حجت الاسلام علی اصغر تقوی مسئول موسسه فقهی حضرت جواد الائمه <ع> و عضو اتاق فکر تبلیغ

حجت الاسلام علی اصغر تقوی، استاد حوزه و دانشگاه خراسان پیرامون اعتکاف با قرائت آیه ۱۲۵ سوره بقره مبنی بر این که «چون خانه کعبه را جای امنی قرار دادیم و دستور نماز در مقام ابراهیم دادیم و به ابراهیم و اسماعیل فرمان دادیم که خانه مرا براى طواف‏کنندگان و معتکفان و رکوع و سجودکنندگان پاکیزه کنید،» بیان داشت: در مقام و عظمت اعتکاف و معتکف اگر غیر از همین آیه شریفه از قرآن موردی دیگر نبود باز کفایت می کرد که سیل خروشان امت اسلامی و موحد به دنبال این امر معنوی و روحانی بروند و از برکات و درجات آن بهره مند شوند.

رئیس مرکز فقهی جوادالائمه(ع) افزود: مگر مقامی بالاتر از این متصور است که خداوند خانه خود را برای آنان مهیا کند و دستور تطهیر و تنظیف خانه را برای این خداجویان صادر کند.

اهمیت و ارزش اعتکاف

حجت الاسلام تقوی ابراز داشت: اوج لطافت و ارزشی بودن کار آنجائی است که این اعتکاف در ماه رجب و آغازین روزهای ولادت اسوه علم و تقوی و جهاد انجام می شود. آنگاه که دیوار کعبه شکافته می شود و مسجد الحرام قدوم مولای موحدیان و الگوی ساجدان و اسوه عاکفان یعنی امیرمؤمنان(ع) را بر دیدگان خود گرامی می دارد در آن زمان رهروان راه علوی و نبوی به اعتکاف می نشینند.

وی افزود: آغاز اعتکاف می تواند در سایه سار برکت وجودی، شخصی باشد که لم یکفر بالله ترفه عین، شخصیتی که همه لحظاتش اعتکاف بود کسی که جان رسول الله بود و اصل اعتکاف، مولای وحی بود وزیر بود خلیفه بود لحمک لحمی بود و دمک دمی بود شخصیتی که همه علوم عالم را ورودی است که پیامبر اکرم(ص) فرمود انا مدینه العلم و علی بابها.

وی ادامه داد: صدای مناجات معتکفین همزمان است با صدای شهادتین مولودی سرشار از خیر و برکت برای عالمیان آن هم سجده و شهادتینی از درون خانه کعبه، همان امامی که به ما آموزش داد  که با همه وجود در اعتکاف فریاد بزنیم یا سریع الرضا اغفر لمن لا یملک الا الدعا و آموزش داد که بگوئیم اللهم اغفرلی الذنوب التی تحبس الدعا. ایام ولادت چنین مولای بزرگی و نیز ایام اعتکاف زمان مغتنم و فرصت گران بهائی است که باید قدر آن دانسته شود.

استاد حوزه و دانشگاه خراسان بیان داشت: ولادت مولای متقیان و امیر عالمیان یعنی ۱۳ رجب المرجب روزی که بزرگترین مسجد جهان و با فضیلت ترین مکان یعنی آنجایی که همه انبیا و اولیا و سلاطین و دانشمندان عالم به گردش طواف می کند میزبان مام امیرالمومنین و قدوم بابرکت برادر، و وصی بلافصل رسول خداست. آغاز اعتکاف است به رکوع و سجود نشستن و معتکف شدن و عبادت در این فضا و زمان و شرائط چه موقعیت بی بدیل و بی نظیریست.

معنویت، اخلاق و عرفان ثمره اعتکاف

رئیس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه گفت: سنت حسنه اعتکاف زمانی در اوج قله افتخار قرار گرفت که اشرف مخلوقات عالم و رسول خاتم سید المرسلین و رئیس الموحدین به اعتکاف نشست و آنرا برابر دو حج و دو عمره نامید آنروزی مساجد به عظمت اعتکاف دست یافتن که مشاهده کردند پیامبر اکرم(ص)  نه تنها خود جزء معتکفین است بلکه اعتکاف برای جامعه اسلامی را جهت سیقلی شدن و درون کوره معنویت رفتن و پخته شدن و به مقامات کمال دست یافتن بسیار مهم  می دانند .

وی افزود: سال اول و دوم و سوم هجرت حضور پر خیر و برکت پیامبر اکرم(ص) به خصوص در ماه مبارک رمضان و فرزندان بزرگوارشان مثل امام مجتبی(ع)و سایر معصومین به این سنت حسنه حیات جاودانه بخشید و شکل و محتوی اخلاقی عرفانی و تربیتی پیدا کرد. در آن هنگام اعتکاف دانشگاه انسان سازی شد ۱۴ قرن می گذرد و هر روز این دانشگاه تربیت یافتگان و فارغ التحصیلان خود را به جهان معرفی می کند.

استاد حوزه و دانشگاه خراسان بیان داشت: در دانشگاه اعتکاف علاوه بر انبیاء و ائمه هدی(ع) بزرگانی همچون شیخ طوسی و سید مرتضی و شیخ مفید و حر عاملی ها به مقامات و مدارج علمی اخلاقی و معنوی دست یافتند و فارغ التحصیلان این دانشگاه مجلسی ها و نراقی ها و شیخ عباس قمی ها و امثال آن هستند.

حال و هوای اعتکاف یادآور دوران دفاع مقدس

حجت الاسلام تقوی بیان داشت: اعتکاف این روزها و ندبه ها و مناجات های عاشقانه و عارفانه و عالمانه امت اسلامی و استقبال بی بدیل از اعتکاف، خصوصا نسل جوان ما، زمزمه های شهدای دوران دفاع مقدس در سنگرهای غرب و جنوب را تداعی می کند شهدایی که امروز سکون و امنیت و اسلامیت و جمهوریت همه مدیون خون و فداکاری آنان است درس شهادت را در مسجد اعتکاف آموختند.

وی ادامه داد: عالم عامل فاضل کامل و شخصیت بی بدیل دوران دفاع مقدس مرحوم آیت الله میرزا جواد آقای تهرانی اعلی الله مقامه الشریف فضیلت نماز در سنگرهای جنوب و غرب را بر فضیلت اعتکاف در مساجد بزرگ عالم اسلام مثل مسجد الحرام ، مسجد النبی و مسجد کوفه و سهله برتر می دانستند که این خود حکایت از عظمت اعتکاف و معتکف دارد.

وجود احکام شرعی پیرامون اعتکاف دلالت بر اهمیت آن دارد

حجت الاسلام تقوی بیان داشت: چه فضیلتی بالاتر از این که امام بزرگوار آن مجدد حیات مرجعیت شیعه بر حال معتکفان و جوانان معتکف غبطه می خورد و کدام ارزش والاتر و عزیزتر از این که بارها و بارها در کلام یگانه مجاهد عصر حاضر و رهبر عظیم الشان جامعه اسلامی بر این مهم تأکید و تشویق و ترغیب شده است.

وی افزود: با وجود مستحبی بودن اعتکاف پیامبر اکرم(ص) در صورت عدم اعتکاف سال بعد تکرار می کردند اگر اهمیتی برای اعتکاف مدنظر نبود قطعاً اسلام و شارع مقدس برای آن احکامی را وضع نمی کرد نزدیک به یکصد حکم فقهی و یا بیشتر در کتب فقهی فقهای بزرگوار در باب اعتکاف آمده که حکایت از اهمیت و عظمت آن دارد. در عین حالی که عبادت مستحبی است اما می تواند به عنوان نذر و امثال آن جنبه وجوبی پیدا کند.

مؤسس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه بیان داشت: اعتکاف، جوان و پیر نمی شناسد تطهیر کننده است و طهارت روح و معنویت پیر و جوان ندارد زن و مرد ندارد فقیر و غنی در این عمل ارزشمند معنی ندارد عالم و جاهل همه نیاز به طهارت روح دارند اعتکاف تقویت کننده ای قوی برای تسلط بر هواهای نفسانی است که همه آحاد جامعه به آن محتاجند.

اعتکاف زمان مناسب مبارزه با هجمه های فرهنگی دشمن

حجت الاسلام تقوی گفت: سلام و درود ما به پیشگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی و مراجع معظم تقلید که با درک شرائط و تسلط بر اوضاع فتوای کاربردی و راه گشا مبنی اعتکاف در سایر مساجد را صادر فرمودند و این یعنی اگر قرار است همه ماهواره ها هجمه فرهنگی کنند و فضای مجازی و حتی تلفن های همراه وسیله شبیخون فرهنگی شود مساجد و بیوت با فتوای مراجع عظام به میدان مبارزه آمده و همچون گذشته نقش بی بدیل خود را ایفا می کنند.

وی افزود: در این حضور نقش رهبری معظم و مراجع در مردم مؤمن تحول ایجاد کرده و می کند و حال بر مبلغین و مروجین و همه کسانی که امکان حمایت های فکری مادی و معنوی دارند فریضه است که به مدد بیایند و از این فرصت بهره کافی را برای تقویت بنیه معنوی جامعه ببرند.

استاد حوزه و دانشگاه خراسان بیان داشت: اگرچه سنت اعتکاف به جز دو روز در تمام ایام سال یعنی عید فطر و قربان آن هم بدلیل حرمت روزه این ایام صحیح است اما ایام البیض و ماه رجب خود سنت حسنه دیگری است و به فرموده علامه مجلسی(ره) اعمال ام داوود و فضیلت ماه رجب به خصوص ولادت مولای موحدان و شکوه اجتماع مسلمین خود از شعائِرالله است.

وظایف معتکفان و جامعه

رئیس مرکز فقهی تبلیغی جوادالائمه بیان داشت: آنچه امروز نیکو به نظر می رسد وخداپسندانه است و می توان انجام داد تا فرصت سوزی نشود و دِین  و وظیفه ما به اسلام و فرهنگ اسلامی ادا شود به خصوص امسال که سال فرهنگ و فرهنگ سازی دینی است.

وی افزود: همت همگانی لازم است و انتظار بر این است که همه دست اندرکاران و هیأت امنا و خدام مساجد کمر همت بسته و با آغوش گرم و سرشار از مهر و محبت پذیرای معتکفان باشند. از پدران و مادران نیز این انتظار خالی از لطف نیست که فرزندان عزیز خود را مشوق و مروّج باشند و همه مساعدت‌های لازم را برای حضور آنان در مراسم اعتکاف فراهم کنند.

وی در ادامه گفت: زوج های عزیز اگر برای هر دو امکان حضور نیست همت خود را برای حضور همسرشان مبذول دارند و تلاش لازم را در راستای حضور آنان داشته باشند. معلمان، مربیان، استادان دانشگاه، مسوؤلان مراکز علمی، مدیران مدارس علمیه در حوزه‌ها و همه و همه با اشراف بر اوضاع کنونی جامعه دست به دست هم داده و مروج این امر خدا پسندانه بوده و حتی در کمک‌های علمی و درسی نسبت به معتکفان همکاری خود را دارای اجر معنوی بدانند و از هیچ محبتی دریع نورزند که قطعاً رضایت خدا در این امر است.

تلاش در حفظ حالت معنویت حاصل از اعتکاف

استاد حوزه و دانشگاه خراسان در راستای تعظیم و بزرگداشت سنت اعتکاف بیان داشت: استقبال گرم و برگرفته از عطوفت اسلامی از معتکفین مثل استقبال از حاجی و کربلائی و مشهدی به صورت سنت حسنه در آید و این طاهر شدگان در پیشگاه ذات احدیت مورد احترام امت اسلامی قرار گیرند.

وی افزود: بهترین و بزرگ ترین ثمره اعتکاف که بحق و بجاست از خود عزیزان معتکف سر بزند این است که آن معنویت وروحیه اسلامی که در این ایام کسب کرده اند در ایام بعد از آن حفظ کنند جامعه اسلامی انتظار دارد پس از اعتکاف آنچه می بیند خدا و خدا گونه بودن باشد اطرافیان و آشنایان این انتظار را دارند که پس از اعتکاف وقتی معتکف را می بیند خدامحوری را در سیمای او مشاهده کنند.

 وی در ادامه گفت: معتکفان عزیز عملاً نشان دهند که اعتکاف سازنده است تغییر دهنده است امیدوار کننده است محول الحول و الاحوال و مقلب القلوب است.

 حجت الاسلام تقوی بیان داشت: درخواست از پیشگاه خداوند برای خضوع و خشوع به فرموده حضرت علی(ع) «انا عبدک الضعیف الذلیل الحقیر المسکین المستکین لا یملک لنفسه نفعا و لا ضرّا و لا موتا و لا حیاه» و عدم تلبس به لباس کبر و غرور مورد انتظار است چه برای معتکف و چه اطرافیان چرا که اگر چه اعتکاف ما یه طهارت است اما شیطان هم غافل نیست همیشه در کمین است و هر لحظه ممکن است لغزشی فرا رسد غره نشدن به اعتکاف نشانه کمال است.

 وی در پایان افزود: معتکفان عزیز دقت کنند فراموش نکردن مبیّنین این عمل خداپسندانه در همه احوالات، هادیان اصلی یعنی خاندان امامت و ولایت که «بِمُوالاتِکُمْ عَلَّمَنَا اللهُ مَعالِمَ دِینِنا» و دادرس همه انتظارات و مهدوی کردن فضای اعتکاف که «لولا الحجه لساخت الأرض بأهلها» امامی و حجتی که همه هستی به برکت دعای  ایشان دوام و بقا دارد. دوم پدر و مادر که با تربیت صحیح و غذای حلال و شیر پاک دیانت ولائی در وجود ما ایجاد کردند و ما را به سوی اعمال نیک رهنمون کردند. سوم شهدا و امام شهدا و همه کسانی که زمینه این حرکت اصولی و تربیتی را فراهم کردن خود سبب معرفت و توفیق الهی می شود.