به گزارش خبرگزاری«حوزه»، حضرت  آیت الله  جوادی آملی در درس اخلاق خود بر لزوم تربیت صاحبان خلق حسن در جامعه تاکید کرده و بیان داشتند: همان‌طوری که در مسائل حوزوی یک عدّه اساتید و مجتهد لازم است، در مسائل دانشگاهی یک عده اساتید و فرهیخته لازم است, در مسائل اخلاقی هم یک عده کسانی که پیرو خُلق حَسن هستند لازم است. دو مطلب را نباید بدون تفکیک از آنها ردّ شد: یکی اینکه همه ما موظّف هستیم کارِ خوب کنیم, صفت خوب داشته باشیم این با موعظه کردن، با گفتن، با نوشتن تا حدودی آسان است؛ اما به ما نگفتند فقط کارِ خوب کن, به ما گفتند آدمِ خوب باش, کار خوب, وصف خوب، یک مبدأ ذاتی می‌طلبد، آن مبدأ، خُلق حَسن است, اوصاف حَسن داشتن، افعال حسن داشتن غیر از خُلق حسن داشتن است. ما بدنی داریم که به خلقتِ الهی خلق شده است کارهایی می‌کند، اما این خَلق الهی کار می‌کند, یک  خُلقی داریم که آن هم کار می‌کند اوصاف نفسانی ما چه به صورت حال باشد، چه به صورت مَلکه، اینها کار آن خُلق است. ما موظف هستیم در جامعه افرادی داشته باشیم که دارای خُلق حسن‌ هستند خُلق؛ یعنی هویّت درونیِ هستی‌دار حقیقی که اوصاف او این است که عادل است, باتقواست, متواضع است, قانع است, فرهیختگی دارد و مانند آن, اینها آثار آن هویّت درونی است.

اوصاف خوب غیر از هویّت خوب است

معظم له به روش الگو پذیری از پیامبر اکرم(ص) در ایجاد خُلق حَسن  اشاره کرده و اظهارکردند:  اگر بخواهیم رسول خدا(علیه و علی آلاف التحیّه و الثناء) را اُسوه قرار دهیم، اول باید کارهای خوب کنیم تا این کار برای ما به صورت وصف حال در بیاید، تمرینِ زیاد کنیم تا این حال به صورت مَلکه در بیاید, تکرار زیاد را در فراز و نشیب زندگی کنیم تا کم کم زمینه برای آن خُلق پیدا شود, آن را خود ما باید بسازیم, این مطلب اول. پس مطلب اول این است که اوصاف خوب غیر از هویّت خوب است و قرآن کریم پیامبر را تنها به اوصاف خوب نستود فرمود هویّت درونی‌ات خوب است, خُلق تو خوب است نه کارهای خوب, اوصاف خوب داری.

حضرت آیت الله جوادی آملی به نقش حوزه‌های علمیه در پرورش صاحبان خُلق حَسن اشاره کرده و بیان داشتند: بهترین و مناسبت‌ترین جا برای پرورش صاحبان خُلق حَسن, حوزه‌های علمیه است آنها که مرتب با قال الله, قال رسول الله, قال ولیّ الله, قال حجّه الله(علیهم آلاف التحیّه و الثناء) مأنوس‌ هستند اینها هم مأمور میباشند هم مقتدر، می‌توانند این کار را بکنند.

ایشان ادامه دادند: اگر گفتند انسان بین این دو وصف واقع شده است، باید جهاد کند رازش همین است اگر در جهاد اصغر پیروز شدیم نوبت به جهاد اوسط می‌رسد، اگر ـ ان‌شاءالله ـ در جهاد اوسط پیروز شدیم ـ ان‌شاءالله ـ به جهاد اکبر بار می‌یابیم، تلاش و کوشش حوزه‌ها باید این باشد که یک عده صاحبان خُلق حَسن داشته باشیم که مرجع ما باشند, ملاذ ما باشند، حرف و نگاه اینها در ما اثر کند، اینکه گفتند کسی که «یُذَکِّرُکُمُ اللهَ» دیدار اینها, محفل اینها، دَم اینها, سفارش اینها، تحوّلی در انسان ایجاد کند تا «لَیسَتِ النَّائحَهُ المُستَأجِرهُ کَالثَّکلَی» نباشد.

معظم له در سرّتاثیر گذاریِ برخی صاحب نفسان در جامعه اظهار داشتند:عِقدالفرید نقل کرد گفت، کسی سؤال کرد که ما حرف‌ها زیاد می‌شنویم، تا حدودی در ما اثر می‌کند، اما حرفِ فلان شخص را, فلان زاهد را, فلان عابد را وقتی می‌شنویم، منقلب می‌شویم این سرّش چیست؟ این شخص به فرزند خود که این مطلب را سؤال کرد گفت: «لَیسَتِ النَّائحَهُ المُستَأجِرهُ کَالثَّکلَی»؛ گفت اگر در مجالس سوگ و ماتم جوانی از دست رفت، مادر او محفلی تشکیل داد، زن‌ها برای عرض تسلیت به حضور مادر داغ‌دیده می‌روند در این‌گونه از مراسم نائحهای و زنی می‌آید، نوحه‌سرایی می‌کند آن زن که نوحه‌سرایی کرد، حاضران خیلی اشک نمی‌ریزند؛ اما مادر داغ‌دیده همین که دهن باز کرد همه اشک می‌ریزند سرّ آن این است که آن مادر, داغ دید. گفت اگر می‌بینید حرف فلان شخص در جامعه اثر دارد حرف دیگران اثر ندارد، برای اینکه دیگران می‌خواهند سخنرانی کنند، مزدشان را بگیرند، اما فلان شخص درد دارد، این درد را کشیده است، آه دارد، از دل برمی‌آید، دل‌ها را منقلب می‌کند.

این مرجع تقلید ادامه دادند: پس دو کار در جامعه باید باشد تا جامعه به صورت تمدّن الهی بار یابد؛ یکی وظیفه عمومی همه ماست که عادل باشیم, دارای اوصاف حَسن باشیم، این وظیفه ماست که ـ ان‌شاءالله ـ به این وظیفه عمل کنیم؛ یکی هم مردان صاحب‌نفس و صاحب‌نظری پیدا شوند که اینها «خلیفهالله» باشند و خُلق بیافرینند و «خلیفهالله» این کار را می‌تواند بکند وگرنه ما مأمور نبودیم.