آیت الله علیرضا اعرافی در همایش بین المللی خمس و نقش آن در تعالی فرهنگی جامعه که در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد، گفت: خمس در نظام اسلام بسیار اهمیت دارد، خمس نشان دهنده نظام فکری اسلام در مقوله عبودیت و عبادت است.

وی افزود: عبادت در منطق اسلام تنها تأمین کننده ارتباط انسان با خدا نیست بلکه در شعاع آن باید ارتباط با جامعه و نیازمندان و تأمین مصالح عالیه اجتماعی انجام شود، خمس یک راهنما است، اقدامات مالی در این نظام مالی جایگاه رفیع دارد.

مدیر حوزه های علمیه با بیان این که اگر بخواهیم نظام اقتصادی اسلام را تحلیل کنیم خمس و زکات جایگاه رفیع و بلندی دارد، اظهار داشت: نظام اقتصادی اسلام نظامی است که بخشی از آن با قصد قربت انجام می گیرد و عبادت می شود، اگر نظام فرهنگ و اجتماعی اسلام را تجلیل کنیم باز هم خمس مؤلفه مهم در تنظیم روابط اجتماعی و کاهش آسیب های اجتماعی و گشایش درها برای ارتقای فرهنگی جامعه قرار دارد.

وی ادامه داد: نظام فرهنگی و اجتماعی اسلامی با خمس جان می گیرد، اسلام در ذات خود دینی سیاسی است، خمس در اینجا پشتوانه مهم حرکت سیاسی اسلام بوده است، خمس همزمان در نظام عبادی، اقتصادی، فرهنگی اجتماعی و سیاسی اسلام جایگاه دارد.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه ابراز داشت: اگر این ۴ نظام در کنار هم قرار گیرد مجموعه نشان دهنده نظامات کلان اسلام خواهد بود، خمس دارای فلسفه بسیار مهم الهی و در عدالت اجتماعی و اقتصادی است، با نشر فرهنگ خمس فاصله های طبقاتی کاهش پیدا می کند، اگر همه مکلفان به فریضه خمس عمل کند بخش بسیاری از آسیب های اجتماعی حل می شود.

وی عنوان کرد: خمس پشتوانه مردمی سالم برای مرجعیت و حوزه های علمیه بوده است، باید در ادای خمس به نکات مهمی توجه کرد، در خمس قصد قربت شرط بوده و آزادی در پرداخت است، این کار ادای فریضه است؛ خمس نشان دهنده ارتباط مکلفان با مرجعیت است، در بحث خمس از نگاه علمی باید قدم های کامل تر و جامع تری برداریم.

امام جمعه قم خاطرنشان کرد: خمس در کنار زکات در نظام درس ها باید جایگاه ویژه ای پیدا کند، اگر حجم عظیم سؤالات و پرسش ها درباره خمس مشاهده شود می بینیم که هنوز نیاز به کار فقهی وجود دارد، رونق درس های خارج ناظر به نیازهای نو وظیفه حوزه است، همچنین نیازمند تحقیقات کلامی و فسلفه شناسی خمس داریم که باید کارهای بهتری انجام شود.

وی اضافه کرد: در زمینه تحقیقات اجتماعی در باب خمس از منظر علوم اجتماعی باید تحقیقاتی کرد که می تواند قلمروهای جدید باز کند، در ترویج و تبلیغ خمس نیازمند تحقیق، کار علمی و به کار گیری روش های صحیح هستیم، در نظام آموزش و پرورش باید به شکل سنجیده مقوله اقتصاد اسلامی و مقوله خمس تبیین و ترویج شود.

آیت الله اعرافی با بیان این که در باب خمس و مسائل پیرامون آن باید آسیب شناسی کرد و به شبهات پاسخ داد، گفت: محور حوزه‌های علمیه خمس است، رابطه عاطفی و اعتقادی مردم است که در قالب خمس حوزه ها را تقویت و ترویج می کند که باید تقویت شود، حوزه‌های علمیه باید تکیه گاه اصلی خود را مردم و جامعه بدانند و خمس یکی از عناصر مهم است.

وی افزود: رهبر معظم انقلاب مقید هستند که شهریه و مصارف مربوط به حوزه را از وجوهات بدهند، این اعلام شده است که مصارف حوزه ها را از وجوهات تأمین می کنند، اساس زندگی جامعه محصلان حوزه های علمیه و اساتید و محققان حوزه بر پایه همین رابطه عاطفی و مالی با توده های مردم است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار داشت: آن چه در این زمینه توزیع می شود بسیار بسیار متوسط و به یک معنا ناچیز است که واقعا گاهی انسان شرمنده می شود، از ممیزات فقه شیعه خمس است، جایگاه خمس بسیار مهم به شمار می رود و نقش سیاسی و اجتماعی مهمی دارد از این رو در معرض شبهات بسیار است، حوزه هم در مسیر تبیین و ترویج خمس اعلام آمادگی می کند.