قرآن راه نابودی دشمن را الگوگیری از حضرت زهرا(س) میداند
گروه اجتماعی: حجتالاسلام فیضآبادی با اشاره به شأن نزول سوره کوثر گفت: درباره پیامبر(ص) میگفتند که ایشان پسر ندارد و فاتحه اسلام خوانده است اما خداوند سوره کوثر را نازل کرد تا بگوید تنها راه نابودی دشمن فاطمه(س) است؛ امام زمان(عج) فرمودند حضرت زهرا(س) الگوی ایشان است بنابراین در هرعرصه سیاسی، اجتماعی، درباره طلاق که دشمن دربارهاش مانور میدهد و … کار ماست که تطبیق بدهیم و از زندگی حضرت زهرا(س) الگو بگیریم.خبرگزاری ایکنا، حجتالاسلام محمدعلی فیضآبادی، استاد حوزه و دانشگاه در نشست بررسی همتایی قرآن و حضرت زهرا(س) که روز گذشته، ۱۹ فروردینماه در دفتر خبرگزاری ایکنا خراسان رضوی برگزار شد، به تبیین ابعاد مختلف زندگی حضرت زهرا(س) و الگوگیری از آن حضرت پرداخت.
حجتالاسلام فیضآبادی در ابتدای سخنانش با اشاره به حدیث ثقلین بیان کرد: منظور از عترت در حدیث پیامبر(ص) خود اهل بیت(ع) هستند نه سخنان ایشان؛ همه سخنان اهل بیت(ع) از قرآن است همانطور که خودشان فرمودهاند اگر کسی سخنی از ما نقل کرد که برخلاف قرآن بوده، به ما تهمت زده است.
استاد حوزه و دانشگاه در ادامه به توضیح آیات مرتبط با حضرت زهرا(س) پرداخت؛ براساس توضیح وی، این دسته از آیات یا در شان حضرت زهرا(س) هستند، یا توسط ایشان تفسیر شدهاند و یا قابل تطبیق بر زندگی آنحضرت هستند.
الگوهای اصلاح در عرصههای مختلف در قرآن معرفی شدهاند
وی در همین راستا با بیان اینکه تمام زندگی حضرت زهرا(س) قرآن است به آیه «… إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا، خدا فقط میخواهد آلودگى را از شما خاندان [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند»(احزاب/۳۳) معروف به آیه تطهیر اشاره کرد و ادامه داد: این آیه در سوره احزاب آمده است؛ موضوع این سوره جامعه نبوی است که پیامبر(ص) به عنوان الگو معرفی شده و بعد از پرداختن به خانواده ایشان، تنها اهل بیت(ع) الگو معرفی میشوند؛ بنابراین اگر در عرصههای اقتصادی، زندگی، عفاف، حجاب و هر عرصه دیگری که بخواهیم کار کنیم نیاز به الگو داریم که این الگوها در قرآن معرفی شده است.
وی اضافه کرد: در سوره حمد میخواهیم خداوند ما را به راه نعمت داده شدگان هدایت کند؛ در آیه «وَمَن یُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَئِکَ رَفِیقًا، و کسانى که از خدا و پیامبر اطاعت کنند در زمره کسانى خواهند بود که خدا ایشان را گرامى داشته [یعنى] با پیامبران و راستان و شهیدان و شایستگانند و آنان چه نیکو همدمانند»(نساء/۶۹) منظور از صدیق حضرت زهرا(س) هستند.
سادگی؛ یکی از درسهای زندگی خانوادگی حضرت زهرا(س)
حجتالاسلام فیضآبادی در تبیین نظام و رفتار خانوادگی حضرت زهرا(س) به مقوله سادگی در زندگی ایشان اشاره کرد و در اینباره توضیح داد: حضرت زهرا(س) مستاجر بودند، با گرفتن مهریهشان جهیزیه تهیه کردند، نیمی از منزلشان فرش نداشت و در سادهترین سطح زندگی میکردند؛ باید اصول زندگی ایشان استخراج شود به این معنا که معیاری از زندگی ایشان بدست میآوریم و آن سادگی است؛ به طور مثال اگر خانوادهای میخواهند یخچال و یا وسیله دیگری بخرند، ساده بگیرند و ارزانتر را انتخاب کنند.
وی درباره یکی دیگر از درسها در زندگی خانوادگی حضرت زهرا(س) افزود: وقتی پیامبر(ص) کارها را بین حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) تقسیم کردند، حضرت زهرا(س) از اینکه کار خانه به ایشان واگذار شده بود، خوشحال شدند و فرمودند: «خوشحالم که در خانهام و با مرد نامحرم رفت و آمدی ندارم»؛ حضرت زهرا(س) در جنگ، پرستاری هم داشتند اما اینکه خانمی در محل کار با نامحرم معاشرت داشته باشد و حدود را رعایت نکند، با الگوگیری از آن حضرت سازگار نیست.
تنها راه شکست و نابودی دشمن حضرت زهرا(س) هستند
حجتالاسلام فیضآبادی با اشاره به شان نزول سوره کوثر که در مورد حضرت زهرا(س) نازل شده است، بیان کرد: درباره پیامبر(ص) میگفتند که ایشان پسر ندارد و فاتحه اسلام خوانده است اما خداوند سوره کوثر را نازل کرد تا بگوید تنها راه نابودی دشمن فاطمه(س) است؛ امام زمان(عج) فرمودند حضرت زهرا(س) الگوی ایشان است بنابراین در هر عرصه سیاسی، اجتماعی، درباره طلاق که دشمن دربارهاش مانور میدهد و … کار ماست که تطبیق بدهیم و از زندگی حضرت زهرا(س) الگو بگیریم چراکه طبق آیات قرآن، تنها راه نابودی دشمن، الگوگیری از زندگی آن حضرت است.
حجتالاسلام فیضآبادی در ادامه بیان آیات مرتبط با حضرت زهرا(س) به سوره انسان اشاره کرد و با بیان اینکه تمام مهارتهای زندگی و یک زوج خوب در این سوره مطرح شده است، ادامه داد: امام حسن(ع) و امام حسین(ع) بیماری داشتند؛ حضرت علی(ع) به جای اینکه دارو به ایشان بدهند نذر کردند، چرا؟ چون میخواستند بیاموزند که همه چیز دست خداست؛ امروز در مهد کودکها، مدارس و دانشگاهها چقدر خدا را معرفی میکنند؟
استاد حوزه و دانشگاه به موضوع وفای به نذر خانواده حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) در سوره انسان اشاره کرد و توضیح داد: پیام این وفای به نذر، عمل به تعهدات فردی و اجتماعی است؛ اینکه آقا و خانم در مراسم خواستگاری قول میدهند یکدیگر را خوشبخت کنند، باید به این قول عمل کنند وگرنه خائن هستند.
در رابطهها باید طبقات پایینتر بیشتر مورد توجه قرار بگیرند
یکی دیگر از درسهایی که از زندگی حضرت زهرا(س) در سوره انسان مطرح شده، اطعام و بخشش است که حجتالاسلام فیضآبادی در تبیین آن گفت: خانواده کارهای خوب دیگری هم دارد اما دلیل اینکه به اطعام توجه شده، این است که معیار خانواده خوب بخشش است، آنهم بخشش به فقرا؛ پیامش این است که در رابطهها باید به طبقات پایینتر توجه شود نه بالانشینها در حالیکه ما در روزهای عید اول به منزل کسانی میرویم که ثروتمندترند!
انفاق؛ درس اقتصادی از زندگی حضرت زهرا(س)
حجتالاسلام فیضآبادی در ادامه، به بیان مثالی درباره بعد اقتصادی زندگی حضرت زهرا(س) پرداخت و ادامه داد: روز بعد شب عروسی حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س)، پیامبر(ص) دیدند حضرت زهرا(س) لباس کهنه پوشیدهاند و وقتی در اینباره از ایشان سوال کردند، حضرت زهرا(س) با آیه «لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّى تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَ …، هرگز به نیکوکارى نخواهید رسید تا از آنچه دوست دارید انفاق کنید»(آل عمران/۹۲) پاسخ دادند؛ پیام این رفتار ایشان این است که ما کارهایمان را باید طوری انجام دهیم که با آیات قرآن تطبیق داشته باشد، همان نکتهای که در زندگی حضرت زهرا(س) نمود دارد.
گریه حضرت زهرا(س) از دلتنگی همسرش
موضوع بعدی که حجتالاسلام فیضآبادی به آن اشاره کرد، رفتار حضرت زهرا(س) در زندگی مشترکشان بود که وی در اینباره توضیح داد: روایت است که وقتی حضرت علی(ع) به جنگ میرفتند، حضرت زهرا(س) گریه میکردند و میفرمودند دلشان برای حضرت تنگ میشود؛ این همان آیه قرآن است که میفرماید: «… جَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّهً وَرَحْمَهً …، میانتان دوستى و رحمت نهاد»(روم/۲۱) در حالیکه گاهی بعضی بانوان غر میزنند که چرا همسرشان به ماموریت میرود، برخی هم میخواهند همسرشان برود که از دستش راحت شوند!
وی در تبیین یکی دیگر از ویژگیهای حضرت زهرا(س) در زندگی مشترک اضافه کرد: روایت داریم حضرت زهرا(س) در آخر عمرشان به حضرت علی(ع) فرمودند: یاعلی! کاری که تو نخواستی را انجام ندادم و تنها کاری را انجام دادم که تو خواستی؛ این همان آیه قرآن است که میفرماید: «… فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِّلْغَیْبِ …، زنان درستکار فرمانبردارند [و] به پاس آنچه خدا [براى آنان] حفظ کرده اسرار [شوهران خود] را حفظ میکنند»(نساء/۳۴)؛ حضرت زهرا(س) در مدت ۹ سال که حضرت علی(ع) ۶۰ جنگ داشتند و حضور نداشتند، زندگی را حفظ کردند؛ این هم همان فراز از آیه است که میفرماید: « َافِظَاتٌ لِّلْغَیْبِ، به پاس آنچه خدا [براى آنان] حفظ کرده اسرار [شوهران خود] را حفظ میکنند».
این استاد حوزه و دانشگاه در بخش دیگری از سخنانش به ماجرای دعای حضرت زهرا(س) برای همسایگان پیش از دعا برای خانواده خودشان اشاره کرد و در تبیین آن گفت: در جامعه دو نگاه وجود دارد، یکی اینکه به فکر خودش باشد و از دیگران بگیرد و نگاه دیگر اینکه به به فکر دیگران باشد نه به فکر خود؛ حضرت زهرا(س) نگاه دوم را داشتند و پیام این رفتار ایشان آن است که سعی کنید به فکر دیگران باشید نه خودتان.
اگر در این مورد سرمایهگذاری میکردیم دنیا دست ما بود
حجتالاسلام فیضآبادی با بیان اینکه نکتههای ظریفی در زندگی حضرت زهرا(س) وجود دارد، ادامه داد: ما شیعهها اگر همان اندازه که در مورد فروید تعصب داشتیم در مورد حضرت زهرا(س) تعصب داشته باشیم دنیا دست ماست؛ اگر همان اندازه که برای نظریه آزادی جنسی فروید پایاننامه نوشته شده و هزینه شده برای سبک زندگی حضرت زهرا(س) سرمایهگذاری میشد، دنیا دست ما بود.
وی در رابطه با ماجرای سه روز روزه خانواده حضرت زهرا(س)، بخشش تمام غذای افطار به دیگران و افطار با آب توضیح داد: سند این ماجرا ضعیف است و اینکه سه روز روزه گرفتند و با آب افطار کردند برخلاف قرآن، عقل، سنت پیامبر(ص) و شرع است؛ در تفسیر علیبن ابراهیم قمی آمده است که خانواده حضرت یک روز روزه گرفتهاند، افطارشان حلوا بوده است و در این روز به مسکین، یتیم و اسیر اطعام کردهاند؛ مهم ایثار اهل بیت(ع) است و اینکه اهل بیت(ع) کارهای بزرگی کردند و ما الگوگیری کنیم اما اگر به ۲۰ نرسیدیم به ۲ هم برسیم کافیست؛ سلمان ایرانی در این مسیر قرار گرفت و منا اهلالبیت شد و جعفر کذاب بیرون رانده شد.
ابعاد مختلف شخصیت حضرت زهرا(س)
تبیین ابعاد شخصیتی حضرت زهرا(س) موضوع دیگری بود که حجتالاسلام فیضآبادی به آن پرداخت و در اینباره ادامه داد: ایشان در ابتدا انسان هستند و باور دارند که همه چیز در وجود انسان هست؛ شخصیت انسان یک بعد دارد و آن بعد، روح انسان است و جسم مرکب روح است.
وی در همین راستا اضافه کرد: بعد دیگر ایشان این است که دختر هستند؛ همه دختران در موضوعات مختلف میتوانند این بعد زندگی ایشان را الگو قرار دهند؛ ایشان همسر بودند، مادر بودند و یک مسلمان هم بودند که هیچ بعدی مانع انجام وظایف بعد دیگر نمیشد.
موضوع بعدی که در این نشست مطرح شد، چگونگی الگوگرفتن از حضرت زهرا(س) و سوالاتی در این زمینه بود. حجتالاسلام فیضآبادی با اشاره به نمازخواندن حضرت زهرا(س)، تورم پا و لرزش بدن ایشان در هنگام نماز بیان کرد: ما انتظار نداریم اینطور مانند ایشان نماز بخوانیم اما برای نماز اول وقت باید کار شود، در این زمینه خلأ داریم، امروز ۳۷ سال است که هرگونه تلاشی میشود تا عدهای نمازخوان شوند اما نمیشود.
استاد حوزه و دانشگاه درباره دلایل اینکه چرا نتوانستهایم نماز اول وقت را در جامعه ترویج کنیم، به لزوم معرفت خداوند اشاره و بیان کرد: امام حسین(ع) فرمودند «معرفت خدا مقدمه عبادت خداست»؛ اگر کسی خدا را عبادت کرد همه معبودها را رها میکند، در مورد همه چیز اینطور است که انسان با داشتن بهترین چیز، بقیه را رها میکند؛ از حضرت پرسیدند چگونه به خدا معرفت پیدا کنیم، حضرت پاسخ دادند: «معرفت با علم و ایمان بدست میآید»، اگر کسی معرفت داشت از عبادتش لذت میبرد.
وی در توضیح بیشتر با بیان اینکه این علم است که انسان را به خدا میرساند، افزود: در داستان حضرت آدم(ع) آمده است که خداوند فرمود: «… إِنِّی جَاعِلٌ فِی الأَرْضِ …، من در زمین جانشینى خواهم گماشت»(بقره/۳۰)؛ خلیفه الهی خودش را ارزان نمیفروشد؛ فرشتگان به خدا گفتند «ما تورا تسبیح و تقدیس میکنیم» اما این خیلی به درد نمیخورد، خداوند به آدم علم داد و سپس دستور داد فرشتگان به او سجده کنند.
تبیین نظام ارزشی؛ راهکار ترویج سبک زندگی فاطمی
حجتالاسلام فیضآبادی در بخش دیگری از سخنانش تبیین نظام ارزشی را یکی از راهکارهای ترویج سبک زندکی حضرت زهرا(س) دانست و در اینباره بیان کرد: به طور مثال برخی تصور میکنند اینکه بهشت زیر پای مادران است شامل هر زنی میشود در حالیکه بهشت زیر پای مادری است که مادری کند؛ باید احساس نیاز شود؛ اگر کسی بخواهد مادری کند در به در به دنبال الگوست، حضرت زهرا(س) را مییابد و میبیند که حضرت فرزندانشان را با کلماتی مانند میوه دلم و نور چشمم صدا میزدند و با آنها بازی میکردند، آن مادر با دانستن این موارد یاد میگیرد که باید برای فرزندش وقت بگذارد.
این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا تطبیق یافتههای علم روز روانشناسی با سیره اهل بیت(ع) و از جمله حضرت زهرا(س) میتواند در ترویج سبک زندگی ایشان تاثیرگزار باشد یا خیر توضیح داد: ما نه در قرآن و نه در سیره اهل بیت(ع) کار نکردهایم؛ روانشناسان در موضوعات به صورت دقیق وارد شدهاند، ما باید قالب کار آنها را بگیریم، از مواردی که قابل استفاده هستند استفاده کنیم و آموزههای قرآن و سیره اهل بیت(ع) را در آن قالب ارائه دهیم.
تفریح و لذت حلال مهمترین بخش زندگی در بیان اهل بیت(ع)
وی در همین راستا با اشاره به یکی از احادیث مطرح شده درباره سبک زندگی ادامه داد: امام رضا(ع) فرمودند اوقات شبانه روز باید به چهار بخش تقسیم شود؛ بخشی از وقت برای عبادت، بخشی برای کار، بخشی برای نشستنهای دورهمی حکیمانه و بخشی برای لذت حلال و شادی اختصاص داده شود که اگر این بخش آخر حذف شود، سایر کارها آنطور که باید، انجام نمیشود، بنابراین باید برنامه مفرح و لذت حلال داشته باشیم؛ اگر اینطور شد بسیاری از تفریحهای نادرست حذف خواهد شد.
حجتالاسلام فیضآبادی اضافه کرد: اگر به جایی رسیدیم که برای هر کلمه از قرآن و برای هر روایت یک پایاننامه نوشتیم مشکلات ما برطرف خواهد شد.
باید خداوند محور زندگی باشد
استاد حوزه و دانشگاه محور قرار دادن خداوند را یکی دیگر از راهکارهای حل مشکلات امروز جامعه برشمرد و افزود: حضرت زهرا(س) درباره حضرت علی(ع) فرمودند که ایشان بهترین شوهر و بهترین یاور در بندگی خدا بودند؛ بنابراین اگر ۹۰ درصد محوریت در زندگی با خداوند و اطاعت او شد، مشکلات حل میشود.
وی در جمعبندی سخنانش اظهار کرد: احساس نیاز به حرکت به سمت زندگی فاطمی، فرهنگسازی، تبیین نظام ارزشی، بیان معیارها و همکاری همه نهادها و فعالان فرهنگی با یکدیگر راهکارهای اصلاح جامعه و ترویج سبک زندگی فاطمی است.
اخبار مرتبط
سخنرانی منتشر نشده از امام موسی صدر درباره حضرت زهرا(س)
«فاطمه و نماز» عنوان سخنرانی امام موسی صدر است که به مناسبت ایام ماه جمادیبیشتر بخوانید
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار صدها تن از زنان فرهیخته و فعال کشور:
زنان در اتفاقات اخیر در دهان دشمنان زدند/ غرب متجدد نسبت به مسئله زن جنایتبیشتر بخوانید