اشاره
بخش نخست نوشتار را با این سخن آغاز کردیم که:

نگاه درس آموز هر یک از ما مبلغان به تاریخ و حوادث امروز جامعه، بینش و بصیرتی فراهم می کند تا با کمک مباحث اعتقادی، اخلاقی، فقهی، برخی از گفتارهای مخاطبان خود را با ریشه های حوادث چهارده قرن گذشته و شیوه های دشمنان در تمامی زمان ها آشنا کنیم، و دین باوران را در همۀ عرصه ها با وظایفشان آشنا سازیم و راهی روشن برابر آنا بگشاییم.
«دشمن شناسی» را گفتاری از این دست شمردیم که برای یکایک دانش پژوهان حوزوی مناسب و مفید و حتی ضروری خواهد بود تا به خوبی دستهای پیدا و پنهان دشمنان و توطئه های مرئی و نامرئی آنان را در ابعاد مختلف لمس کنند.
در پی آن دگرگونی «بینش ها»، «گرایش ها» و «کنش ها» و «واکنش ها» را بنیان فعالیت استکبار بیان کردیم که با دو چهرۀ چشمگیر رخ می نماید:
۱ – خدشه دار کردن جامعیت و قداست دین و بی هویت کردن ارزش های مذهب.
۲ – آلوده سازی چهرۀ مرزبانان فکری فرهنگی جامعه (روحانیون) و بی ارزش کردن دین باوران.
که این دو هدف شیطانی توسط افرادی با عناوینی همچون «روشنفکر» «اسلام شناس» و «اصلاح گر» با شیوۀ «تردید در باورهای مذهبی» ، «تضعیف قداست های مکتبی» و «تحقیر ارزش ها و ارزش مداران جامعه» به انجام می رسد.
بیش از ده مورد یا مصداق از فعالیت دشمن را در عرصه های مختلف بازبینی و تحلیل کردیم. اینک «وظیفه های دین باوران و مبلغان در برابر ریشه ها و شیوه های دشمن» در رویارویی با آموزه های آسمانی اسلام ناب محمدی را پیش رو قرار دادیم تا خود و دیگران را از آنان آگاه سازیم.
با هم یکایک وظیفه ها را پی می گیریم:

۱ – پی ریزی، استحکام وتکامل باورهای مذهبی و اعتقادات ناب دینی
«جهالت» و «ضلالت» ، دو راه نفوذ دشمن به صورت نامرئی و سریع است که دشمن با سوار شدن بر امواج نادانی و گمراهی مردم به تحریف حقایق و معارف مذهب دست می زند و انحراف افکار وعقاید ساده لوحان بدون تحلیل و درک شیوۀ همیشگی اوست. بدین خاطر ناپلئون ویرانگری صدای قلم را بیش از غرش تانک ها و گلوله ها دانسته و کارتر رئیس جمهور اسبق آمریکا – تخریب یک دلار برای تبلیغات را بیشتر از ده دلار برای تسلیحات می شمرد.
به یقین یگانه ابزار کارآمد در این عرصه، شناخت حقیقی اسلام ناب و پی ریزی و استحکام باورهای دینی خواهد بود.
امام راحل علیها السلام با روشن گری و بینش شایستۀ خود تمامی دانشوران حوزوی و دانشگاهی را به این مهم فراخوانده فرموده اند:
«این جانب در این تبعیدگاه ثانوی چشم امیدم به جوانان روحانی و دانشگاهی مسلمان بوده، انتظار دارم که با تهذیب نفس واخلاص، مطالعات و تحقیقات وسیع و دامنه داری را در زمینه شناخت احکام اسلام و مبانی نورانی قرآن آغاز نمایند. اسلام واقعی را بشناسید و بشناسانید.»(۱)
مقام معظم رهبری نیز با نگاه همه سویه و جامع خود، به خوبی از عهدۀ شناسایی آرمان دشمن در خاکریز اول برآمده و با روشن ضمیری خاص فرموده اند:
«هدف استکبار جهانی – که در راس آن آمریکا است – در مواجهه با ایران اسلامی، فقط اسلام است و هیچ مساله دیگری در میان نیست… آبادی خاک و گل بدون آبادی دل هیچ ارزشی ندارد… والله که آمریکا از هیچ چیز ملت ایران به قدر مسلمان بودن و پایبندی به اسلام ناب محمدی ناراحت نیست.(۲)»
بی شک ایجاد انگیزه، تشویق شایسته و همراهی و همدلی مبلغان با جوانان در راه مطالعه و تامل در سلسله آثار استاد شهید، آیت الله مطهری، نسل نو را از گزند افکار التقاطی و انحرافی، ایمن می سازد و حقیقت اسلام ناب را برابر آینۀ اندیشۀ آنان نمایان می کند.

۲ – بصیرت، بینش و رشد فکری فرهنگی و سیاسی
دانش، دانایی است اما بینش بینایی و روشنگری است و تحفه ای است خدایی که چون در کانون اندیشه ها و دلهای افراد نباشد، تمامی حوادث از زاویۀ شخصی و محدود دیده می شود و بدون توجه به مصالح جامعه تحلیل می گردد. انحراف رهبران فکری فرهنگی، فراموشی جایگاه خود در جامعه، پرداختن به خودی ها پیش از توجه به غیر خودی ها، حذف انسان های صالح و تسویه حساب با استوانه های فرهنگی کشور و سرانجام فراموشی ارزش های دینی و ملی دست اوردهای بی بصیرتی افراد است. در این هنگام است که دشمن در کنار یاران انقلاب و نظام در صحنه های مختلف حضور می یابد و چون دین باوران از او غافلند، راحت به آرمان های خود نزدیک می شود و در بسیاری از صحنه ها دوستان را در خط مقدم نبرد فرستاده تا پس از تلفات فراوان به سادگی و آرامی غنایم گرانبار را نصیب خود سازد.
با نگاهی به معارف فرهنگی و مذهبی به خوبی جایگاه بصیرت و بینش را درمی یابیم. آنجا که رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم سخن خداوند را از قول خود این گونه بیان می کنند:
«قل هذه سبیلی ادعوا الی الله علی بصیره انا و من اتبعنی» (بگو: این است راه من، که من و هر کسی (پیروی ام) کرد با بینایی و بصیرت به سوی خدا دعوت می کنیم)(۳) .
و یا در صحنه های مختلف، پروردگار متعال می فرمایند: «ان فی ذلک لعبره لاولی الابصار»؛ (به یقین (در این ماجرا) برای صاحبان بینش عبرتی است) .
«هل یستوی الاعمی والبصیر»؛ (آیا نابینایان و بینایان یکسان هستند) .
پرسشی که در این فراز نوشتار به ذهن می رسد آن است که راه دست یابی به بصیرت و بینش چیست؟ و چگونه می توان عقبۀ حوادث و آیندۀ ماجراها را به خوبی حس کرد و آن را درست تحلیل کرد؟
پاسخ آن است که شیوه های مختلفی در دست یابی به این «ارمغان گران سنگ» وجود دارد که عبارتند از:

الف) تقوایابی و پرهیزگاری
که: «و من یتق الله یجعل له مخرجا و یرزقه من حیث لایحتسب» ؛ (برای پارسایان و تقواپیشگان خداوند راه خروج از مشکلات را قرار می دهد و از این طریق بی گمان روزی آنان را فراهم می کند)(۴).
ستیز با شیطان درونی و بیرونی، صیقلی است که آینۀ دل و دیده با آن، شفاف می شود و زمینه های ریزش الهام الهی و نغمه های رحمانی در آغوش اندیشه و قلب فراهم می شود. توفیقی که امام راحل رحمه الله بدان دست یافت و توان رهبری چنین انقلاب شکوهمندی را به دست آورد.

ب) توجه، تامل و تحلیل بر سخنان مقام معظم رهبری
نگاه رهبر، نگاهی از فراز قله آگاهی و بینایی است که در آن جامع نگری و آینده نگری به گونه ای بسیار شفاف و چشمگیر وجود دارد. از این رو پی گیری گفته ها، توجه به سخنان امام گونۀ رهبری نگاه ما را نیز به فراسوی حوادث امروز و فردا سوق می دهد و با اندکی دقت آراسته به بصیرت و بینش می شویم.

ج) مطالعۀ تاریخ و عبرت پذیری از حوادث
آگاهی به تاریخ و ماجراهای گذشتگان، بیانگر این حقیقت خواهد بود که ریشه ها و انگیزه های فعالیت دشمن همیشه یکسان بوده است اما شیوه های او متغیر و متفاوت.
آنان که از تصمیم مستکبران آگاهی دارند، به خوبی می دانند که روش دشمن در رویارویی با دین باوران زمانی کوتاه مدت و سریع بوده و گاهی دراز مدت.

در شیوۀ نخست ابزارهای او، تطمیع، تهدید، تحریم و تخریب است که گاه به حضور نظامی، ارسال تجهیزات و جنگ افروزی مستقیم می انجامد. اما شیوۀ دیگر او، شبیخون و تهاجم خزندۀ فرهنگی اس ت که در آن صدای سلاح های مرگبار نظامی و ارسال ناوها و هواپیماهای جنگی، چهره ای دیگر به خود می گیرد و تمامی موشک ها و بمب های ویرانگر از شبکۀ اینترنت و با ارسال ابزار فساد فکری فرهنگی صورت می گیرد. از این رو ۳۵۰۰۰۰ سایت(۵) انحرافی برای جوانان در شبکۀ اینترنت ایجاد می شود. بازیهای کامپیوتری – با تصاویر عریان و مبتذل – در برنامه های بسیار متنوع عرضه می شود. ارزان ترین امکانات و برنامه های ویدیویی در سریع ترین زمان از آن سوی دنیا به دورافتاده ترین نقاط ایران می رسد و مجله ها و عکس های ویرانگر در مدارس و دبیرستانها توزیع می شود!! در کنار این فعالیت ها بیش از ۵۰۰۰ مجله و روزنامه در تیراژی افزون بر دو میلیارد نسخه توزیع می شود و برخی نشریات به بیش از ۸۰ زبان دنیا ترجمه می شود. همراه با آن ۱۵۰۰۰۰ روحانی مسیحی به تبلیغ مسیحیت پرداخته و پاپ صلیب خود را بر مجسمه و معبود منحرفان اخلاقی در هندوستان می آویزد و انجیل را به ۱۲۰۰ زبان دنیا ترجمه می کند(۶). تا نگاه تمامی انسان ها از اسلام و تشیع راستین برگردانده به سوی ادیان تحریف شده سوق دهد. و آنجا که فرصت تبلیغ فراهم می شود، زمینۀ فعالیت وهابیت با ۱۶ درصد از نفت عربستان در نقاط مختلف جهان به ویژه توسط طالبان در افغانستان – مهیا می شود تا اسلام به عنوان دینی سخت گیر، خون ریز و به دور از فرهنگ و تمدن امروزین تجلی کند.
به راستی که «جاهلیت مدرن امروز» و «بوسفیان ها و بوجهل های متمدن» هیچ تفاوتی با مستکبران چهارده قرن گذشته نداشته و ابزار براندازی آنان بیش از «زر» و «زور» و «تزویر» نبوده و نخواهد بود!

۳ – غفلت گریزی، بیداری و هوشیاری
سومین وظیفۀ اساسی روحانیان و تمامی دین باوران دوری از غفلت و بی توجهی به اختلاف های گوناگون است. بی شک هرگاه رهبران فکری فرهنگی جامعه فرصت تفکر، تدبر و آینده نگری – در کارهای روزانۀ خود – داشته باشند، همیشه به استقبال حوادث رفته، پیش از درمان، پیشگیری می کنند، صاحب ابتکار عمل بوده و با دقت نظر و جامع نگری رگه های خمودی، سستی، تشنج، بی حالی و غفلت را به خوبی دیده و برخورد شایسته ای می نمایند.
تجربۀ تاریخی و مدونی که خردورزان فرزانه از آن آگاهی دارند و از دیر زمان به خوبی لمس می شده است، آن است که ساخت و پرداخت دل مشغولی های متفاوت، دمیدن در شیپور دشمن و نبرد بین دوستان، افروختن آتش کینه، بددلی و بی اعتمادی و آلوده ساختن صفای خاطر و شفاف اندیشۀ خداجویان به مسائل مادی و شیطانی، شیوۀ همیشه دشمن در ربودن هوشیاری و بیداری دوستان بوده است(۷).
پیر ژرف اندیش و جوان فکرمان حضرت امام خمینی علیها السلام با نفس مسیحایی خویش این حقیقت تلخ را این گونه بیان می کردند:
«نقشه آن است که جوانان را از فرهنگ و ادب و ارزش های خودی منحرف کنند و به سوی شرق یا غرب بکشانند و دولتمردان را از بین اینان انتخاب، بر سرنوشت کشورها حکومت دهند تا به دست آنها هر چه می خواهند انجام دهند. اینان کشور را به غارت زدگی و غرب زدگی بکشانند و قشر روحانی با انزوا و منفوریت و شکست قادر بر جلوگیری نباشد و این بهترین راه است برای عقب نگهداشتن و غارت کردن کشورهای تحت سلطه، زیرا برای ابرقدرت ها بی زحمت و بی خرج و در جوامع ملی بی سر و صداست، هر چه هست به جیب آنها می ریزد.(۸)»

۴ – ایجاد الفت، مهربانی و یکدلی در پرتو اطاعت از مقام معظم رهبری

دوری از بددلی، کینه توزی، انتقام و روی کردن به صفای نفس، سعۀ صدر، وسعت نظر و در یک کلام «اعتصام به حبل الله و گریز از تفرقه» وظیفۀ شفاف و چشمگیر تمامی شیفتگان ولایت و دلسوزان نظام است. به یقین این رسالت بیش از همگان بر عهدۀ روحانیان – در هر سطح و با هر مسئولیتی – خواهد بود. ما مبلغان که ارتباطی بیشتر، مؤثرتر و جامع تر با توده های مختلف داریم، با شیوه های مناسب و پرجاذبه افزون بر ارتباط با تمامی گروه ها، تشکل ها و سلیقه های مختلف، هرگز نباید زمینه های یکسو نگری و یا طرد برخی از افراد متعهد و شایسته – اما با سلیقه ای ناهمگون با خود – را فراهم کنیم؛ با دیده ای روشن و ظرفیتی فراوان به گفتگو و نشست و برخاست با همگان همت کنیم و همه را در محور و رهبری ولایت فقیه هدایت نماییم. گرچه در این میان اختلافاتی از سوی بعضی از سران گروه ها و برخی مسؤولان که به دوگانگی و چندگانگی دامن می زنند دیده می شود!! اما توجه به ستون اصلی انقلاب و دمیدن روح اطاعت از پیشوای جامعه، نظام را از خطرات جدی مصون خواهد داشت.
هیچگاه پی آمدهای حادثۀ کوی دانشگاه و شرارت های برخی عناصر خود فروخته – در تیرماه سال ۷۸ – را از یاد نبریم که نخستین هدف آنان پس از فروپاشی نظام، از میان برداشتن روحانیت – با هر سلیقه و در هر جناحی – بود. هدفی که گاهی در تز «اسلام منهای روحانیت» مطرح می شده و زمانی با قداست زدایی از آرا و نظریات اسلام شناسان متعهد به بهانۀ مقدس نبودن معرفت دین، و «قرائت های مختلف در حوزۀ مذهب» ارائه می شود.
آنان که مختصر آشنایی با پدیده های سیاسی فرهنگی جامعه دارند به خوبی در می یابند که جریان سومی در تلاش جدی است تا اصل مذهب و باورهای دینی را از متن جامعه حذف کند(۹) و در پی آن به هیچ جناح، گروه و تشکل مذهبی اجازه فعالیت در صحنه های مختلف اجتماعی ندهد!! تا سکولاریزۀ جامعه به طور کامل تحقق پذیرد و این عمل به دور از حضور ظاهری دشمن انجام گیرد!
هوشیار باشیم و با همه سو نگری عالمانه و اندیشمندانه تمامی بیراهه های غفلت، دشمنی، جهالت و ضلالت را برای همیشه مسدود کنیم که این رسالتی بس سنگین برای امروز و فردای ما خواهد بود.

پی نوشت :

۱) صحیفۀ نور، ج ۱، ص ۱۹۵٫
۲) فرهنگ و تهاجم فرهنگی، ص ۱۲۴ و ۱۰۶ و ۱۰۷٫
۳) سورۀ یوسف، آیه ۱۰۸٫
۴) سورۀ طلاق، آیه ۲ و ۳٫
۵) آیت الله امینی در همایش جوان و حوزه، ۳۱/۳/۷۸ مرکز فرهنگی امام خمینی رحمه الله .
۶) قرآن و تبلیغ، حجه الاسلام قرائتی به نقل از پژوهش در تبلیغ، محمدتقی رهبر.
۷) نگاه کنید به سلسله سخنان سران استکبار در سال های اخیر نسبت به حرکت مطبوعات ایران، وظیفه قلم به دستان درباره ولایت فقیه و افزایش شعله های دشمنی و بدبینی بین مسئولان نظام.
۸) صحیفه نور، ج ۲۱، ص ۱۸۵٫
۹) نگاه کنید به مصاحبه حضرت آیت الله مکارم شیرازی در این باره.