حجت الاسلام محمد جعفر مروجی طبسی، استاد و محقق حوزه علیمه قم و در توضیح و تبیین واکنش و عکس العمل صحابه پیامبر صل الله علیه وآله درباره هجوم به خانه دخت نبی مکرم اسلام سلام الله علیها و افراد حاضر در این جمع گفت: اصحاب پیامبر صل الله علیه وآله را به دو دسته تقسیم می‌کنند، نخست آنها که در این ماجرا، موضع مثبت داشتند و دوم صحابه‌ای که موضع منفی گرفتند.
وی ضمن یادآوری این نکته که برخی از صحابی بزرگ رسول خدا صل الله علیه وآله مانند سلمان، ابوذر و مقداد در هنگام این حادثه در محل واقعه حضور نداشته اند تصریح کرد: بنا بر نقل برخی مورخان این افراد در مسجد بوده و هیچ یک از آنها در محل وقوع حادثه یعنی منزل حضرت علی علیه السلام حاضر نبوده اند. هرچند که حضور آنها نیز شاید چندان تاثیری نداشت همچنان که وقتی برخی از اصحاب نسبت به ماجرا واکنش نشان دادند، واکنش آنها تاثیرگذار نبود چرا که این تعداد در اقلیت بودند و اکثریت مردم و صحابه نسبت به این رویداد هیچ اعتراضی نکردند.

«قصید» نه تنها از صحابی که در جنگها در کنار پیامبر(ص) بود

این محقق و پژوهشگر دینی افزود: در مقابل افرادی مانند زبیر در این حادثه حضور داشته اند اما به دلیل اینکه زبیر یک چهره منفی است نمی‌توان حضور او را در این قضیه چندان مثمرثمر دانست. اما در مجموع نوع واکنش و عملکرد آن دسته از صحابه پیامبر صل الله علیه و آله که در جریان هجوم به خانه حضرت فاطمه زهرا (س) موضع منفی از خود نشان دادند، بسیار قابل تأمل و جای بحث است.
حجت الاسلام مروجی طبسی با اشاره به این که برخی از صحابه حتی در این واقعه به طرفداری از حمله کنندگان به بیت وحی برخاستند، گفت: از لابلای تاریخ بدست می‌آید که متأسفانه برخی از صحابه رسول خدا (ص) نه تنها موضع بی‌طرفی در پیش نگرفتند بلکه حتی به طرفداری از خلیفه اول برخاستند که در اینجا نام چند تن از آنها را با ذکر منابع بخصوص منابع اهل سنت بیان می‌کنیم. این افراد به طرفداری از خلیفه اول و همراه با خلیفه دوم هجوم به خانه وحی را انتخاب کردند، از جمله « قصید بن حزیر» که از قبیله بنی عبدالاشهل بود.
وی خاطرنشان کرد: «قصید» بدون تردید از صحابی پیامبرصل الله علیه وآله بوده و در برخی از جنگ‌ها در کنار رسول خدا صل الله علیه وآله حضور داشت و از جمله افرادی است که از دیرباز به اسلام ایمان آورده بود. اما در بیعت ابوبکر ید بسیار طولایی داشت و نقش بسزایی نیز ایفا کرد. «ابن قطیبه» یکی از دانشمندان اهل سنت در کتاب «الامام والسیاسه » تصریح می‌کند که خلیفه دوم به همراه عده‌ای که از جمله آنها «قصید بن حزیر» و «سلمه بن اسلم » بود به درب خانه فاطمه (س) آمدند و شعارشان نیز این بود که یا برای بیعت خارج شوید یا خانه را خراب می‌کنیم.
این استاد حوزه علمیه قم افزود: «ابن ابی الحدید» در شرح نهج‌البلاغه جلد ۲ صفحه ۵۰ عبارتی دارد به این مضمون که خلیفه دوم به همراه صحابه از جمله «قصید بن حزیر» به درب منزل دختر پیامبر صل الله علیه وآله آمده و شمشیر را از حضرت علی (ع) و زبیر گرفته و آن را شکستند، سپس ایشان را به زور از خانه بیرون آورده و برای بیعت به مسجد بردند. همین مؤلف یعنی ابن ابی الحدید در جلد ۶ شرح نهج‌البلاغه صفحه ۱۰ عبارتی دارد که تن انسان را می‌لرزاند، وی از عبارت «فقتهما الدار» استفاده می‌کند. «اقتهام » در زبان عرب به معنای داخل‌شدن به زور و فشار است و ایشان نوشته است که آنها پس از اینکه به این شکل وارد خانه شدند صدای دختر پیامبر (ص) برخواست.

 پیامبر حمله کنندگان به خانه فاطمه را اهل بهشت می دانست  

حجت الاسلام طبسی با بیان یک سوال ساده که آیا پاسخ زحمات ۲۳ ساله پیامبر این است که با تنها دختر او چنین رفتار شود؟ یادآور شد: نفر دوم از صحابی که در این قضیه حضور داشت، «ثابت بن قیس» از قبیله خزرج است که جناب ذهبی (سلفی) از وی به عنوان یکی از بهترین یاران پیامبر صل الله علیه و آله تعبیر می‌کند. در حالی که او کسی است که خود می‌گوید من صدایم را بر صدای پیامبر بلند می‌کردم و این در حالی است که قرآن در سوره احزاب می‌فرماید:« یا ایها الذین آمنوا یا ترفعوا اصواتکم فوق صوت النبی» کسی حق ندارد صدای خود را از صدای پیامبر بلندتر کند.
وی تاکید کرد: متاسفانه روایاتی در رابطه با «ثابت بن قیس » جعل کرده‌اند که پیامبر فرمود وی از اهل بهشت است. اما در بررسی این روایات مشخص می‌شود که همه آنها از نظر سند مشکل دارند. «موسی بن عقبه» از دانشمندان اهل سنت کتابی دارد به نام «المغازی» که در جلد دوم صفحه ۲۴۱ تصریح می‌کند خلیفه اول جهت اخذ بیعت به درب خانه حضرت علی (ع) و فاطمه (س) آمد و در میان آنها «ثابت بن قیس خزرجی» نیز حضور داشت.
نفر سوم که حجت الاسلام طبسی از وی نام بردند «سلمه بن سلامه »است که بدون‌ شک از صحابه بوده و در سال ۳۴ هجری فوت کرد. ابن ابی الحدید معتزلی در جلد ۲ شرح نهج‌البلاغه صفحه ۵۰ به نقل از جوهری در «السقیفه» می‌نویسد خلیفه دوم همراه عده‌ای که در میان آنها قصید بن حزیر و سلمه بن سلامه بود به درب خانه امیرالمؤمنین (ع) آمدند.
نکته قابل توجه‌ای که در این نقل وجود دارد واژه (اصابه) می‌باشد. ابن منظور یک لغت‌شناس معروف عرب است، وی در «لسان العرب» جلد ۹ صفحه ۲۳۹ در تفسیر کلمه «اصابه» می‌گوید این واژه عدد میان ۱۰ تا ۴۰ را شامل می‌شود، بنابراین معنای این سخن آن است که حداقل افرادی که به درب منزل امیرالمؤمنین (ع) هجوم بردند ۱۰ نفر و حداکثر ۴۰ نفر بوده‌اند.

شخصیت دیگر که نام او در تاریخ ذکر شده است و حجت الاسلام طبسی بدان اشاره کرد: عبدالرحمن بن عوف است که نزد اهل سنت شخصیتی قابل ملاحظه است. ابن ابی الحدید در جلد ششم شرح نهج‌البلاغه صفحه ۴۷ از سعد بن ابراهیم نقل می‌کند که عبدالرحمن در آن روز که به خانه حمله کردند جزء افرادی بود که در ماجرا حضور داشت. متاسفانه درباره ایشان روایاتی از رسول گرامی اسلام (ص) نقل می‌کنند از جمله این که وی جزء ۱۰ نفری است که پیامبرصل الله وآله به آنها بشارت بهشت داده است. مفهوم این حدیث آن است که پیامبر(ص) کسی را که به خانه پاره تن او هجوم و حمله می برد، از اهل بهشت قلمداد می‌کنند.

بیعت با جانشین پیامبر (ص) کاملا آزادانه انجام شد
این استاد حوزه علیمه قم گفت: «محمد بن مسلمه» از دیگر اشخاصی است که ذهبی در کتاب «سی یر» جلد ۲ صفحه ۳۶۹ نام وی را به عنوان یکی از بزرگان صحابه نقل کرده است و جای پرسش است که چگونه افرادی را به خانه وحی هجوم می‌آورند به عنوان بزرگان صحابه یاد می‌کنند؟ جالب است که ذهبی در رابطه با همین فرد تصریح می‌کند به اینکه وی مطیع خلیفه دوم بود و هر وقت خلیفه می‌خواست دستورات‌اش به همان شکل که مایل است انجام شود محمد بن مسلمه را انتخاب می‌کرد البته این ادعای ما نیست بلکه ابن ابی الحدید چنین چیزی را بیان می‌کند.
وی یادآور شد: «خالد بن ولید» نیز از جمله افرادی است که نام او در جلد شش نهج‌البلاغه صفحه ۴۷ جزء افرادی که به خانه حضرت علی (ع) حمله کردند، بیان شده است. ابن ابی الحدید تصریح می‌کند هنگامی که این افراد در درب منزل علی (ع) حاضر شدند بیرون خانه تعداد زیادی از صحابه پیامبرصل الله علیه وآله پشت در خانه جمع شده بودند، (جمع کثیر من الناس) اما جای سوال است که آیا این همه لشکرکشی نیاز بود؟ اصولا باید دید این خانه که مورد هجوم قرار گرفت چه خانه‌ای بود و رسول گرامی اسلام (ص) در زمان حیات با این خانه و اعضای آن چگونه برخورد می‌کرد؟
حجت الاسلام مروجی طبسی خاطرنشان کرد: اکثر قریب به اتفاق اهل سنت نوشته‌اند که نبی مکرم اسلام (ص) به مدت ۳، ۶ یا ۹ ماه (روایات مختلف است) هر روز صبح درب این خانه می‌ایستاد و آیه ۳۳ احزاب را تلاوت می‌فرمود :إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا. اما سوال آن است که خانه‌ای که پیامبر (ص) بدون اجازه وارد آن نمی‌شد آیا سزاوار بود پس از رحلت نبی مکرم اسلام اینچنین مورد هجوم و اهانت قرار گیرد؟ و آیا بیعت نیاز به این همه لشکرکشی داشت؟
وی افزود: آیا این لشکرکشی با آزادی در بیعت که ادعا می‌ شود، قابل جمع است؟مگر حمله‌کنندگان به این خانه این حدیث را از رسول گرامی اسلام (ص) نشنیده بودند که فرمود فاطمه سلام الله علیهاپاره تن من است، خشم او خشم من و آزار او آزار من است؟ بنابراین آیا نتیجه ۲۳ سال زحمات پیامبر (ص) این بود؟

خبرگزاری شبستان