به گزحضرت آیت الله جوادی آملی امروز در پایان درس خارج فقه خود با بیان نکاتی اخلاقی بیان داشت: به ما گفته اند پول قرض کردن و عاریه گرفتن روا نیست چرا که این کار موجب غصه شب و ننگ روز است. بزرگان اخلاق می گویند این که قرض و عاریه گرفتن خوب نیست یعنی با سرمایه ای که خدا به تو داده زندگی کن.

وی ادامه داد: درس های حوزه و دانشگاه یا قرض است یا عاریه چون آنها را از بیرون می‌گیریم، دست خورده هم هست و زیر دست و پا مانده تا به ما رسیده است. اگر ما مجتهد شویم علممان را قرض گرفته ایم اگر مجتهد نباشیم عاریه است.

استاد اخلاق حوزه علمیه اظهار داشت: ما در بیرون وقتی عالم می شویم در اثر فعالیت چشم و گوش و مطالعه و شنیدن حرفها است. همین چشم و گوش در درون ما نیز وجود دارد، پس حرف خودتان را بشنوید و صحیفه خودتان را مطالعه کنید.

وی با اشاره به این که هرچه در صلاح و فلاح انسان سهیم است خدا به انسان داده است گفت: این کتاب و الواح را خدا داده و اینها هم حرف می زنند هم نقوششان قابل دیدن است اگر کسی گوش شنوا و چشم بینا داشته باشد صدای درون خود را می شنود و نقوش صحیفه درون خود را می بیند «فالهمها فجورها و تقواها».

حضرت آیت الله جوادی آملی خاطرنشان کرد: این که در سوره حج می فرماید برخی چشم درونشان کور است لکن چشم بیرونشان کور نیست معلوم می شود دل برخی چشم و گوش دارد ولی دل برخی ندارند. کمتر کسی پیدا می شود که در زندگی خواب ندیده باشد خواب نشان می دهد که ما یک بدن، چشم و گوش دیگری داریم که با آن سفر می کنیم.

وی با بیان این که اگر بیداری های ما حساب شده باشد خواب ما هم خواب خوب و مبشره خواهد بود بیان داشت: پیامبر(ص) هر روز از اصحابشان می پرسیدند «ما المبشرات» دیشب خواب چه دیدید این یعنی برخی اصحاب کلاس شبانه داشتند و می خوابیدند تا چیزی ببینند و چیزی بشنوند.

استاد اخلاق حوزه علمیه ادامه داد: این راه را خدا فراسوی ما باز کرده است این که می گویند خسارت نبینی «ان الانسان لفی خسر» برای این است که انسان سرمایه اولیه اش را از دست ندهد وگر نه عمر که می گذرد.

وی بیان داشت: خداوند در دو جای قرآن فرموده سنت خدا این است که چیزی را که داده پس نمی گیرد مگر این که خودتان آن را پس بدهید «اِنَّ اللّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّیَ یُغَیِّروا ما بِاَنفُسِهِم» و « ذَلِکَ بِأَنَّ اللّهَ لَمْ یَکُ مُغَیِّرًا نِّعْمَهً أَنْعَمَهَا عَلَی قَوْمٍ حَتَّی یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ »

حضرت آیت الله جوادی آملی ادامه داد: بسیاری از بزرگان را شنیده اید و دیده اید که در اواخر عمر یک صفحه از رساله ای را که نوشته اند نمی توانند بخوانند این نتیجه علم قرضی و عاریه ای است اما علمی که از درون برمی خیزد برای ماست و ما را رها نمی کند.

وی افزود: اینکه بسیاری از بزرگان کتاب های اربعین، اسماء حسنی و شرح اسماء می نویسند برای این است که یک دوره ۴۰ روزه را بیان کنند که پس از آن کار آسان می شود و شامه ای درون انسان پیدا می شود که به آسانی از گناه می گذرد چرا که هیچ عالم عاقلی دست به زباله بد بو نمی زند. پیامبر(ص) فرمود همواره با استغفار خود را خوشبو کنید چرا که بوی بد گناه سرانجام آبروی شما را خواهد برد.

استاد اخلاق حوزه علمیه اظهار داشت: خداوند بر اساس حدیث رفع با منت با ما برخورد می کند و می فرماید آنچه که بیّن الرشد و بیّن الغی است را بر طبق آن عمل کنید و در شبهات توقف کنید اما آنچه را که اشتباه کردید خداوند از آن می گذرد.

وی خاطرنشان کرد: اگر بیراهه نرویم و روشمندانه عبادت کنیم حتی اگر اشتباه هم کنیم مأجور خواهیم بود. اساس کار این است که تلاش و کوشش کنیم و راه را تشخیص دهیم حال اگر در این مسیر اشتباه کردیم مصداق رفع ما لا یعلمون است. برای همین است که می فرماید للمصیب اجران و للمخطئ اجر واحد.

حضرت آیت الله جوادی آملی گفت: ما گفتیم «مرگ بر شاه» لکن شاه درون را نگفتیم. مرگ بر شاه گفتن برای سلطان بیرون خیلی آسان است. اگر از سلطنت شاهنشاه درون (شکم و شهوت) بیرون بیاییم کارمان خیلی آسان می شود.

وی ادامه داد: اگر تصمیم بگیریم کار خلافی انجام دهیم و شب در خواب ببینیم ماری در حال حمله کردن به ماست تا چند وقت از آن خلاف دوری می کنیم خیلی ها در بیداری همین گونه اند .