آموزش صداقت به کودکان سخت نیست؛ فرشتههایی که تبدیل به پینوکیو میشوند
سوگل موسوی- این را بارها شنیدهایم که میگویند حرف راست را باید از بچهها شنید. اما به نظرتان چرا این کودکان که مظهر پاکی و صداقت هستند با بزرگ شدنشان این خصلت خوب را از دست میدهند که گاه مجبور میشویم برای محک حرفشان به انواع روشها متوسل شویم؟ یکی از دغدغههای والدین این است که کودکانی راستگو تربیت کنند. حجتالاسلام هادی مشیری و دبیر اتاق فکر تبلیغ خراسان معتقد است برای اینکه کودکانی راستگو تربیت کنیم نیاز نیست که صداقت و راستگویی را به آنها آموزش دهیم، بلکه نباید به کودکان دروغ گفتن را بیاموزیم. در ادامه این کارشناس دینی و مشاور مذهبی به نکاتی در این زمینه اشاره خواهد کرد.صادق کیست، صداقت چیست
صداقت یعنی حقیقتگویی یعنی گفتن آنچه که رخ داده است؛ یعنی درستی با خود؛ یعنی مقابله با اشتباههای خود؛ یعنی صحبتکردن درباره آنچه فکر میکنیم و عملکردن به آنچه میگوییم، تا حدی که هیچ تناقض و دوگانگیای بین افکار، رفتار و کلمات ما وجود نداشته باشد. صداقت داشتن؛ یعنی دورو نبودن، ریاکاری و رفتارهای ساختگیای که موجب بیاعتمادی به خود و دیگران میشود. در این زمینه حجتالاسلام مشیری میگوید: فطرت انسانها بر مبنای پاکی و صداقت آفریده شده است و این دو خصلت از بزرگترین فضایل اخلاقی است که در تعالیم و آموزههای دینی جایگاه ویژه ای دارد و در قرآن و روایتهای فراوان به آن سفارش شده است.
والدین راستگو بهترین الگوی فرزندان
روانشناسها میگویند والدین الگوی یادگیری فرزندانشان هستند، در تربیت دینی هم این موضوع صادق است یعنی در یادگیریهای مذهبی شایعترین یادگیریها محیط پرورشی کودک است. اطلاعاتی که کودکان در زمینه دینی و اخلاقی آموزش میبینند آن چیزی است که در محیط اطراف خود میبینند و در رفتارهایشان بازتاب میدهند.تمام کودکان فطرتی پاک و راستگو دارند اما والدین هستند که از آنها افرادی دروغگو میسازند.
سبک زندگیتان را تغییر دهید
صداقت تنها در گفتار نیست بلکه در سبک زندگیتان هم باید با فرزندانتان الگوی صداقت را رعایت کنید. اگر خودتان با فرزندانتان صادق نباشید، نمیتوانید از آنها انتظار داشته باشید که حقیقت را به شما بگویند. در واکنش به سوالاتی که میپرسند، سعی کنید به جای دروغ گفتن، توضیح مختصری بدهید و در حد سنشان پاسخ دهید. به آنها بگوید حالا زمان پاسخگویی به پرسش او نیست و در زمانی که مناسب باشد حتما به پرسش او پاسخ خواهید داد. اما اگر به آنها دروغ بگویید، وقتی گفتن حقیقت برایتان خجالتآور است، نمیتوانید از آنها توقع داشته باشید که وقتی برایشان سخت است، راستش را بگویند. در واقع به کودکتان غیرمستقیم آموزش میدهید که بهترین راه برای فرار از موقعیتها و جواب ندادن به پرسشها دروغگویی است. این امری طبیعی است که والدین نخواهند برخی مسائل را به فرزندانشان توضیح بدهند و جزئی از مسائل خصوصی آنها به شمار میآید اما برای این موضوعها باید حد و مرز تعیین کنید.
مفاهیم را قابل درک کنید
هنگامی که بحث آموزش مفاهیمی همچون صداقت و اخلاق مطرح میشود والدین برای انتقال آن دچار سردرگمی میشوند.باید توجه داشت که ممکن است برخی مفاهیم دینی برای کودکان سنگین و غیرقابلفهم باشد؛ بنابراین باید آن را مانند شکر در آب حل کنیم و همچون شربتی شیرین به کودکمان بچشانیم، به عنوان مثال برای آشنا ساختن آنان با ائمه اطهار(ع) از داستانهای معجزه و کرامات آنها شروع کنیم تا برای کودکمان شیرین و جذاب باشد؛ زیرا آنان در سنی نیستند که از ما استدلال بخواهند.
بهترین تمرین برای عینیسازی مفاهیم دینی
بهترین حالتی که میتوانید این مفاهیم را برای کودکان عینی کنید در قالب بازی با آنهاست. در ذهن خود نمایش کوچکی را طراحی کنید و به کمک عروسکهای محبوب کودکتان آن را اجرا کنید بگذارید او هم درگیر این بازی شود. در صحبتهایی که دو والد با یکدیگر دارند هم میتوان چنین برنامهای را اجرا کرد. با جملههای ساده و قابل فهم درباره صداقت و اینکه چه اثرات خوبی دارد، اینکه کسی که راست نمیگوید چه مشکلاتی برایش پیش آمده است ذهن او را درباره اهمیت راستی و صداقت آماده کنید.هیچگاه به کودکتان که در حال بازی و صحبتکردن با اسباببازیهایش است و از آنها برایتان نقل قول میکند یا به شکل غیرواقعی در اسباببازیهایش برایتان چای یا غذا میآورد نگویید که دروغ است یا بیاعتنا نباشید. زیرا کودک با خود فکر میکند چطور در فیلم عروسکها با بچهها صحبت میکنند اما وقتی من این موضوع را به والدینم میگویم آنها مرا متهم به دروغگویی میکنند.
اخبار مرتبط
سخنرانی منتشر نشده از امام موسی صدر درباره حضرت زهرا(س)
«فاطمه و نماز» عنوان سخنرانی امام موسی صدر است که به مناسبت ایام ماه جمادیبیشتر بخوانید
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار صدها تن از زنان فرهیخته و فعال کشور:
زنان در اتفاقات اخیر در دهان دشمنان زدند/ غرب متجدد نسبت به مسئله زن جنایتبیشتر بخوانید