آیت‌الله سبحانی: تفکر و مبانی سلفی‌گری مملو از تناقضات است

حضرت آیت‌الله سبحانی با بیان این که در مبانی سلفی‌گری تعارض‌های بساری دیده می‌شود، گفت: با بررسی دلایل و تطبیق آن با منابع و مراجع مسلمانان به این نتیجه خواهیم رسید که سلفی، یک مذهب و الگوی خاص ندارد.

 حضرت آیت‌الله جعفر سبحانی از مراجع تقلید، ظهر ۶ شهریور در دومین جلسه از سلسله جلسات درس «کلام و اندیشه اسلامی» که در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد، به بیان معانی کلمات سلف و خلف پرداخت و گفت: در کلام، سلف به معنای گذشته و خلف به معنای بازماندگان و جانشینان آنان است.

وی ادامه داد: ابن تیمیه به عنوان بنیان‌گذار فرقه سلفی معتقد است که ملاک عمل برای آنان، رفتار و اعتقادات مردم در ۳۰۰ سال اول است به گونه‌ای که تمام اعمال آنان حق است و باید انجام داد، یعنی که اگر ساختن قبر و توسل در آن زمان بوده است، امروز نیز این امر حق است اما اگر انجام نمی‌شده، امروز نیز امری باطل است.

این مرجع تقلید با بیان اینکه ما نیز این حدیث را صحیح می‌دانیم اما نه با برداشت سلفی‌ها، اظهار داشت: ما نیز این حدیث را صحیح می‌دانیم اما به این معنا که پیامبر از بیان این حدیث، قصد معرفی دوره پیشرفت اسلام و فتوحات مسلمانان در ۳ نسل اول ظهور اسلام را داشته‌اند نه این‌که تک تک افراد آن دوران حق بوده و باید تمام دین را از آنان گرفت.

وی با اشاره به این موضوع که با بررسی تاریخ خواهیم فهمید که اساس برداشت سلفی‌ها از این حدیث اشتباه است، عنوان کرد: بررسی تاریخ صدر اسلام و پس از آن، این واقعیت را آشکار می‌سازد که صحابه، تابعین و تابع تابعین به چند دسته تقسیم شده بودند و در بسیاری موارد همچون جنگ جمل که در آن ۱۴ هزار نفر کشته شدند، قاتل و مقتول وجود دارد؛ چطور می‌شود که هم قاتل و هم مقتول حق باشند؟

حضرت آیت‌الله سبحانی به شهادت امام حسین (ع) در سال ۶۱ هجری اشاره کرد و افزود: شهادت امام حسین (ع) توسط یزید و به اسارت بردن و آزار فرزندانش، از مصادیق ظلم به آل رسول‌الله (ص) است و این با برداشت سلفی‌ها از این حدیث مغایرت دارد.

وی به جنایات دیگر خلفای ۳۰۰ سال نخست اسلام اشاره کرد و ادامه داد: مباح کردن همه اعمال توسط یزید برای سپاهیان خود در ۳ یا ۶ روز حمله به شهر و بروز فجایعی همچون ایجاد نطفه‌های حرام و همچنین حمله یزید به کعبه و ویران کردن آن توسط منجنیق، کشتار و زندانی کردن گسترده مردم توسط حجاج‌بن یوسف و کشتار وسیع مردم توسط عباسیان از دیگر نمونه‌های جنایات خلفای آن دوران و دلیل نقض برداشت سلفی‌ها از این حدیث است.

این مرجع تقلید با اشاره به راه‌های تشخیص احادیث کذب از احادیث صحیح، ابراز داشت: نخستین راه شناخت احادیث، تطبیق دادن آن با قرآن است، دومین راه، تطبیق با سنت پیامبر گرامی اسلام، سومین راه، تشخیص با عقل، چهارمین روش، اجماع بر آن حدیث و آخرین روش نیز تطبیق و بررسی آن نسبت به تاریخ اسلام است.

وی تأکید کرد: پس با توجه به روش‌های ذکر شده، این حدیث هرگز با تاریخ قطعی مسلمانان تطبیق ندارد از این رو یا این حدیث دروغ است و یا آن معنایی که مورد نظر سلفی‌هاست، اشتباه است.

حضرت آیت‌الله سبحانی با بیان این مطلب که سلفی‌ها برای اثبات خود می‌گویند که ما اهل حدیث هستیم و آنچه احمد حنبل که رییس محدثین است بگوید را می‌پذیریم، بیان داشت: همچون سلفی‌ها که به گروه‌های مختلفی تقسیم شده‌اند، اهل حدیث هم یکدست نیستند و به چند گروه تقسیم می‌شوند.

وی با استناد به کتاب «تاریخ الخلفا» که عبدالرحمان سبوتی آن را نوشته، تصریح کرد: به گفته عبدالرحمان سبوتی که در اهل حدیث از جایگاه والایی برخوردار است، اهل حدیث به اقسام گوناگونی تقسیم می‌شوند که یک دسته از آنان، اهل مرجعه هستند که معتقدند اعمال انسان ملاک نیست و پاکی دل شرط است که امام صادق (ع) نسبت به این گروه هشدار داده و می‌فرمایند: «پیش از آن که فرزندان شما توسط مرجعه فاسد شوند، به داد فرزندانتان برسید» زیرا آنان مردم را به سستی در عمل دعوت می‌کردند؛ ۱۳ نفر از اهل حدیث مرجعه هستند.

این مرجع تقلید افزود: جمع زیادی از اهل حدیث نیز شیعه هستند به این معنا که یا چهار خلیفه را قبول دارند و امیرالمؤمنین را بر آنان افضل می‌دانند و یا ایشان را خلیفه بلافصل می‌دانند که این گروه نیز ۲۴ نفر هستند.

وی با نام بردن از سایر گروه‌های دیگر اهل حدیث، اظهار کرد: با توجه به این دلایل و اسناد، می‌توان فهمید که سلفی یک مذهب و الگوی خاص ندارد و وجود این همه تعارض در اصول آنان نشان از این واقعیت دارد.

گفتنی است، جلسه سوم درس کلام و اندیشه اسلامی آیت‌الله سبحانی، فردا پنج‌شنبه ۷ شهریور در مدرسه علمیه سلیمانیه برگزار می‌شود./۹۳۱۵/پ۲۰۲/ج






دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


+ 7 = 11