البته در اینجا احتمالات دیگری هم هست (و جمع میان این‌ها یعنی اینکه همه‌ی این‌ها درست باشد هم ممکن است). یکی از این احتمالات در معنی کلمه‌ی مبین، بی‌پرده سخن گفتن است. یعنی پیامبران نه فقط مغلق و پیچیده و معقد سخن‏ نمی‏ گفتند، بلکه با مردم بی‏ رودربایستی و بی ‏پرده حرف می‏ زدند و سخن خود را با گوشه و کنایه نمی ‏گفتند. اگر احساس می‏ کردند مطلبی را باید گفت، در نهایت صراحت و روشنی به مردم می ‏گفتند. «أتعبدون ما تنحتون»؟ (آیا تراشیده ‏های خودتان را دارید عبادت می‏ کنید؟) مسئله‌ی دوم که قرآن مجید در تبلیغ روی آن تکیه می‏ کند، چیزی است‏ که از آن به «نصح» تعبیر می‏ نماید. ما معمولاً نصح را به خیرخواهی‏ ترجمه می‏ کنیم. البته این معنا درست است، ولی ظاهراً خیرخواهی عین معنی‏ نصح نیست، بلکه لازمه‌ی معنی نصح است. «نصح» ظاهراً در مقابل «غش»  است. شما اگر بخواهید به کسی شیر بفروشید، ممکن است شیر خالص به او بدهید و ممکن است خدای‌ناخواسته شیری که داخلش آب کرده ‏اید بدهید، یا اگر می‏خواهید سکه‌ی طلائی را به کسی بدهید، ممکن است آن را به صورت خالص‏ بدهید (درحد عیارهای معمولی) و ممکن است به صورت مغشوش بدهید، یعنی در آن غش باشد. نصح در مقابل غش است. ناصح واقعی آن کسی‌ست‏ که خلوص کامل داشته باشد. توبه‌ی نصوح یعنی توبه‌ی خالص. مبلّغ باید ناصح‏ و خالص و مخلص باشد، یعنی در گفتن خودش هیچ هدف و غرضی جز رساندن‏ پیام که خیر آن طرف است، نداشته باشد.

مسئله‌ی دیگر، مسئله‌ی اخلاق و خلوص است. «الناس کلهم هالکون الا العالمون والعالمون هالکون الا العاملون و العاملون هالکون الا المخلصون و المخلصون علی خطر عظیم». مردم در هلاکند مگر اینکه آگاه و عالم باشند (جاهل، نمی ‏تواند راهی را پیدا بکند)، و علماء نیز در هلاکند مگر آن‌ها که‏ عاملند و عاملان نیز در هلاکند مگر آن‌ها که مخلصند و مخلصان تازه در خطرند. این داستان را در جلساتی مکرر گفته‏ ام: نقل کرده ‏اند از مرحوم آیت‌الله‏ بروجردی اعلی‌الله‌مقامه که در آخرین روزهای عمرشان بودند(یکی دو روز بعد فوت کردند). عده ‏ای اطرافشان بودند. یکی از آن‌ها از ایشان تقاضا کرد که‏ هم برای یادآوری خودتان و هم برای نصیحت دیگران جمله ‏ای بفرمایید. گفتند، آقا رفتیم ولی کاری نکردیم و اندوخته ‏ای نزد خدا نداریم. یکی از حضّار خیال می‏ کرد که حالا وقت تعارف کردن است، گفت: آقا شما چرا این حرف‌ها را می ‏زنید؟ الحمدلله شما چنین کردید، چنان کردید، مسجد ساختید، مدرسه‏ ساختید، حوزه‌ی علمیّه تأسیس کردید و از این حرف‌ها… همین که‏حرف‌هایش را زد، ایشان رو کردند به حضّار و با گفتن جمله‏ ای که در حدیث‏ است، سکوت کردند. فرمودند: «خلص العمل فان الناقد بصیر بصیر» (عمل را پاک تحویل بده که آن‌که نقاد است و نقد می‏ کند، آن صرافی که‏ به این سکه رسیدگی می‏ کند، خیلی آگاه است.

مسئله‌ی دیگر، مسئله‌ی متکلّف نبودن است. تکلّف، در موارد مختلفی بکار می‏رود و در واقع به معنی به خود بستن است که انسان چیزی را به زور به‏ خود ببندد. این، در مورد سخن هم به کار می‏ رود. به افرادی که در سخن خودشان به جای اینکه فصیح و بلیغ باشند، الفاظ قلمبه و سلمبه بکار می ‏برند، می‏ گویند متکلّف. در حدیث است که کسی در حضور پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم‏ در صحبت‌های خود کلمه پردازی‌های قلمبه و سلمبه می‏ کرد. پیغمبر اکرم فرمود: «انا و اتقیاء امتی برآء من التکلّف». من و پرهیزکاران امّتم از این گونه‏ حرف زدن و بخود‌بندی در سخن، بری و منزه هستیم. پرهیز می ‏کنیم. تکلّف‏ غیر از فصاحت است. اصلاً فصاحت خودش روانی و عدم تکلّف و تعقید در سخن‏ است .