در اثر ایمان و عدل و عمل به آیات قرآن معذب در دنیا و آخرت نیستند، یک مؤمن عادل حسنه دنیا و آخرت دارد و راحت است.

وی افزود: برخی که لغزش‌هایی دارند در دنیا سختی‌هایی می‌بینند اما در برزخ و آخرت راحت هستند، اما آنان که گرفتار لغزش‌های بیشتری هستند در دنیا و آخرت سختی‌های می‌بینند اما در آخرت راحت هستند اما آنان که لغزششان بیشتر است، در دنیا و برزخ و آخرت سختی و آسیب می‌بینند اما در نهایت اهل‌ بهشت می‌شوند در حالی در آیات بسیاری درباره مشرکان آمده است که آنان در جهنم جاودان هستند.

صاحب تفسیر تسنیم افزود: مقابل رحمت رحیمیه غضب و انتقام است، اما رحمت رحمانیه خداوند مقابل ندارد، نقشه عالم بر اساس رحمت رحمانیه خداوند است، رحمت خداوند پیش از غضب خداوند است، مهندسی جهان به دست رحمت است، این رحمت یعنی حکمت، این حکمت نقشه می‌کشد که کجا بهشت باشد، کجا جهنم باشد، کجا پارک و کجا زندان باشد، ای خدایی که رحمتش قبل از غضبش پیشی گرفته است.

وی با بیان این که خلود هم مصداق رحمت و حکمت خداوند است، خاطرنشان کرد: مقابل رحمت رحیمیه غضب و انتقام است، اما مقابل رحمت رحمانیه خداوند چیزی وجود ندارد، آن رحمت رحمانیه که همه چیز را در برگرفته معادل با حکمت است.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی با قرائت آیه «وَٱلَّذِینَ ٱسْتَجَابُوا۟ لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا۟ ٱلصَّلَوٰهَ وَأَمْرُهُمْ شُورَىٰ بَیْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَـٰهُمْ یُنفِقُونَ ﴿٣٨﴾»، ابراز کرد: این امرهم شوری بیهنم نشان می‌دهد هیچ کسی نمی‌تواند بگوید من دخالتی در کارهای سیاسی و اجتماعی ندارم و من در انتخابات شرکت نمی‌کنم و رأی نمی‌دهم، هم از نظر عبادی باید مؤمن بود و هم باید کارها را با مشورت انجام داد، اما این که فرد از جامعه فاصله بگیرد و در امور اجتماعی دخالت نکند، بر اساس این آیه اشتباه است.

وی ادامه داد: فرق بین سقیفه و غدیر این است که اینان امرالله را با امرالناس اشتباه کردند، خیال کردند حکومت و تدبیر بر مردم جزو امرالناس است، پس هیچ کس حق ندارد در کارهای جامعه بگوید به من ربطی ندارد یا بگوید به تو ربطی ندارد، همه وظیفه دارند، اما در سوره مبارکه آل‌عمران فرمود تصمیم نهایی بر عهده پیامبر اکرم(ص) است.

مفسر برجسته قرآن کریم گفت: حکومت‌ها هم بر اساس عدل می‌خواهند کاری انجام دهند، همه این امور که جزو مبانی حقوقی و مورد قبول است، بر اساس عدل تنظیم شده است، عدل هم یعنی این که هر چیزی جای خودش باشد، اما اینان جای اشیا و جای اشخاص‌ را خودشان مشخص می‌کنند، این تفکر فرعونی در میان آنان وجود دارد، چه کسی تروریست است و چه کسی تروریست نیست را این‌ها مشخص می‌کنند، معنای تروریست را این‌ها معلوم می‌کنند، عدل را باید خالق اشیا بیان کند.

کیفر تبهکار بر اساس حکم الهی عدل است

وی با اشاره به مسافر بودن انسان در این دنیای مادی خاطرنشان کرد: این چند روز مسافر هستیم و داریم می‌رویم، نه ما می‌دانیم کجا می‌رویم و نه امثال ما، وجود مبارک امام علی(ع) فرمود من پیشگام در این جامعه هستم، قافله که حرکت می‌کردند، چند نفر پیش رو بودند و بعد این قافله را حرکت می‌کردند که بدانند کجا اتراق کنند، امام علی(ع) می‌فرماید من می‌دانم شما را کجا می‌خواهم ببرم، ما باید همچون کسی باشد، امام علی(ع) به بهشت رفته است، این به دست اهل‌بیت(ع) است.

استاد سطح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به آیه «وَٱلَّذِینَ إِذَآ أَصَابَهُمُ ٱلْبَغْىُ هُمْ یَنتَصِرُونَ ﴿٣٩﴾»، ابراز کرد: مشکلات درونی ما باید دوستانه حل شود، مشکلات داخلی با دوستی و گذشت حل می‌شود و مردان با ایمان مشکلات داخلی‌شان را دامن نمی‌زنند اما نسبت به خارج اهل انتقام هستند، فرمودند سنگ را از هر جایی که آمد برگردانید، خدای سبحان ضرورت دید که مؤمنان خود دست به انتقام بزنند، خدا اگر بخواهد می‌تواند از کفار و منافق و صهیونیست انتقام بگیرد، اما می‌خواست مردان الهی را بشناسد که اگر به آب و خاکشان تجاوز شد، اهل انتقام هستند.

وی ابراز کرد: حضرت امام سجاد(ع) فرمود شما به دیگران تجاوز نکنید، حسن همجواری را رعایت کنید، اما اگر دیگری از خارج به شما سنگ زد، شما هم پاسخ او را با سنگ بدهید و این عدل است، کیفر تبهکار عدل است، فرمود «وَجَزَ‌ٰٓؤُا۟ سَیِّئَهٍۢ سَیِّئَهٌۭ مِّثْلُهَا»، تنبیه متجاوز ولو به قتل باشد این قصاص و قتل یک حکم شرعی و حسنه است.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی با قرائت آیه «وَجَزَ‌ٰٓؤُا۟ سَیِّئَهٍۢ سَیِّئَهٌۭ مِّثْلُهَا ۖ فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُۥ عَلَى ٱللَّهِ ۚ إِنَّهُۥ لَا یُحِبُّ ٱلظَّـٰلِمِینَ ﴿۴٠﴾»، بیان کرد: در این آیه می‌فرماید جزای سیئه و بدی همان بدی و سیئه است اما اگر کسی بگذرد از قصاص و صبر کند بهتر است، اما بدانید که خداوند هیچ ستمکاری را دوست ندارد، این دوست نداشتن یک انذار ضمنی را نیز به همراه دارد.

بخشش از کسی که به ما ظلم کرده نیاز به یک عزم جدی دارد

وی با اشاره به آیه «وَلَمَنِ ٱنتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِۦ فَأُو۟لَـٰٓئِکَ مَا عَلَیْهِم مِّن سَبِیلٍ ﴿۴١﴾»، ادامه داد: ما گفتیم اگر عفو بکنید اجرتان با خداوند است و اگر نخواستید عفو بکنید این حق مسلم شما است و هیچ حرجی بر شما نیست، راه نفوذ گناه یا عقاب به طرف شما بسته است، ما می‌گوییم خداوند به عدل و احسان حکم می‌کند، اگر حقتان را گرفتید عدل می‌شود، اگر گذشت کردید احسان است، یک احسان عبادی و یک احسان اجتماعی داریم، پس اگر کسی به دنبال انتقام بود، ایراد و اشکالی در کارش نیست.

استاد اخلاق حوزه علمیه با قرائت آیه «إِنَّمَا ٱلسَّبِیلُ عَلَى ٱلَّذِینَ یَظْلِمُونَ ٱلنَّاسَ وَیَبْغُونَ فِى ٱلْأَرْضِ بِغَیْرِ ٱلْحَقِّ ۚ أُو۟لَـٰٓئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌۭ ﴿۴٢﴾»، ابراز کرد: تنها ایراد و اشکال در کار کسانی است که به مردم ستم می‌کنند و در روی زمین به ناحق سرکشی می‌نمایند، اینانند که عذابی دردناک در پیش دارند، برای آنان عذاب دردناکی وجود دارد.

وی با قرائت آیه «وَلَمَن صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَ‌ٰلِکَ لَمِنْ عَزْمِ ٱلْأُمُورِ ﴿۴٣﴾»، گفت: اگر کسی بردبار بود و لغزش دیگران را در حوزه درون ‌اسلامی بخشید این از کارهای بزرگ است، یعنی جزو کارهایی است که نیاز دارد به انسان عزم بزرگی درباره آن بکند، همه کارهای انسان بر اساس عزم و اراده است و اگر انسان کاری را بدون اراده انجام داد او مورد فعل است، اما درباره کارهای حساس ما فکر می‌کنیم و تصمیم جدی می‌گیریم، مانند ازدواج و خرید خانه نیاز به عزم و اراده جدی دارد اما برای خرید مایحتاج معمولی نیاز به تصمیم جدی نیست.