آیت الله مکارم مطرح کرد؛

مدیران فاسد؛ عامل فقر مردم/ مشکل اصلی کشور سوء مدیریت دولت است

حضرت آیت الله مکارم شیرازی تأکید کرد که مبارزه قاطعانه با فساد، مخصوصاً در دستگاه‌ های حکومتی به‌ویژه فسادهای کلان یک اصل مهم برای حل مشکلات اقتصادی است.

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، شکی نیست که امروزه یکی از مشکلات مهم کشور، فساد در دستگاه هاست؛[۱] به نحوی که متاسفانه باید اعتراف کرد فساد در دستگاه‌ های اجرایی بیداد می کند. در این میان بررسی ابعاد و زوایای این پدیدۀ شوم در نظام مدیریتی کشور، در راستای برنامه ریزی برای کاهش مفاسد اداری قابل تعریف است.[۲]

فرآیند شکل گیری مدیران فاسد

در کشور ما مدیری که بر سر کار می آید تمام مهره های قبلی را برمی چیند، و افراد نالایق که هم حزبی یا از اقوام باشند را به کار بر می گزیند،[۳] اما به راستی آیا تمام افرادی که در مدیریت قبل بوده اند نالایق اند؟[۴]

نتیجه این کار، ورود افراد سست اراده و خالى از انگیزه به صورت سیاهى لشکر به صحنه مدیریت کشور است؛[۵] کسانی که بدون آگاهی و اطلاع، و فارغ از مسیر تعهد، تخصص و تقوا، مسؤولیت کاری را در اختیار می گیرند و خرابکاری آنها بیش از آبادانی شان است.[۶]

با این تفاسیر بر تمام مدیران‏ جامعه اسلامى لازم است که به هوش باشند و پست ‏ها و مقامات مختلف دولتی را که مهم ‏ترین امانت‏ هاى الهى هستند، به دست افراد خائن نسپارند، که هم دنیا و هم دین خود را تباه مى‏کنند.[۷]

ریشه‌ های فساد مالی و اداری

تعیین مسؤول براى هر کار، سلب مسؤولیت از مقامى بالاتر نمى‏کند، بلکه مدیران ارشد نظام در عین تقسیم کار و مدیریت ‏ها، باید بر وضع مدیران‏ خود نظارت مستمر داشته باشند و اگر مدیرى در فلان وزارتخانه دست به کار خلافى زد وزیر را احضار ‏کنند و از او بازخواست ‏نمایند و به این ترتیب درباره کارهاى مهم، نظارت مضاعف صورت ‏گیرد تا از شیوع فساد مالی و اداری جلوگیری شود.[۸]

با همۀ این تفاسیر لیکن هم اکنون در جامعه، شاهد و ناظر مسایل دردناکى در زمینه اسناد فساد مالى مدیران و از میان رفتن اعتماد و امنیت اقتصادى و به زندان افتادن افراد زیادى در این رابطه هستیم که اگر مدیران‏ و مسؤلان ارشد، بازرس ‏ها و حسابرس ‏هایى براى پیش‏گیرى از خیانت ‏هاى احتمالى در بخش ‏هاى مختلف می گماشتند هیچ گاه گرفتار این ضایعات عظیم نمى‏ شدیم.[۹]

مشکل اصلی کشور، سوء مدیریت دولت است نه تحریم

به عکس آنچه بعضى فکر مى‏ کنند، مشکل بزرگ جامعه ما، مشکل «کمبودها» نیست؛ مشکل «ضعف بعضى از مدیریت ها» است.[۱۰] لذا تورم شدید و بالا رفتن جهشی قیمت ‌ها که تهیّه نیازهای اولیه زندگی را برای مردم بسیار مشکل کرده است،[۱۱] از سوء مدیریت اقتصادی است؛[۱۲] مشکل نبود ارز و سکه و طلا نیست، مشکل نبود مدیریت آنهاست.[۱۳]

نکتۀ تأمل برانگیز این است که مدیران‏ جامعه، شهامت اعتراف به ضعف مدیریت خود را ندارند. بلکه هر مشکل و گرفتارى که پیدا مى ‏شود فوراً آن را مستند به دشمنان خارجى و تحریم ها مى‏ کنند! در حالى که نباید سوء مدیریت ‏ها و کم کارى ‏ها و ضعف ها را نادیده گرفت و همه چیز را به پاى دشمن نوشت.[۱۴]

مردم نیز معتقدند، تیم اقتصادی دولت ضعیف است. چه اصراری دارند که مشکلات به دست آن‌ ها حل شود؟ چرا این تیم ضعیف را عوض نمی ‌کنند؟ چرا صاحب ‌نظران باتجربه اقتصادی را فرا نمی ‌خوانند؟ چرا به جای اینکه کارخانه‌ ها را فعال کنند و جوانان ما را به کار دعوت نمایند، ثروت ‌های مردم را از گردش اقتصادی خارج کرده و به صورت سکه و دلار در خانه‌ ها محبوس می ‌کنند؟ چرا نقدینگی بدون در نظر گرفتن راهکارهای اقتصادی از طریق استقراض از بانک مرکزی، بی‌حساب و کتاب افزوده می‌ شود؟[۱۵]

مدیران فاسد، عامل فقر مردم

کیفیت مدیریت، در پیشرفت یا رکود جامعه و فقر و غناى آن تأثیر زیادى دارد،[۱۶] در این بین نقش مدیران فاسد در ایجاد فقر، از همه بیش ‏تر است؛ چرا که بیشتر اموال مردم در دست حکومت ‏هاست و خیانت در آن اموال و رسیدن آن به گروهى معدود از طریق رانت خواری و دریغ داشتن آن از دیگران، باعث فقر جامعه مى‏ شود.[۱۷]

در حال حاضر شاهدیم نظام صحیح زندگى مردم به سبب سوء مدیریت نابود شده است؛ حال آنکه مردم سخت به مدیران‏ دانا و متعهد نیازمندند، در غیر این صورت نه تنها پیشرفتى نخواهیم کرد بلکه جزء ملل عقب مانده خواهیم شد.[۱۸]

نشانه های مدیران فاسد

بزرگترین خطرى که حوزۀ مدیریت کشور را تهدید می کند، این است که مدیران ارشد، به سراغ افرادى می روند که تنها نقطه قوتشان این است که چشم و گوش بسته، تسلیم فرمانند؛[۱۹] و اینچنین متملقان بر روى واقعیت ها پرده مى‏ افکنند و مشکلات را از نظر مدیران‏ و زمامداران مى‏ پوشانند و از این طریق مفاسد بى ‏شمارى به بار مى‏ آورند.[۲۰]

به عنوان نمونه برنامه ‏هایى که در طول سال های اخیر، براى بزرگداشت افراد و دادن جوایز به آن ‏ها بر پا می شود، دست‏خوش افراط و تفریط شده و شکل تملق و چاپلوسى به خود گرفته است که از زشت ‏ترین کارهاست؛ کارى است آمیخته با دروغ و اظهار ذلت، کارى است که چه بسا سبب گمراهى افرادى خواهد شد که مورد ستایش واقع مى‏ شوند؛ چرا که آن ‏ها، آن اغراق‏گویى ‏ها را صحیح می پندارند و گمراه می شوند؛[۲۱] به همین دلیل بسیار دیده شده که خیانت‏ هاى بزرگ از سوى همین مدیران‏ صورت مى‏ گیرد.[۲۲]

هم چنین تخلف از وعده ‏ها که موجب خشم و غضب مردم مى‏ شود و محبوبیت مسؤولان را سخت متزلزل مى‏ سازد و موقعیت آنها را در میان مردم به خطر مى‏ افکند. و نیز منت گذاردن بر مردم،[۲۳] هم چنین لجاجت که آثار سوء آن بسیار گسترده‏ است،[۲۴] و در نهایت بزرگ نمایی کردن از فعالیت ها، همه و همه مصداق خیانت های آشکار مدیران فاسد و ناکارآمد است.[۲۵]

مدیران فاسد و اثرات خسارت بار آن

در این زمینه باید گفت مدیران فاسد در وهلۀ نخست پایه ‏هاى خود را محکم مى‏ کنند و تمام نیکان و پاکان را از صحنه اجتماع کنار مى‏ زنند و مدیران‏ و دستیاران خود را از افراد بى‏ بند و بار و بى ‏ایمان و نوکر مآب بر مى‏ گزینند.[۲۶]

در نتیجه پس از افساد مدیران‏ جامعه و کسانى که در رأس حکومت قرار دارند، فساد همه جا را خواهد گرفت؛ چرا که «النَّاسُ‏ عَلى‏ دینِ‏ مُلُوکِهِمْ‏؛ دین مردم بر طبق دین رهبران و حاکمان آنان است»،[۲۷] در نهایت نظام ارزشی جامعه به کلى دگرگون مى‏ شود و دزدی و ناپاکى و فساد اداری مایه افتخار و پاکدستی از اسباب سرافکندگى به حساب مى‏ آید.[۲۸]

مدیران فاسد، پشت صحنۀ سلطان خودرو

شخصی سه هزار و پانصدمیلیارد به جیب زده و فرار کرده، اما باید دانست اینها دست در دست مدیران فاسد دارند؛ نمی شود کسی پنج هزار خودرو را خودسر، از آن طرف آب به مملکت وارد کند، [و یا اینکه با پرداخت پنج میلیون تومان، ۶۷۰۰ خودرو پیش‌خرید کنند]، قطعاً قبلاً رفته با این مدیران نشسته، حق حساب ها را داده، تقسیم هایی کرده…، حال آنکه اگر چهار نفر از این مفسدان را دستگیر کنند و اموال نامشروعشان را مصادره کنند و پول های آنها را در مسیر حل مشکلات جوانان هزینه کنند بسیاری از مشکلات جوانان حل خواهد شد. عیب کار ما این است که آنجایی که باید مراقبت کنیم کوتاهی می کنیم، فراموش نکنیم اگر مطالبه نداشته باشیم مدیران کشور خوابشان خواهد برد، باید بیدارشان کنیم و این جوانان هستند که می توانند انقلاب را حفظ کنند.[۲۹]

حقوق های نجومی و فساد مدیران

در مملکتی که بسیاری از مردم توانایی پرداخت اجاره ندارند و آواره می ‌شوند، پروندۀ حقوق ‌های سرسام‌آور مطرح است و برخی مدیران کشور، حقوق ‌های بالای صد میلیون می ‌گیرند.[۳۰]

به راستی تأسف آور است که جوانان تحصیل کرده ای هستند که کاری ندارند و مسافر کشی یا کارهای دیگر می کنند اما عده ای از مدیران، حقوق های ده ها میلیونی و چند صد میلیونی می گیرند تا خوش باشند و حتی با آن پول ها نیز وام می گیرند و احتمالا یارانه نیز دریافت می کنند.[۳۱]

و یا اینکه برخی از مدیران در کشور ما ۱۰ تا ۱۵ شغل دارند؛ ولی جوانان ما به خاطر ۳۰۰ هزار تومان مجبور می ‌شوند به یک سری از مشاغل تن دهند.[۳۲]

تأسف بار است که برخی از مسؤولان در خانه‌ های بالای یازده هزار متر زندگی می ‌کنند، ولی مردمی هم هستند که در خانه ۳۰ متری زندگی می ‌کنند.[۳۳]

البته مدیرانی که نشسته و برای خود حقوق‌ های میلیاردی تصویب کرده ‌اند توجیه می ‌کنند که ما براساس مصوبه هیئت مدیره این کار را کرده ‌ایم! ولی این مسئله توجیهی بیشتر نیست.[۳۴]

به راستی مسؤولانی که حقوق های سرسام آور چند صدمیلیونی می گیرند چگونه می توانند خود را شیعه امام علی(ع) بدانند.[۳۵] آیا بعضی از مسؤولان باید در رفاه باشند ولی این همه مردم محروم وجود داشته باشد؟[۳۶]

این پدیدۀ شوم در وهلۀ نخست نشان دهندۀ فاصله طبقاتی است که بین برخی مدیران دارا و مردم ندار ایجاد شده، که بدانیم فاصله طبقاتی یقیناً امنیت ما را تحت الشعاع قرار خواهد داد.[۳۷]

از سوی دیگر مسأله حقوق های نجومی و کلان، فقط نشانه اختلاف طبقاتی نیست بلکه نشان دهندۀ ناهمگونی های بسیار در جامعه[۳۸] و بی مسؤولیتی مدیران کشور در قبال مردم است؛[۳۹] حال آنکه در جامعه اسلامی نباید حتی یک فقیر و بیکار وجود داشته باشد اما آیا اکنون بیکار و فقر نداریم؟[۴۰]

در مجموع مسئله حقوق های نجومی وجدان جامعه را به شدت جریحه دار کرده است و مردم منتظرند این مسئله به جایی برسد،[۴۱] لیکن ما آخر متوجه نشدیم این مسئله حل شد یا خیر؟ هنوز کسی جوابی برای این سؤال ندارد؛ این همه بحث و گفتگو انجام شد ولی هنوز جواب درستی نمی‌شنویم که آیا با محیطی که این همه محرومیت وجود دارد قرار است این حقوق ‌ها همچنان پرداخت شود؟[۴۲] لذا رسیدگی به اینگونه امور که اعتماد ملی را خدشه دار می کند باید در اولویت کار دستگاه های نظارتی به ویژه دستگاه قضایی قرار گیرد . [۴۳]

شاهراه فساد در میان ۹۰ نماینده مجلس دهم

۹۰ نفر از نمایندگان مجلس رد صلاحیت شدند و کاش گفته بودند رد صلاحیتشان به خاطر ضعف و عدم توانایی و کارآمدی است، لیکن اعلام شد ردصلاحیت به خاطر مسائل مالی.[۴۴]

گاهی مسائلی واقع می شود که انسان تعبیر وحشتناک باید برای آن به کار ببرد، واقعاً وحشتناک است رد صلاحیت ۹۰ نمایندۀ مجلس به خاطر مسائل مالی، و الان هم این افراد تا پایان مجلس دهم مشغول تصویب قانون هستند![۴۵]

بی شک فساد مالی اینها از جمله مسائلی است که مردم درباره آن فکر می کنند و نظر می دهند، لذا باید با این نمایندگان فاسد برخوری شدید بشود که مردم به دستگاه قضایی و دستگاه بازرسی کشور امیدوار شوند.[۴۶]

سخن آخر: (مردم قضاتی شجاع می‌ خواهند که به وضع شرم‌آور مدیران مفسد پایان دهند)

در خاتمه باید تأکید کرد مبارزه قاطعانه با فساد، مخصوصاً در دستگاه‌ های حکومتی به‌ویژه فساد های کلان یک اصل مهم برای حل مشکلات اقتصادی است.[۴۷]

از این رهگذر مردم از باب حق مطالبه برای حل مشکلاتشان، از دستگاه قضایی به شدت شکایت دارند. می ‌گویند اگر آن ‌ها با قاطعیت، شجاعت و سرعت با مفسدان اقتصادی برخورد کنند این جرثومه ‌های فساد به سرعت برچیده می ‌شوند. اگر ده، بیست نفر از آن ‌ها با محاکمه سریع، یعنی حداکثر در یکی دو ماه، نه چند سال، محاکمه کنند و اموالشان مصادره و به اشد مجازات، مجازات شوند، اوضاع عوض می ‌شود و اگر آن‌ ها به افراد صاحب نفوذی مربوطند ـ که حتماً مربوطند ـ آن صاحبان نفوذ را با شجاعت پای میز محاکمه بکشند و با محاکمه سریع، حکم آن‌ ها را اجرا کنند و آن‌ ها را با مجازات شدید، مجازات کنند، به یقین کسی جرأت نمی ‌کند که سرمایه‌ های عظیم مردم را به حساب خود بریزد.

اگر در مسأله چهار، پنج هزار خودروی قاچاق که اسناد آن کاملاً در دست است، در چند هفته حکم صادر و اجرا شود، دیگران جرأت آن سوء استفاده‌ های کلان را نخواهند کرد.

تکرار می ‌کنم، مردم قضاتی می ‌خواهند شجاع، با قاطعیت و با سرعت که به این وضع شرم‌آور مفسدان پایان دهند.

خداوندا! به مسؤولین بیداری، هوشیاری، اراده و تصمیم برای حل مشکلات مردم خوبمان عنایت فرما.[۴۸]

منابع:

۱٫ بیانات معظم له

۲٫ پیام امام امیر المومنین علیه السلام

[۱] متن پیام آیت‌الله مکارم شیرازی، ۲۵/۸/۱۳۹۸٫

[۲] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در دیدار معاون اداری و مالی قوه قضاییه، ۱۲/۱۰/۱۳۸۷٫

[۳] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در دیدار اقشار مختلف مردم، ۹/۹/۱۳۸۷٫

[۴] همان.

[۵] پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج‏۹، ص۶۵٫

[۶] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در دیدار اقشار مختلف مردم، ۹/۹/۱۳۸۷٫

[۷] اخلاق در قرآن، ج‏۳، ص۱۹۵٫

[۸] پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج‏۱۱، ص۴۵٫

[۹] اخلاق در قرآن، ج‏۳، ص۱۸۹٫

[۱۰] مدیریت و فرماندهى در اسلام، ص۱۳٫

[۱۱] متن بیانیه حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، ۱۱/۵/۱۳۹۷٫

[۱۲] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در دیدار اقشار مختلف مردم، ۱۹/۳/۱۳۸۷٫

[۱۳] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در اجلاس مدیران مدارس علمیه خواهران سراسر کشور، ۲۷/۵/۱۳۹۷٫

[۱۴] داستان یاران: مجموعه بحث هاى تفسیرى حضرت آیت الله العظمى مکارم شیرازى (مدظله)، ص۳۱۲٫

[۱۵] متن بیانیه حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، ۱۱/۵/۱۳۹۷٫

[۱۶] دائره المعارف فقه مقارن، ج‏۲، ص۱۶۹٫

[۱۷] همان، ص۱۷۰٫

[۱۸] همان، ج‏۱، ص۴۷۵٫

[۱۹] همان.

[۲۰] پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج‏۸، ص۲۶۴٫

[۲۱] همان، ج۱۴، ص۷۷۰٫

[۲۲] همان، ج‏۱۰، ص۴۶۹٫

[۲۳] همان، ج‏۱۱، ص۱۳۴٫

[۲۴] همان، ج‏۱۳، ص۴۲۲٫

[۲۵] همان، ج‏۱۱، ص۱۳۴٫

[۲۶] همان، ج۴، ص۵۴۹٫

[۲۷] بحارالانوار، ج ۱۰۲، ص ۷٫

[۲۸] پیام امام امیر المومنین علیه السلام، ج‏۴، ص۵۴۹٫

[۲۹] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی،۱۶/۵/۱۳۹۷٫

[۳۰] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، مدرسه علمیه امام کاظم(ع)، ۷/۴/۱۳۹۵٫

[۳۱] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، مدرسه علمیه امام کاظم(ع)، ۸/۴/۱۳۹۵٫

[۳۲] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، مدرسه علمیه امام کاظم(ع)، ۲۶/۳/۱۳۹۶٫

[۳۳] همان.

[۳۴] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، درس خارج فقه، مسجد اعظم قم، ۴/۱۲/۱۳۹۵٫

[۳۵] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، مدرسه علمیه امام کاظم(ع)، ۸/۴/۱۳۹۵٫

[۳۶] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، مدرسه علمیه امام کاظم(ع)، ۲۶/۳/۱۳۹۶٫

[۳۷] همان.

[۳۸] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، مدرسه علمیه امام کاظم(ع)، ۹/۴/۱۳۹۵٫

[۳۹] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در دیدار دانشجویان دانشگاه معارف اسلامی،۱۸/۲/۱۳۹۶٫

[۴۰] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، مدرسه علمیه امام کاظم(ع)، ۸/۴/۱۳۹۵٫

[۴۱] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، درس خارج فقه، مسجد اعظم قم، ۲۳/۱۰/۱۳۹۵٫

[۴۲] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، مدرسه علمیه امام کاظم(ع)، ۲۶/۳/۱۳۹۶٫

[۴۳] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در دیدار رئیس دیوان محاساب کشور، ۲۱/۴/۱۳۹۶٫

[۴۴] بیانات حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در دیدار رئیس سازمان بازرسی کل کشور،۶/۱۱/۱۳۹۸٫

[۴۵] همان.

[۴۶] همان.

[۴۷] متن بیانیه حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، ۲۵/۷/۱۳۹۷٫

[۴۸] متن بیانیه حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، ۱۱/۵/۱۳۹۷٫






دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


+ 8 = 15