آیت الله جواد مروی در ابتدای درس خارج فقه که به صورت مجازی برگزار شد نکاتی در نقد ادعاهای بی اساس در انتساب بلای کرونا به بی احترامی شیعیان ایران به صحابه پیامبر(ع) و مقصر دانستن جمهوری اسلامی ایران در بلای تحریم‌های امریکا، بیان کرد که متن آن در ادامه می آید:

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدالله الرب العالیمن و صلی الله علی سیدنا و نبینا حبیب قلوبنا و طبیب نفوسنا ابی القاسم محمد و علی اهل بیته الطیبین الطاهرین صلاه ترغم أنوف الجاحدین، اللهم وفّقنا للعلم و العمل به.

روایتی را مرحوم قطب راوندی از علمای بزرگ شیعه در قرن ششم در کتابشان مشهور به “الدعوات”[۱] که البته خود ایشان این کتاب را به نام «سلوه الحزین» یعنی سبب آرامش انسان غصه‌ناک نامیده‌اند روایتی را در این کتاب از امام سجاد علیه السلام مطرح می‌کنند، روایت این است: امام سجاد علیه السلام فرمودند «ضمنی والدی الی صدره یوم قتل و الدماء تغلی» پدرم مرا در روز عاشورا (روز شهادتشان) به سینه چسبانیدند در حالی که خون از بدنشان می‌جوشید و به من فرمودند «یا بنی احفظ عنی دعاء علمتنیه فاطمه و علمها رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و علمه جبرئیل فی الحاجۀ و الهم و الغم و النازلۀ اذا نزلت و الامر العظیم الفادح» امام سجاد می‌فرمایند امام حسین علیه السلام در روز عاشورا در حالی که خون از بدنشان می‌جوشید من را به سینه چسباندند فرمودند پسرم دعائی را که مادرم فاطمه به من آموخته است حفظ کن، که این دعا را پیامبر به مادرم فاطمه تعلیم نموده بود و جبرئیل این دعا را به پیامبر تعلیم نموده بود و این دعا را بخوان در نیازها، در غصه‌ها، در حوادث سختی که بر تو فرود می‌آید.

این روزها، روزهایی است که حادثه سختی بر مردم ایران بلکه بر مردم جهان نازل شده است خواندن این دعا مطلوب است،

دعا این است « بحق یس و القرآن الکریم و بحق طه و القرآن العظیم یا من یقدر علی حوائج السائلین یا من یعلم ما فی الضمیر یا منفس عن المکروبین یا مفرج عن المغمومین یا راحم الشیخ الکبیر یا رازق الطفل الصغیر یا من لا یحتاج الی التفسیر صل علی محمد و آل محمد و اکشف عنا هذه الغمۀ بحق محمد و آل محمد علیهم صلوات الله».

در آغاز مباحث فقه در سال جدید شمسی ابتدا مطالبی را خدمت اعزه عرض می‌کنم:

مطلب اول: این بیماری عام و شاملی که مردم دچار او شده‌اند، این ویروس با همه کوچکی‌اش که گفته می‌شود از یک میکرون تجاوز نمی‌کند یعنی یک هزارم میلی‌متر، همه جهان را در نوردیده است، همه مرزها و حدود را پشت سر گذاشته است، این ویروس استیصال علم و دانش بشریت را به ارمغان آورده است و همه انسانها را در این بلیه متوجه مبدأ اعلی نموده است، تعبیر خوبی را بعضی گفته‌اند: که جهان در مقابل خدا زانو زد و آسمان را به کمک طلبید.

حتی شخصیتهای غیر معتقد، نحله‌های غیر خدائی هم توجه به مبدأ اعلی نموده‌اند و بالاخره این موجود بسیار ریز این پیام را برای بشریت آورد که یا “أَیُّهَا الْإِنْسانُ ما غَرَّکَ بِرَبِّکَ الْکَرِیمِ” این ویروس سبب شد شبهاتی هم توسط دگر اندیشان و نیز برخی از متحجرین مطرح شده که هر کدام از این شبهات نیاز به پاسخ گوئی دارد.

مطلب اولی را که بنده می‌خواهم اشاره کنم در پاسخ مطالب شخصی است که خود را عالمی از علمای اهل سنت می‌نامد هم در نماز جمعه خودش و هم در ویدئویی که منتشر کرده است مطالبی را مطرح کرده است که بنده در این مختصر عُجاله می‌خواهم به برخی از مطالب او اشاره کنم. البته بنده می‌دانم مطالب گفته شده توسط این شخص، مطالب برادران اهل سنت ما نیست، هم ما توجه داریم و هم برادران اهل سنت ما متوجه هستند که این مطالب ناشی از یک عقده درونی است و نه مطالب برخواسته از یک تفکر. چند نکته از مطالب این فرد را بنده اشاره می‌کنم:

نکته اول: با تأسف تمام در این بلیه و احتمالا به جهت به راه انداختن دعوای مذهبی، نزول این بلیه را بر مردم ایران ناشی از عدم احترام به صحابه، عدم محبت صحابه بلکه ذمّ صحابه می‌داند و می‌گوید کشور جمهوری اسلامی ایران به این جهت دچار این بلیه شده است.

به این شخص عرض می‌کنم:

اولا: کجا مردم ایران به صحابه پیامبر گرامی اسلام آنان که در مسیر حضرت باقی ماندند، آنان که به وصایای پیامبر عمل کردند، کجا مردم ایران به این صحابه بزرگ احترام نمی‌کنند و محبت آنها را ندارند؟ مردم ایران تابع اهل بیت علیهم السلام هستند. اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم از جمله امام سجاد علیه السلام و الصلاۀ در دعای چهارم صحیفه سجادیه می‌فرمایند « اللَّهُمَّ وَ أَصْحَابُ مُحَمَّدٍ خَاصَّهً الَّذِینَ أَحْسَنُوا الصَّحَابَهَ وَ الَّذِینَ أَبْلَوُا الْبَلَاءَ الْحَسَنَ فِی نَصْرِهِ، وَ کَانَفُوهُ، وَ أَسْرَعُوا إِلَى وِفَادَتِهِ، وَ سَابَقُوا إِلَى دَعْوَتِهِ، وَ اسْتَجَابُوا لَهُ حَیْثُ أَسْمَعَهُمْ حُجَّهَ رِسَالَاتِهِ».

نگاه مردم ایران به صحابه بزرگ پیامبر که در خط پیامبر باقی ماندند این نگاه است.

البته مذهب تشیع و مردم ایران همه صحابه را عدول نمی‌دانند، برخی از صحابه که جنایت کردند و تاریخ این جنایتها را نگاشته است، مذهب تشیع همه صحابه را عادل نمی‌داند و نمی‌گوید هر کس پیامبر را هر چند یک لحظه دیده عادل است و شیعه بر این مدعای خودش برهان‌های قاطعی دارد.

ولی صرف نظر از این بحث علمی بنده از این شخص سؤال می‌کنم ایشان به تاریخ برگردند بلاهای مختلفی که در بلاد اسلامی، بلاهای عام و شاملی که از صدر اسلام تا کنون بر کشورهایی مختلف اسلامی نازل شده است ملاحظه کنند و برای ما تحلیل کنند و تبیین کنند که چرا این بلاها بر امت اسلامی در طول تاریخ در کشورهای مختلف نازل شده است؟ آیا نزول این بلاهای عام و شامل در طول تاریخ در کشورهای اسلامی به همین علت بوده است؟

من چند نمونه را اشاره می‌کنم:

به کتب معتبری که در تاریخ معتمد برادران اهل سنت و جماعت است مراجعه کنید تاریخ طبری، البدایه و نهایه و کتب دیگر، در سال ۱۸ هجری سال ۶۴۰ میلادی در زمان خلافت جناب عمر بن خطاب، طاعون عمواس که از روستائی به همین نام در فلسطین آغاز شد همه شامات را درنوردید جمع زیادی از مسلمانان را کشت که به گزارش طبری ۲۵ هزار نفر یا برخی از گزارشهای دیگر ۳۰ هزار نفر از مسلمانان در این طاعون تلف شدند جمعی از صحابه و تابعین کشته شدند از جمله ابوعبیده جراح، معاذ بن جبل، یزید بن ابی سفیان، سهیل بن عمرو، ابو جندل و ضرار، و آن سال را مردم به عام الرماده نامیدند سال خاکستر، «للخساره البشریه التی حدثت فیها»، به خاطر انبوه خسارتهایی که بر بشریت در آن سال نازل شد، تحلیل این شخصی که خود را عالم می‌داند از  این حادثه چیست؟

یا ایشان کتاب إنباء الغمر بأبناء العمر فی التاریخ از ابن حجر عسقلانی را مراجعه کند، که از سال ۷۷۳ تا سال ۸۵۰ حوادث را گزارش‌گری می کند، انواع بلاهایی که بر مردم مسلمان نازل شده است، آنجا ببیند، در طاعون سال ۸۳۳، هزاران نفر از مسلمانان مردند، می‌گوید: “عزّ وجود الحمّال الموتی و غسالیهم و من یحفر القبور”، دیگه کسی نبود مردگان را به گورستان حمل کند، غسالی نبود مردگان را بشورد، حافر قبر نبود، اما الشوارع فکانت فیها کالقطارات یتلو بعضها بعضا، در خیابان ها جنازه مثل قطار به دنبال یکدیگر حرکت می دادند، و جنازه ها را به گورستان می بردند[۲].

در صحیح بخاری[۳] این روایت آمده، عن ابی الاسود در زمان عمر بن خطاب، قال اتیت المدینه و قد وقع بها مرض و هم یموتون موتا ذریعا، ابی الاسود می گوید وارد مدینه شدم، بیماری سنگینی بر مردم مدینه غلبه کرده بود و مردم به سرعت می مردند، فجلست الی عمر، در کنار عمر بن خطاب نشستم، و جنازه پشت جنازه از مقابل ما می رفت، خوب در این بلیه اجتماعی در مدینه منوره تحلیل این عالم چیست؟ شخصی که خود را عالم می داند؟!

انواع بلاها و بیماری ها که بر حرمین شریفین نازل شده است، بر مدینه منوره و بر مکه مکرمه نازل شده است، ابن کثیر در  البدایه و النهایه،[۴] در حوادث سال ۳۵۷ می‌نویسد افراد بسیاری بر اثر بیماری از بین رفتند.

گزارش‌های مختلفی است که در شهر مکه حجاج می‌مردند در منی و عرفات و مشعر می مردند.

سال ۱۸۱۴ به عنوان سنه الطاعون نام گزاری شد، هزاران نفر مردند، حج در آن سال متوقف شد، سال قبلش هزاران حاجی از دنیا رفتند، وبایی که از کلکته هندوستان شروع شد، جنوب شرق آسیا را درگرفت، شرق آفریقا را درگرفت، صدها هزار نفر از حجاج بیت الله مردند،  مکه و مدینه و جده را فرا گرفت، در حالی که گزارش گری میشود، در مقام ابراهیم نماز جماعت با دو نفر فقط برگزار می شد، اینها را تحلیل کند این عالم! واقعا حوادث و بلایای طبعیی به خاطر این تحلیل است که این مرد ارائه می دهد، سیل های عظیمی که در مکه جریان پیدا کرده، سیل سال ۹۸۳ هجری، آب تمام شهر مکه را فرا گرفت، مسجد الحرام را فرا گرفت، تا نزدیک قفل در مسجد الحرام آب بالا آمده بود، مسجد الحرام از طواف کننده گان خالی شده بود، این عمل بر بعضی سخت آمد، جمعی را تشویق کردند برید طواف کنید، تا اطراف خانه خدا خالی نباشد، آن بیچارگان که شنا بلد نبودند خود را به آب زدند و غرق شدند،  این فرد پاسخ دهد، بلایای مذکور و غیر از این بلایا در بلاد اسلام نتیجه عدم محبت به صحابه بوده است؟! و عجیب است که این فرد با قاطعیت ملّت مسمان و معتقد ایران را به خروج از صراط الهی متهم می کند به خاطر این بلیه! فانا لله و انا الیه راجعون.

نکته دوم: در اظهارات عجیبی که مردم ایران را خطاب می کند، می گوید اعمال شما باعث شده است، که حتی حرم های مکه و مدینه بسته شود.

یا للعجب! مگر این فرد کور است آیا اعمال ظالمانه آل سعود را نمی بیند، اینان با شیعیان مظلوم چه کردند؟

داعش را بر سر امت اسلامی چه کسی مسلط کرد؟

روزنامه نگار خودشان را با اره قطعه قطعه نکردند؟!

شش سال ملت مظلوم یمن را از هوا و زمین و دریا آتش باران نکردند؟ نسل کشی ملت مظلوم یمن را اینان کلید نزدند؟ آنگاه اعمال آنان سبب تعطیلی حرمین نشده؟! خطاب به مردم ایران می گوید اعمال شما سبب تعطیلی حرمین شده است؟!

نکته سوم: بلایای وارده بر ملت ایران را وقتی به خاطر عدم محبت صحابه می شمارد و می گوید مردم ایران باید توبه کنند تا این بلاها بر آنها نازل نشود، از جمله بلاهای نازله را تحریم می داند.

یا للعجب! مقصر تحمیل تحریم بر مردم ایران، ملت ایران هستند که به خاطر دفاع از مردم مظلوم فلسطین و قبله اول مسلمانان تحریم را متحمل شده اند، آیا سبب تحریم ملت ایرانند و نه امریکای جنایت کار؟!

با این بیان و استدلال ایشان مقصر سالهای محاصره‌ پیغمر گرامی اسلام و اهل بیت و اصحاب پیغمبر در شعب ابی طالب معاذ الله پیامبر و یارانش بودن و نه کفار قریش، حتما ایشان توصیه می کند که مقامات ایران مثل آل سعود به دامن ترامپ پناه ببرد و تسلیم او بشود؟!

آری اسلاف اینان هم وقتی حدیث پیامبر گرامی اسلام خطاب به عمار که “تقتلک الفئه الباغیه” مطرح شد، بعد از شهادت عمار به دست لشکر معاویه توجیه کردند، که سبب قتل و شهادت عمار یاسر معاویه و لشکر باغی او نبودند بلکه حضرت امیر بود که عمار را به جنگ آورد! این گونه تحلیل ها سابقه دارد، ظاهرا بدتر از ویروس کرونا، جهل حاکم بر برخی از عالم نمایان است که از خدا می خواهیم که اسلام رو از شر تحجر اینان محفوظ نگه دارد.

البته بازم هم تأکید می‌کنم، ما توجه داریم که اهل سنت ایران و علمای بزرگ و فهیم آنان از این افراد جدا هستند تاریخ نشان می دهد در همه حوادث واقعه در این کشور همبستگی بین شیعه و اهل سنت در سیل و زلزله و سایر حوادث در طول تاریخ مشهود بوده است و اینان به کمک یکدیگر سعی می کنند، بر مشکلات غلبه کنند، ان شاء الله.

مطلب دومی که اینجا عرض میکنم، حضور روحانیت در سراسر کشور در میدان خدمت جهادی به مردم در مبارزه با این بیماری حضور به یاد ماندنی است، که باید این خاطرات و این حضور محفوظ بماند، طلبه جوانی از استان دیگری به قم می‌آید در بیمارستان حضور پیدا می کند، برای کمک به بیماران و اعلام می کند، به عنوان مدافع حرم کریمه اهل بیت در قم حضور  پیدا کرده اند و همسر جوان او به پاس خدمات این طلبه جوان مهریه اش را به او می بخشد، یا طلبه جوانی که همسر و فرزندش را از دست داده است، با اینکه داغ همسر و فرزند را دیده است، ولی از کمک به بیماران و خدمت در این مسیر ابا نمی‌کند، این حرکت تأثیر خودش را طبق گزارشاتی در عراق، لبنان، شبه قاره هند، و اماکن دیگر نیز گذاشته است و در مختلف بلاد طلاب و روحانیون برای کمک به مردم به پا خواسته اند، این حرکت بسیار مقدس و بسیار جالب از روحانیون باید زنده بماند و این مسیر ادامه داشته باشد،

و آخرین مطلبی که در ماه مبارک شعبان عرض می کنم، باید مردم را به طمأنینه، سکینه، صبر، شکر، توکل و توسل دعوت کنیم و بدانیم و بگوییم، که این سختی ها می گذرد، شعر منسوب به امیرمؤمنان علی علیه الصلاه و السلام شعر لطیفی است:

وَ کَـمْ للهِ مِـن ْ لُطْفٍ خَـفیٍّ

یَدُقُّ خَفاهُ عَنْ فَهْم الزَّکیِّ

وَ کَمْ یُسْرٍ أتَی مِنْ بَعدِ عُسْرٍ

وَ فَرَّج کَرْبَهُ القَلبِ الشّجیِّ

وَ کَمْ أمرٍ تُساءُ بِهِ صَـباحـاً

وَ تَأتیـکَ المُسْفَرَّهُ بِالعَشیِّ

إذَا ضَاقَتْ بِکَ الأحوالُ یَـوماً

فَثِقْ بِالوَاحِـدِ الفَردِ الـعَلیِّ

تَوَسَّلْ بِالنَّبِیّ فَکلُّ خَطَبٍ

یُهَونَ إذَا تَوَسُّلَ بِالنَّبِیٍّ

وَ لا تَجزَع إذَا مَا نَابَ خَطبٌ

وَ کَم لله مِن لُطْفٍ خَفِیٍّ

و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین

[۱].  الدعوات، صفحه ۵۴٫

[۲] . إنباء الغمر بأبناء العمر فی التاریخ، ج۸، ص۲۰۰: وفی رابع جمادى الأولى بلغت عده الموتى بالقاهره خاصه فی الیوم ألف نفس ومائتی نفس ، ووقع الموت فی ممالیک السلطان حتى زاد فی الیوم على خمسین نفسامنهم ، وانتهى عدد من صلى علیه فی الیوم خمسمائه وخمسین نفسا ، وضبط جمیع المصلیات فی یوم فبلغت ألفی نفس ومائتین وستا وأربعین نفسا ، ووقع الموت فی السودان بالقرافه إلى أن مات منهم ماتحو ثلاثه آلاف ، وعز وجود حمالی الموتى وغسالیهم ومن یحفر القبور حتى عملوا حفائر کبارا کانوا یلقون فیها الأموات ، وسرق کثیر من الأکفان ، ونبشت الکلاب کثیرا فأکلتهم من أطراف الأموات ، ووصل فی الکثره حتى شاهدت النعوش من مصلى المؤمنی إلى باب القرافه کأنها الرخم البیض تحوم على القتلى ، وأما الشوارع فکانت فیها کالقطارات یتلو بعضها بعضا .

[۳]. صحیح بخاری، ج۳، ص۱۴۹: عن أبی الأسود قال أتیت المدینه وقد وقع بها مرض وهم یموتون موتا ذریعا فجلست إلى عمر رضی الله عنه فمرت جنازه فأثنى خیر فقال عمر وجبت ثم مر بأخرى فأثنى خیرا فقال وجبت ثم مر بالثالثه فأثنى شرا فقال وجبت فقلت ما وجبت یا أمیر المؤمنین قال قلت کما قال النبی صلى الله علیه وسلم أیما مسلم شهد له أربعه بخیر ادخله الله الجنه قلنا وثلاثه قال وثلاثه قلنا واثنان قال واثنان ثم لم نسأله عن الواحد.

[۴]. البدایه و النهایه، ج۱۱، ص۳۰۸