چهل سوال پیرامون امامت وخلافت
بسم اللّه الرحمن الرحیم
فهرست عناوین
تهاجم علیه شیعه ، چرا؟
آمار تکان دهنده تهاجم بر ضدّ مکتب شیعه
انگیزه گسترش تهاجم بعد از انقلاب اسلامى
تهمتهاى ناجوانمردانه بر ضد شیعه
چشمانداز مذهب شیعه
چرا ابوبکر در تعیین خلیفه ، از پیامبر تبعیت
تعیین جانشین براى خروج یک روزه از مدینه
تمام پیامبران جانشین داشتند ، ولى!!!
عدم تعیین جانشین ، عامل هرج و مرج
عمر براى امت ، دلسوزتر از پیامبر ( ص ) !!
عدم تعیین جانشین ، مخالف کتاب نیست
آیا خلفاء راشدین خلیفه الرسول بودند؟
نسبت هذیان به رسول گرامى !!!
ابن عباس و فاجعه مخالفت صحابه با پیامبر (ص )
افسانه اجماع بر بیعت ابوبکر
علماء بزرگ اهل سنت و انکار اجماع
عمر و تهدید به قتل صحابه
على ( ع ) ، ابوبکر و عمر را خائن مىداند؟
رنجاندن فاطمه ( س ) خلاف کتاب و سنت
خالفت فاطمه ( س ) ، سند بطلان خلافت
تعیین خلیفه به دست خدا
قیام ناکثین و قاسطین بر ضدّ حاکم اسلامى
شهادت عمار ، سند بطلان معاویه
عدالت صحابه بین حقیقت و افسانه
گسترش نفاق میان صحابه
وحشت خلیفه دوّم از آلودگى به نفاق
طرح ترور رسول گرامى ( ص ) توسّط منافقان
شرکت خلفا در ترور نا فرجام رسول اکرم ( ص)
استفاده ابزارى از وجود منافقین
توصیه عمر به خدمت به اعراب بادیه نشین
امام حسن مجتبى ( ع ) مىفرماید : « فضل کافل یتیم آل محمد المنقطع عن موالیه الناشب فی رتبه الجهل یخرجه من جهله ، ویوضح له ما اشتبه علیه على فضل کافل یتیم یطعمه ویسقیه ، کفضل الشمس على السهى » . بحار الانوار ج ۲ ص ۳ کسانى که متکفّل نجات افرادى هستند که دسترسى به امامان خود ندارند و گرفتار جهل و شبهات فکرى شده‌اند ، نسبت به کسانى که کودکان یتیم را اطعام مىکنند برترى دارند ، همانند برترى خورشید نسبت به ستارگان کم فروزان
مؤلّف محترم در این مجموعه ، گوشهاى از تهمتها وافتراهاى مخالفان مکتب اهلبیت ( ع ) را نقل و به آنها پاسخ داده و سپس چهل پرسش پیرامون خلافت و امامت را مطرح و بخشى از واقعیّات را با استفاده از منابع اهلسنّت بیان نموده است . مطالعه این جزوه را به عموم علاقهمندان و تشنگان معارف اسلامى بویژه برادران روشنفکر اهل سنت توصیه مىکنیم ، شاید که نقطه آغازى شود براى جستجوى حقیقت.
بسم اللّه الرحمن الرحیم
الحمد للّه ربّ العالمین والصلوه والسلام على محمّد وآله الطیّبین الطاهرین .
تهاجم علیه شیعه ، چرا؟
در میان مذاهب اسلامى تنها مذهب برخاسته از قرآن و سنّت راستین رسول اکرم ( ص ) مذهب شیعه است .
این مذهب ، در مقایسه با دیگر مذاهب مورد تأیید حکومتها ، بهترین و غنىترین برنامهها را در زمینههاى فقهى ، فرهنگى ، سیاسى و اقتصادى ارائه کرده است .
تشیّع ، در هیچ زمان و شرایطى ، با ظلم و استبداد ، سازش ننموده و تسلیم حکومتها و حاکمان جور نشده است ، و بدین جهت همواره مورد تهاجم دشمنان بوده وحکومتهاى استبدادى از هر گونه مبارزه و مخدوش کردن چهره نورانىاش دریغ نورزیدهاند شیعه با الهام از رهبر و پیشواى به حقّ خود امیر مؤمنان ( ع ) که فرموده : « کونا للظالم خصماً وللمظلوم عوناً ، أوصیکما وجمیع ولدی وأهلی ومن بلغه کتابی . . . » نهج البلاغه : نامه ۴۷ . ، پیوسته با همه مظاهر استبداد در ستیز بوده و حمایت از مظلومان وستمدیدگان را شعار خویش ساخته است .
ولى در مکتب خلفا ، نه تنها آثارى ازمبارزه با ظلمپیشگان و حکومتهاى مستبد به چشم نمىخورد ؛ بلکه تمام تلاش خود را در توجیه استبداد حکومتهاى جور به کار برده و با احادیثى که به رسول اکرم ( ص ) نسبت دادهاند به پیروان خود القا مىکنند که وظیفه ملّت ، فرمانبردارى از حاکمان جامعه است ، اگر چه دامن آنان به ظلم و استبداد آلوده باشد ، زیرا آنها مسؤول کارهاى خویش و ملّت نیز مسؤول کارهاى خود است : « إسمعوا وأطیعوا فإنّما علیهم ما حمّلوا وعلیکم ما حملّتم » صحیح مسلم ، ج ۶ ، ص ۱۹ ، کتاب الاماره ، باب الأمر بالصبر عند ظلم الولاه ، سنن البیهقی ، ج ۸ ، ص ۱۵۸ . .
آرى ! چقدر تفاوت است میان سخنى که به بالاترین مقام یک مذهب ( عمر بن خطّاب ) نسبت دادهاند ، که گفته : اگر حاکم اسلامى ظلم پیشه کرد و شما را مورد ضرب و شتم قرار داد ، و از حقوق مسلّم خود ، محروم ساخت و دستور خلاف دین و شریعت صادر کرد وظیفه شما فرمانبرى بى چون و چرا از اوست و همه اینها جزو دین است! « فأطع الإمام . . . إن ضربک فاصبر ، وإن أمرک بأمر فاصبر ، وإن حرَمَک فاصبر ، وإن ظلمک فاصبر ، وإن أمرک بأمر ینقص دینک فقل : سمع وطاعه ، دمی دون دینی » سنن البیهقی ج ۸ ص ۱۵۹ ؛ المصنَّف لابن أبی شیبه ، ج ۷ص ۷۳۷ ؛ الدرالمنثور ج ۲ ص ۱۷۷ و کنز العمال ، ج ۵ ص ۷۷۸ . .
ومیان شعار سرور آزادگان حسین بن على ( ع ) در روز عاشورا : « فإنّی لا أرى الموت إلّا سعاده ولا الحیاه مع الظالمین إلّا برماً » مناقب ابن شهر آشوب ، ج۳ ، ص۲۲۴ ؛ بحار الأنوار ، ج ۴۴ ، ص ۱۹۲ . شهادت در راه مبارزه با ظلم و استبداد را سعادت ، و زندگى در سایه حکومت ستمپیشگان و سازش با استبدادگران را مایه ننگ مىداند .
و چقدر فرق است بین فقهاى یک مذهب که فتوا مىدهند : هر گونه قیام و مبارزه با حاکمان فاسق و ستم پیشه خلاف شرع است :
« وأمّا الخروج علیهم وقتالهم ، فحرام بإجماع المسلمین وإن کانوا فسقه ظالمین » شرح صحیح مسلم للنووی ، ج ۱۲ ، ص ۲۲۹ ؛ شرح المقاصد للتفتازانی ، ج ۲ ، ص ۷۱ ؛ المواقف للقاضی الإیجی ، ج ۸ ، ص ۳۴۹ . .
و میان فقهاى مذهبى که مىگویند : اگر سکوت دانشمندان دینى ، باعث شود که حاکمان ستمگر بر ارتکاب گناه و ایجاد بدعت جرأت پیدا کنند ، بر آنان لازم و واجب هست که سکوت خود را شکسته و در برابر ستمگران خروش بر آورند :
« لو کان سکوت علماء الدین ورؤساء المذهب – أعلى اللَّه کلمتهم – موجباً لجرأه الظلمه على ارتکاب سائر المحرّمات وإبداع البدع ، یحرم علیهم السکوت ویجب علیهم الانکار » تحریر الوسیله ، ج ۱ ، ص ۴۵۰ . .
آمار تکان دهنده تهاجم بر ضدّ مکتب شیعه
با توجّه به نکات یاد شده ، همواره حکومتهاى جور ، با تمام توان و امکانات خود ، در حال مبارزه با مذهب شیعه بوده و از گسترش فرهنگ ظلم ستیز آن جلوگیرى کردهاند .
این روش ، از آغاز افتراق امّت به دو فرقه شیعه وسنّى ، شروع گردیده و هرچه جلوتر رفته ، وسعت بیشترى بهخود گرفته است .
در سالهاى اخیر ، شاهد تهاجم شدیدى از طرف وهّابیّت ، به فرهنگ نورانى شیعه بودهایم و با توجّه به اعلام سفارت جمهورى اسلامى ایران در پاکستان ، فقط در ظرف یک سال ، ۶۰ عنوان کتاب با شمارگان ۳۰ میلیونى ، بر ضدّ شیعه ، چاپ و منتشر شده است مجله تراثنا ، شماره ۶ ، ص ۳۲ ، مقاله موقف الشیعه من هجمات الخصوم . .
فقط در ایّام حجّ سال ۱۳۸۱ ، ده میلیون و ۶۸۵ هزار جلد کتاب به ۲۰ زبان زنده دنیا ، ( غالباً بر ضدّ شیعه ) توسّط دولت سعودى در میان زائران خانه خدا ، توزیع شده است مجلّه میقات ، شماره ۴۳ ، ص ۱۹۸ ، به نقل از روزنامه عکاظ ، مورّخ ۱۱ / ۹ / ۸۱ . .
یکى از روحانیون سرشناس شیعه در منطقه قطیف کشور سعودى ، در شب ۱۲ رجب سال جارى ( ۱۳۸۲ ) در مکّه مکرّمه اظهار داشت : کتاب « للّه ثمّ للتاریخ » را با کامیونهاى بزرگ در منطقه قطیف و احساء در میان شیعیان به رایگان توزیع کردهاند .
همین کتاب ، در کشور کویت سال ۱۳۸۰ هجرى شمسى در یکصد هزار تیراژ چاپ و منتشر گردید که توسّط دانشمند متعهّد جناب آقاى مهرى ( نماینده ولى فقیه ) به دولت کویت اعلام گردید : اگر از نشر و توزیع این کتاب موهن و ضدّ شیعه جلوگیرى نشود ، بیم آن مىرود که کویت ، به لبنان دیگرى در منطقه تبدیل شود جریده « الرأی العام الکویتیّه » به تاریخ ۳۰ / ۶ / ۲۰۰۱ . نامه مذکور در سایتهاى مختلف اینترنت قرار گرفته است . .
در برخى از مؤسّسات پژوهشى ، کتابهایى که در طول ۱۴ قرن بر ضدّ شیعه چاپ و منتشر شده ، تهیّه و یا شناسایى شده ، و آمار آنها از مرز ۵۰۰۰ عنوان تجاوز کرده است .
از این مجموعه ، ۳۰۰۰ عنوان به زبان اردو ، ۱۵۰۰ عنوان به زبان عربى و ۵۰۰ عنوان به زبانهاى مختلف دیگر است.
محتویات این کتب مورد مطالعه قرار گرفته و تاکنون هزاران شبهه در صدها عنوان ، استخراج و گرد آورى شده است .
با اینکه این شبهات ، غالباً از افترا و دروغ و یا جهل ونادانى سرچشمه گرفته است ، ولى از مسؤولیّت اساتید ودانشپژوهان در پاسخگویى به آنها کاسته نمىشود .
انگیزه گسترش تهاجم بعد از انقلاب اسلامى
جالب توجّه این است که ۷۰ درصد کتابهاى یاد شده بعد از پیروزى پرشکوه انقلاب اسلامى ایران نگاشته شده است ؛ یعنى در طول بیست و چهار سال نزدیک به ۵ / ۲ برابرِ چهارده قرن ، بر ضدّ شیعه کتاب تألیف گردیده است .
و این بدان جهت است که مخالفان مکتب اهلبیت ، هرگز تصوّر نمىکردند که فرهنگ غنى شیعه بتواند ملّت ایران را این چنین به صحنه بیاورد که با دست خالى ، ولى با قلبى آکنده از ایمان و عشق به اسلام ، طومار حکومت تا به دندان مسلّح را -با آن همه حمایتهاى بىدریغ شرق و غرب- براى همیشه درهم بپیچد و به جاى آن ، حکومت اسلامى برپایه فقه شیعه تأسیس نماید .
و به همین جهت ، مخالفان مکتب اهلبیت ، وقتى با گسترش فرهنگ تشیّع ، موقعیّت خود را در خطر مىبینند ، با تألیف کتابهاى ضدّ شیعىِ مملوّ از تهمت و کذب ، سعى در مخدوش کردن چهره نورانى مذهب شیعه در سطح جهانى دارند .
اهمیت این قضیه ، با ذکر چند نمونه از این تهمتهاى ناجوانمردانه کاملاً روشن خواهد شد .
تهمتهاى ناجوانمردانه بر ضد شیعه
۱ – آقاى دکتر عبد اللَّه محمّد غریب از دانشمندان مصرى در کتاب مملوّ از دروغ و تهمت خود « وجاء دور المجوس » مىنویسد : « إنّ الثوره الخمینیّه مجوسیّه ولیست إسلامیّه ، أعجمیّه ولیست عربیّه ، کسرویّه ولیست محمّدیّه » وجاء دور المجوس ، ص ۳۵۷ . ؛ « نهضت [امام] خمینى ، یک نهضت مجوسى ، عجمى و کسروى است ، نه نهضت اسلامى ، عربى و محمّدى » .
کینهتوزى و دشمنى را تا آنجا پیش برده که مىنویسد : « نعلم أنّ حکّام طهران أشدّ خطراً على الإسلام من الیهود ، ولا ننتظر خیراً منهم ، وندرک جیّداً أنّهم سیتعاونون مع الیهود فی حرب المسلمین » همان ، ص ۳۷۴ . ؛ « مىدانیم که خطر حاکمان تهران بر اسلام از خطر یهود بر اسلام ، سختتر است و از آنان هیچ امید خیرى انتظار نمىرود و نیک مىدانیم که آنان به زودى با یهود ، همداستان شده و به جنگ مسلمانان خواهند آمد! » .
در حالى که تمام دنیا مىدانند که امروز براى حکومت غاصب صهیونیستى ، دشمنى ، سختتر از نظام اسلامى نیست و افتخار این نظام ، این است که به مجرّد پیروزى انقلاب اسلامى ، سفارت دولت غاصب اسرائیل را براى همیشه در ایران تعطیل و به جاى آن سفارت فلسطین را گشود .
۲ – دکتر ناصرالدین قفارى از اساتید دانشگاههاى مدینه منوره ، در کتاب « اصول مذهب الشیعه الإمامیّه » که رساله دکتراى او بوده ، نوشته است : « أدخل الخمینى إسمه فی أذان الصلوات ، وقدّم إسمه حتّى على إسم النبیّ الکریم ، فأذان الصلوات فی ایران بعد استلام الخمینى للحکم وفى کلّ جوامعها کما یلی : ” اللّه أکبر ، اللّه اکبر ، خمینى رهبر ، أى الخمینى هو القائد ، ثمّ أشهد أنّ محمّداً رسول اللّه” » اصول مذهب الشیعه الإمامیّه ، ج ۳ ص ۱۳۹۲ . .
« [امام] خمینى ، نام خود را در اذان نمازها داخل کرده وحتّى نام خود را بر نام پیامبر نیز مقدّم نموده است . بعد از تشکیل حکومت بوسیله [امام] خمینى ، اذان در نمازها در تمام اجتماعات چنین است : اللَّه اکبر ، اللَّه اکبر ، خمینى رهبر یعنى خمینى پیشواى ماست ، سپس [مىگویند : ] اشهد أنّ محمّداً رسولاللَّه! » .
نگارنده : در بحثهایى که در سال جارى ( رجب ۱۳۸۲ ) با تعدادى از دانشجویان دانشگاه « امّ القرى » در کنار بیت اللَّه الحرام داشتم ، اشاره کردم که اگر کسى به اذانى که همه روزه از صدا و سیماى جمهورى اسلامى ایران ، شبکه « جام جم » که در تمام کشورهاى جهان ؛ به ویژه عربستان پخش مىشود ، توجّه کند ، دروغگویى وتهمت نارواى این نویسنده ، کاملاً روشن خواهد شد .
جاى بسى شگفتى است که کتابهایى که بر ضدّ جنایات صهیونیسم در فلسطین اشغالى نوشته مىشود ، بسیار کمتر از کتابهایى است که بر ضدّ شیعه تألیف مىگردد .
چشمانداز مذهب شیعه
یکى از انگیزههاى تهاجم وسیع وهّابیّت بر ضدّ مذهب اهل بیت ( ع ) ، ترس و وحشت آنان از گسترش فرهنگ برخاسته از قرآن در میان جوانان و دانشمندان تحصیل کرده و استقبال آنان از این مکتب نورانى مطابق با سنّت راستین محمّدى ( ص ) است ، به چند نمونه توجّه کنید :
َّ ۱ – دکتر عصام العماد ، فارغ التحصیل دانشگاه « الإمام محمّد بن سعود » در ریاض و شاگرد بن باز ( مفتى اعظم سعودى ) و امام جماعت یکى از مساجد بزرگ صنعاء و از مبلّغین وهّابیّت در یمن که کتابى نیز در اثبات کفر و شرک شیعه تحت عنوان : « الصله بین الإثنی عشریّه وفرق الغلاه » نوشته است با آشنایى با یکى از جوانهاى شیعه ، با فرهنگ نورانى تشیّع آشنا شد و از فرقه وهّابیّت دست کشید و به مذهب شیعه مشرّف گردید .
دکتر عصام در کتابى که به همین مناسبت تألیف نموده ، مىنویسد :
با مطالعه کتابهایى که وهّابیّت در سالهاى اخیر نوشتهاند ، به یقین در مىیابیم که آنان احساس کردهاند که تنها مذهب آینده ، همان مذهب شیعه امامیّه است : « وکلَّما نقرأ کتابات إخواننا الوهّابیّین نزداد یقیناً بأنّ المستقبل للمذهب الاثنی عشری ؛ لأنّهم یتابعون حرکه الانتشار السریعه لهذا المذهب فی وسط الوهّابیّین وغیرهم من المسلمین » المنهج الجدید والصحیح فیالحوار معالوهابیّین ، ص ۱۷۸ . .
و آنگاه از قول شیخ عبداللَّه الغُنیمان استاد « الجامعه الإسلامیّه » در مدینه منوّره نقل مىکند : « إنّ الوهّابیّین على یقین بأنّ المذهب ( الاثنی عشر ) هو الذی سوف یجذبُ إلیه کلّ أهلالسنَّه وکلّالوهّابیّین فی المستقبل القریب ؛ وهّابیون به یقین دریافتهاند ، تنها مذهبى که در آینده ، اهلسنّت و وهّابیّت را به طرف خود جذب خواهد کرد ، همان مذهب شیعه امامى است » همان . .
۲ – آقاى شیخ ربیع بن محمّد ، از نویسندگان بزرگ سعودى مىنویسد : آنچه که باعث فزونى شگفتى من گردیده ، این است که برخى از برادران وهّابى و فرزندان شخصیّتهاى علمى و دانشجویان مصرى ، اخیراً به سراغ مکتب تشیّع رفتهاند : « وممّا زاد عجبی من هذا الأمر أنّ إخواناً لنا ومنهم أبناء أحد العلماء الکبار المشهورین فی مصر ، ومنهم طلّاب علم طالما جلسوا معنا فی حلقات العلم ، ومنهم بعضُ الإخوان الذین کنّا نُحْسن الظنَّ بهم ؛ سلکوا هذا الدَرْب ، وهذا الاتّجاه الجدید هو ( التشیّع ) ، وبطبعه الحال أدرکت منذ اللحظه الأولى أنّ هؤلاء الإخوه – کغیرهم فی العالم الإسلامی – بهرتهم أضواء الثوره الإیرانیّه » مقدّمه کتاب « الشیعه الإمامیّه فی میزان الإسلام » ، ص ۵ . .
۳ – شیخمحمّدمغراوى از دیگر نویسندگان مشهور وهّابى مىگوید : باگسترش مذهب تشیّع در میان جوانهاى مشرق زمین ، بیم آنرا داریم که این فرهنگ در میان جوانهاى مغرب زمین نیزگسترده شود : « بعد . . . انتشارالمذهب الإثنیعشریفیمشرق العالم الإسلامی ، فخفت على الشباب فی بلاد المغرب . . . » مقدّمه کتاب من سبَّ الصحابه ومعاویه فأُمّه هاویه ، ص ۴ . .
۴ – دکتر ناصر قفارى استاد دانشگاههاى مدینه مىنویسد : اخیراً تعداد زیادى از اهل سنّت به طرف مذهب شیعه گرویدهاند و اگر کسى کتاب « عنوان المجد فی تاریخ البصره ونجد » را مطالعه کند به وحشت مىافتد که چگونه برخى از قبایل عربى به صورت کامل ، مذهب شیعه را پذیرفتهاند : « وقد تشیّع بسببالجهود التی یبذلها شیوخ الإثنی عشریّه من شباب المسلمین ، ومن یطالع کتاب « عنوان المجد فی تاریخ البصره ونجد » یَهُولُه الأمر حیث یجدُ قبائل بأکملها قدتشیّعت » مقدمه أُصول مذهب الشیعه الإمامیّه الاثنی عشریّه ، ج ۱ ، ص ۹ . .
۵ – جالبتر ازاینها سخن شیخ مجدى محمّد علىمحمّد نویسنده بزرگ وهّابى است که مىگوید : یکى از جوانهاى اهل سنّت با حالت حیرت ، نزد من آمد وانگیزه حیرت او را جویا شدم ، دریافتم که دستهاى شیعیان به وى رسیده است و این جوان سنّى تصوّر کرده که شیعیان ملائکه رحمت و شیر بیشه حق مىباشند : « جاءنی شابّ من أهل السنّه حیران ، وسبب حیرته أنّه قد امتدت إلیه أیدی الشیعه . . . حتّى ظنّ المسکین أنّهم ملائکه الرحمه وفرسان الحقّ » انتصار الحق ، ص ۱۱ و ۱۴ . .
سؤالاتى پیرامون خلافت و امامت
چرا ابوبکر در تعیین خلیفه ، از پیامبر تبعیت نکرد؟
َّ ۱ – شما مىگویید پیامبر اکرم ( ص ) خلیفه معیّن نکرد و تعیین آن را به عهده مردم گذاشت .
اگر این کار حضرت ، حقّ و به صلاح امّت و تضمین کننده هدایت مردم بود ، پس بر همه واجب است از او متابعت کنند ؛ چون کار او باید براى تمام خداجویانى که معتقد به قیامت هستند ، الگو باشد : ( لقد کان لکم فی رسول اللّه أسوه حسنه لمن کان یرجوا اللّه والیوم الآخر ) الأحزاب : ۲۱ . .
بنا بر این ، کار ابوبکر که خلیفه معیّن کرد بر خلاف سنّت پیامبر ( ص ) و موجب ضلالت امّت بود .
و همچنین کار عمر که تعیین خلافت را به عهده شوراى ششنفره نهاد نیز برخلاف سنت پیامبر ( ص ) وسیره ابوبکربود .
و اگر چنانچه بگویید کار ابوبکر و عمر به صلاح امّت بود ، پس باید ملتزم باشید که کار رسول اکرم ( ص ) صحیح نبوده است ، نستجیر باللَّه من ذلک ر . ک : المناظرات فی الإمامه ، ص ۲۴۶ و ۲۵۹ ؛ قصص العلماء : ۳۹۱ ؛ مناظره شیخ صدوق با ملک رکن الدوله و مناظره مأمون با علماى اهل سنّت . .
تعیین جانشین براى خروج یک روزه از مدینه
۲ – پیامبر گرامى ( ص ) براى چند روز که از مدینه بیرون مىرفت یکى از اصحاب خودرا به عنوان جانشین معیّن مىفرمود : « لأنّ النبیّ – صلّى اللَّه علیه وسلم – استخلف فی کلّ غزاه غزاها رجلاً من أصحابه » تفسیر القرطبی ، ج ۱ ، ص ۲۶۸ . .
ابن اُمّمکتوم را در ۱۳ مورد از غزوات ، مانند : بدر ، اُحد ، ابواء ، سویق ، ذات الرقاع و . . . به عنوان جانشین خود در مدینه انتخاب نمود عون المعبود لعظیم آبادی ، ج ۸ ، ص ۱۰۶ ؛ کنز العمال ، ج ۸ ، ص ۲۶۸ ؛ الطبقات الکبرى لابن سعد ، ج ۴ ، ص ۲۰۹ ؛ الإصابه ، ج ۴ ، ص ۴۹۵ ؛ المغنی لإبن قدامه ، ج ۲ ، ص ۳۰ . . و همچنین « ابو رهم » را به هنگام عزیمت به مکه ، جنگ حنین و خیبر ، « محمد بن مسلمه » را در جنگ قرقره ، « نمیله بن عبد اللّه » را در بنى المصطلق ، « عویف » را در جنگ حدیبیّه و . . . به عنوان خلیفه خود قرار داد التنبیه والإشراف للمسعودی ، صص ۲۱۱ ، ۲۱۳ ، ۲۱۴ ، ۲۱۵ ، ۲۱۶ ، ۲۱۷ ، ۲۱۸ ، ۲۲۱ ، ۲۲۵ ، ۲۲۸ ، ۲۳۱ و ۲۳۵ ؛ تاریخ خلیفه بن خیّاط ، ص ۶۰ . .
بنابر این ، آیا معقول است که حضرت رسول اکرم ( ص ) که براى خروج یک روز از مدینه ، مانند جنگ اُحد که دریک مایلى مدینه بود ، براى خود جانشین معیّن کند ، ولى امّت اسلامى را بدون جانشین براى همیشه ترک نماید؟
آیا صحیح است که پیامبر گرامى ( ص ) در جنگ خندق ، که در کنار مدینه بود ، براى خود جانشین تعیین کند اما براى زمان طولانى بعد از خود ، کسى را به عنوان جانشین معیّن نکرده باشد؟
آیا در موارد یادشده ، یک مورد سراغ دارید که حضرت انتخاب جانشین را به عهده مردم واگذار نموده باشد؟ و یا در یک مورد با مسلمان ها در مورد جانشین خود مشورت کرده باشد؟
تمام پیامبران جانشین داشتند ، ولى!!!
۳ – شما از طرفى ، در کتب روایى خود ، از رسول اکرم ( ص ) نقل مىکنید که فرمود : تمام پیامبران داراى وصى و وارث بودند : « لکلّ نبیّ وصیّ ووارث » تاریخ مدینه دمشق ، ج ۴۲ ص ۳۹۲ ؛ والریاض النضره ، ج ۳ ص ۱۳۸ ، ذخائر العقبی ، ص۷۱ ؛ المناقب للخوارمى ص ۴۲ و ۸۵ . ، واز قول سلمان فارسى نقل مىکنید که از حضرت رسول اکرم ( ص ) پرسید : هر پیامبرى براى خود وصى وجانشین داشت ، وصى شما کیست؟ « إنّ لکلّ نبیّ وصیّاً ، فمن وصیّک؟ » المعجم الکبیر ، ج ۶ ص ۲۲۱ ؛ مجمع الزوائد ، ج ۹ ص ۱۱۳ ؛ فتح الباری ، ج ۸ ص ۱۱۴ . و از طرف دیگر مىگویید پیامبر ( ص ) کسى را به عنوان جانشین معیّن ننمود!
آیا در میان تمامى پیامبران الهى ، رسول اکرم ( ص ) استثنا شده بود و این از خصوصیّات و ویژگىهاى حضرت بود؟ و یا بر خلاف سنّت تمام پیامبران عمل نمود؟
یا عبارت رسول اکرم ( ص ) عام است و خود حضرت را نیز شامل مىشود و سؤال سلمان نیز شاهد این عموم است .
آیا تا کنون در آیه شریفه : ( أولئک الّذین هدى اللّه فبهداهم اقتده ) الأنعام : ۹۰ . فکر کردیم که خداوند پس از ذکر اسامى پیامبران بزرگ ، به رسول گرامى ( ص ) امر فرموده که از هدایت آنان متابعت نماید؟
عدم تعیین جانشین ، عامل هرج و مرج
۴ – شما مىگویید : رسول گرامى ( ص ) این امّت رابدون تعیین خلیفه و جانشین رها نمود و از دنیا رفت ، آیا رسول اکرم ( ص ) تعیین خلیفه را به عهده امّت نهاد که به هر نحوى که صلاح دیدند و هر کسى را که پسندیدند بهعنوان خلیفه انتخاب نمایند و خود حضرت هیچ سخنى در باره شرایط انتخابات و شرایط رهبرى وشرایط شرکت کنندگان در انتخابات را بیان نفرمودند؟
این کار قطعاً ، معقول نیست ، زیرا رسول گرامى ( ص ) در موقعیّتى از دنیا رفت که جامعه اسلامى در بدترین وضعیّت قرار داشت ؛ چون از طرفى دولت قدرتمند روم وایران ، حکومت اسلامى را تهدید مىکردند ، که اصرار حضرت مبنى بر تجهیز جیش اُسامه ، بهترین گواه این مطلب است . و از طرف دیگر ، منافقان ، مشرکان ویهودیان هر روز مشکلى براى جامعه اسلامى ایجاد مىنمودند .
بدیهى است در چنین موقعیّتى اگر حاکم جامعه ، یک فرد عادى بود جامعه را بدون جانشین رها نمىکرد ، پس چگونه عقل مىپذیرد که رسول اکرم ( ص ) این جامعه را بدون تعیین خلیفه و جانشین گذاشته و رفته باشد؟ بااینکه حضرت بیش از هر کسى غمخوار مسلمین بود وبراى رفاه آنان از هر تلاشى دریغ نمىورزید وآیه شریفه : ( لقد جاءکم رسول من أنفسکم عزیز علیه ما عنتّم حریص علیکمبالمؤمنین رؤوف رحیم ) التوبه : ۱۲۸ . ، بهترین دلیل این سخن است .
افزون بر آن ، اعتقاد به این چنین امرى ، بالاترین اهانت به رسول خدا ( ص ) است که با این چنین تصمیمى ، جامعه اسلامى را با سختترین مشکل مواجه ساخته ، همانگونه که دکتر احمد امین دانشمند مصرى به صراحت مىگوید : پیامبر گرامى ( ص ) بدون اینکه جانشینى معیّن کند و یا چگونگى و شرایط تعیین حاکم را بیان کند از دنیا رفته و جامعه اسلامى را با مشکلترین وخطرناکترین وضع مواجه ساخته است ؛ « توفّی رسولاللَّه – صلّى اللَّه علیه وآله – ولم یعیّن من یخلفه ، ولم یبیّن کیف یکون اختیاره ، فواجه المسلمون أشقّ مسأله وأخطرها! » فجر الاسلام : ۲۲۵ . .
و همچنین ابن خلدون مىگوید : محال است که جامعه را بدون رهبر و سرپرست رها کرد که عامل درگیرى میان مردم و سیاستمداران گردد ، بدین جهت در هر اجتماعى نیاز مبرم به تعیین حاکمى است که جامعه را از هرج و مرج جلوگیرى کند ؛ « فاستحال بقاؤهم فوضیّ دون حاکم یزع بعضهم عن بعض واحتاجوا من أجل ذلک إلى الوازع وهو الحاکم علیهم » مقدّمه ابن خلدون ص ۱۸۷ . .
عمر براى امت ، دلسوزتر از پیامبر ( ص ) !!
۵ – به نقل صحیح مسلم : حفصه به عمر گوشزد مىکند که کسى را به عنوان جانشین خود معیّن کند و به دنبال آن عبداللّه فرزند عمر ، به وى مىگوید : اگر چوپان تو ، شتران و گوسفندان را بدون سرپرست رها کند ، به وى اعتراض خواهى کرد که چرا باعث نابودى آنها گردیدى؟
پس به فکر این امّت باش ! و کسى را بهعنوان خلیفه براى آنان تعیین کن! چون رعایت حال این امّت از مراعات وضع شتران و گوسفندان لازمتر است : « عن ابن عمر قال : دخلت علىّ حفصه فقالت : أعلمت أنّ أباک غیر مستخلف؟
قال : قلت : ما کان لیفعل .
قالت : إنّه فاعل .
قال ابن عمر : فحلفت أنّی أکلّمه فی ذلک . فسکت ، حتّى غدوت ولم أکلّمه .
قال : فکنت کأنّما أحمل بیمینی جبلاً ، حتّى رجعت فدخلت علیه ، فقلت له : إنّی سمعت ، الناس یقولون مقاله فآلیت أن أقولها لک ، زعموا أنّک غیر مستخلف ، وأنّه لو کان لک راعی إبل ، أو راعی غنم ثمّ جاءک وترکها رأیت أن قد ضیّع ، فرعایه الناس أشدّ » صحیح مسلم ، ج ۶ ص ۵ ، کتاب الإماره ، باب الاستخلاف وترکه ؛ مسند أحمد ، ج ۱ ص ۴۷ ؛ المصنّف لعبد الرزاق ، ج ۵ ص ۴۴۸ . .
۶ – همچنین عایشه به وسیله عبد اللّه بن عمر به عمر پیام مىدهد : امّت محمّد را بدون چوپان رها مکن وکسى را به عنوان جانشین تعیین نما ، چون واهمه آن دارم که آنان گرفتار فتنه گردند : « ثمّ قالت ( أی عائشه ) : یا بُنیّ! أبلغ عمر سلامی ، وقل له : لا تدع أمّه محمّد بلاراع ، استخلف علیهم ولا تدعهم بعدک هملاً ، فإنّی أخشى علیهم الفتنه » الإمامه والسیاسه بتحقیق الشیری ، ج ۱ ص ۴۲ و بتحقیق الزینی ، ج ۱ ص ۲۸ . .
و همینطور ، معاویه که به قصد گرفتن بیعت براى یزید وارد مدینه شد ، در جمع صحابه و ضمن گفتگو با عبداللّه بن عمر گفت : « إنّی أرهب أن أدع أمّه محمّد ( ( ص ) ) بعدی کالضأن لاراعی لها » من وحشت دارم ، که امّت پیامبر را همانند گوسفند بدون چوپان رها سازم و بروم تاریخ الطبری ، ج ۴ ص ۲۲۶ ؛ الإمامه والسیاسه بتحقیق الشیری ، ج ۱ ص ۲۰۶ ، وبتحقیق الزینی ، ج ۱ ص ۱۵۹ . .
ومطابق نقل ابن سعد در طبقات ، عبد اللّه بن عمر بهپدرش گفت : اگر چنانچه کسى را که وکیل تو بر روى زمینهاى کشاورزى است ، فرا خوانى ، آیا کسى را جایگزین آن خواهى کرد یا خیر؟ گفت : آرى!
و پرسید : اگر کسى را که گوسفندان تو را چوپانى مىکند فراخوانى ، کسى را به جاى آن قرار خواهى داد یا خیر؟ گفت : آرى! وقال عبداللَّه بن عمر لأبیه : لو استخلفت ؟ قال : من ؟ قال : تجتهد فإنّک لست لهم بربّ ، تجتهد ، أرأیت لو أنّک بعثت إلى قیّم أرضک ألم تکن تحبّ أن یستخلف مکانه حتّى یرجع إلى الأرض ؟ قال : بلى . قال : أرأیت لو بعثت إلى راعی غنمک ألم تکن تحبّ أن یستخلف رجلاً حتّى یرجع؟ طبقات ابنسعد ، ج۳ ، ص۳۴۳ ؛ تاریخ مدینه دمشق ، ج ۴۴ ص ۴۳۵ .
آیا این بالاترین اهانت به رسول خدا ( ص ) نیست که به اندازه عایشه و حفصه و معاویه ، به فکر امّتش نباشد؟! وآنان را بدون رهبر رها سازد؟! و آیا کسى نبود به رسول اکرم ( ص ) تذکر دهد که کسى را به عنوان جانشین تعیین کند؟! و یا از حضرت ، راه و روش تعیین خلیفه را سؤال نماید؟!
عدم تعیین جانشین ، مخالف کتاب نیست
۷ – کسانى که مىگویند : پیامبر اکرم ( ص ) بدون وصیّت از دنیا رفت ، آیا مىدانند که کارى خلاف قرآن وسنّت به حضرت نسبت دادهاند؟! نسائى در سنن خود آورده : عن عائشه قالت : ما ترک رسول اللّه صلى الله علیه وسلم درهماً ولا دیناراً ولا شاه ولا بعیراً وما أوصى . سنن النسائی : ۶ / ۲۴۰ ، فتح الباری : ۵ / ۲۶۷ .
چون قرآن به همه مسلمانان دستور مىدهد که بدون وصیّت ، از دنیا نروند : ( کتب علیکم إذا حضر أحدکم الموت إن ترک خیراً الوصیّه ) المائده : ۳ . .
زیرا جمله ( کتب علیکم ) در مورد وصیّت ، همانند جمله ( کتب علیکم الصیام ) در باره روزه ، بر اهمیت ولزوم متعلّق دارد .
و از طرفى هم رسول اکرم ( ص ) فرموده است : وظیفه هر مسلمان داشتن وصیّتنامه است ، و نباید سه شب از عمر مسلمانى سپرى شود ، مگر اینکه وصیّت او در کنارش قرار گرفته باشد : « ما حقّ امرئ مسلم له شیء یوصی به ، یبیت ثلاث لیال إلّا ووصیّته عنده مکتوبه » .
عبد اللّه بن عمر مىگوید : وقتى که این حدیث را از رسول اکرم ( ص ) شنیدم ، هیچ شبى را بدون وصیّت نامه سپرى نکردم ؛ « قال عبد اللّه بن عمر : ما مرّت علیّ لیله منذ سمعت رسول اللّه – صلّى اللّه علیه وسلم – قال ذلک ، إلّا وعندی وصیّتی » صحیح مسلم ، ج ۵ ص ۷۰ ، أوّل کتاب الوصیّه . .
آیا مىشود گفت : که عبد اللّه بن عمر به سخنان رسول گرامى ( ص ) بیش از خود حضرت ، پایبند بود؟
آیا مىشود گفت : پیامبر اکرم ( ص ) سخنى مىگوید که خود به آن عمل نکند؟
خداوند مىفرماید : چرا سخنى مىگویید که به آن عمل نمىکنید؟ و این تناقض در گفتار و عمل ، خشم خداوند را به دنبال دارد : ( یا أیّها الذین آمنوا لِمَ تقولون ما لا تفعلون کبر مقتاً عند اللّه أن تقولوا ما لاتفعلون ) الصف : ۲ و ۳ . .
و این تناقض به قدرى روشن بود که مورد اعتراض بعضى از روات قرار گرفته مانند طلحه بن مصرف که به عبداللّه بن اوفى مىگوید : چگونه مىشود که پیامبر گرامى ( ص ) به مردم دستور وصیّت دهد آنگاه خود آن را ترک کند ؛ « عن طلحه بن مصرف ، قال : سألت عبداللّه بن أبی أوفى : هل کان النبى ( ص ) أوصى؟ قال : لا . فقلت : کیف کتب على الناس الوصیّه ، ثمّ ترکها – قال : أوصى بکتاب اللّه » الصف : ۲ و ۳ . صحیح البخاری ، ج ۳ ص ۱۸۶ کتاب الجهاد ، ج ۵ ص ۱۴۴ ، کتاب المغازی ، باب مرض النبی ( ص ) ، و ج ۶ ص ۱۰۷ ، باب الوصیه بکتاب اللّه . .
وفى روایه أحمد : « فکیف أمر المؤمنین بالوصیّه ولمیوص؟ قال : أوصى بکتاب اللّه » مسند احمد بن حنبل ، ج ۴ ص ۳۵۴ ؛ فتح الباری ، ج ۵ ص ۲۶۸ ؛ تحفه الأحوذی ، ج ۶ ص ۲۵۷ . .
آیه و حدیث مربوط به وصیّت ، اگر دلالت بر لزوم وصیّت نکند ، حدّاقل دلالت بر جواز وصیّت که دارد ونشان مىدهد که وصیّت نمودن یک عمل نیک وپسندیده است و بر پیامبر گرامى ( ص ) زیبنده نیست که آن را ترک نماید ، زیرا قرآن مىگوید : آیا مردم را به کار نیک دعوت کرده و خود را فراموش مىکنید ؛ ( أتأمرون الناس بالبرّ وتنسون أنفسکم ) البقره : ۴۴ . .
۸ – آنانکه مىگویند : پیامبر گرامى ( ص ) بدون جانشین از دنیا رفت و تعیین خلیفه را به عهده امّت نهاد ، آیا شرایطى هم براى کسى که رهبرى جامعه را بهعهده مىگیرد و همچنین شرایط کسانى که در انتخابات رهبرى ، شرکت مىکنند ، معیّن فرمود یا نه؟
اگر این شرایط را معیّن فرموده ، در کدام حدیث وروایت آمده است؟
اگر این شرایط در سخنان حضرت رسول اکرم ( ص ) آمده بود ، چرا در سقیفه بنى ساعده هیچیک از گردانندگان سقیفه به آن استناد نکردند؟
وانگهى! اگر انتخاب ابو بکر مطابق شرایطى بود که پیامبر اکرم ( ص ) بیان فرموده ، چرا ابو بکر گفت : بیعت من یک امر اتّفاقى و ناگهانى و بدون تدبیر صورت گرفت و خداوند شرّ آن را دفع نمود قال أبو بکر فی أوائل خلافته : إنّ بیعتی کانت فلته وقى اللّه شرّها وخشیت الفتنه . شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید ، ج ۶ ص ۴۷ بتحقیق محمد ابوالفضل ؛ أنساب الأشراف للبلاذری ، ج ۱ ص ۵۹۰ . ، ابن اثیر مىگوید : این چنین بیعتى ، طبیعتاً شرّ خیز است قال ابن الأثیر : أراد بالفلته الفجأه ، ومثل هذه البیعه جدیره بأن تکون مهیّجه للشرّ . النهایه فی غریب الحدیث ، ج ۳ ص ۴۶۷ . .
و همین عبارت را عمر در اواخر خلافت خویش بالاى منبر بیان کرد و گفت : اگر کسى به چنین کارى مبادرت کند ، محکوم به مرگ خواهد شد : « إنّ بیعه أبی بکر کانت فلته وقى اللّه شرّها فمن عاد إلى مثلها فاقتلوه » شرح نهج البلاغه لابن أبیالحدید ، ج ۲ ص ۲۶ ، و ر . ک : صحیح البخارى ، ج ۸ ، ص ۲۶ ، کتاب المحاربین ، باب رجم الحبلى من الزنا ؛ مسند احمد ، ج ۱ ، ص ۵۵ . .
ابناثیر مىگوید : کار بىرویه را « فلته » مىگویند و به خاطر ترس از انتشار امر خلافت ، به بیعت ابوبکر با مبادرت ورزیدند : « والفلته کلّ شیء من غیر رویّه وإنّما بودر بها خوف انتشار الأمر » النهایه فی غریب الحدیث ، ج ۳ ص ۴۶۷ . .
اى کاش کسى از ابن اثیر مىپرسید که ترس از انتشار چه خلافتى بود؟ ترس از خلافتى که رسول اکرم ( ص ) معیّن فرموده بود؟
یا ترس از کاندیدا شدن افراد مشابه ابوبکر براى امر خلافت؟
انتشار خلافتى را که رسول گرامى ( ص ) معیّن نموده بود ، نه تنها ترسى نداشت ، بلکه ضامن صلاح ملّت بود وبر همگان لازم بود که در برابر حکم پیامبر ( ص ) سر تسلیم فرود آورند و مخالفت نورزند .
( ما کان لمؤمن و لا مؤمنه إذا قضى اللّه ورسوله أمراً أن یکون لهم الخیره من أمرهم ) الأحزاب : ۳۶ . .
و همچنین کاندیداتورى افراد دیگر هم واهمه نداشت ؛ زیرا پس از ملاحظه و بررسى ، مردم اگر وى را همسطح ابوبکر نمىیافتند ، قطعاً با وى بیعت نمىکردند و اگر همسطح ابوبکر بود ، چه فرقى در بیعت با او و یا با ابوبکر وجود داشت؟
ولى اگر آن نامزد رهبرى ، شرایطى بالاتر از ابوبکر داشت و بهتر از ابوبکر براى اصلاح جامعه بود ، آیا نصب ابوبکر مانع مصلحت جامعه نبود؟
۹ – راستى از همه مهمّتر ، اگر واقعاً ، خلافت ابوبکر بر مبناى شرایط ، و مطابق سنّت رسول اکرم ( ص ) انجام گرفته بود ، چرا عمر گفت : « فمن عاد إلى مثلها فاقتلوه » شرح نهج البلاغه لابن أبیالحدید ، ج ۲ ص ۲۶ ، و رجوع شوده به : صحیح البخارى ، ج ۸ ، ص ۲۶ ، کتاب المحاربین ، باب رجم الحبلى من الزنا ؛ مسند احمد ، ج ۱ ، ص ۵۵ . .
آیا خلفاء راشدین خلیفه الرسول بودند؟
۱۰ – از طرفى مىگویید : پیامبر گرامى ( ص ) کسى را به عنوان جانشین معیّن نفرمود و به کسى هم دستور نداد تا شخص معیّنى را جانشین او قرار دهد ، بلکه مردم ، ابوبکر رإ؛”" به عنوان خلیفه معیّن کردند وابوبکر نیز عمر را خلیفه معیّن کرد و عثمان هم توسّط شوراى شش نفره تعیین شد ، و از طرفى دیگر مىگویید : اینها خلیفه وجانشین پیغمبر بودند و به آنان « خلیفه الرسول » اطلاق مىکنید . آیا این کار ، دروغ بستن به رسول گرامى نیست؟ که مطابق حدیث متواتر « من کذب علیّ متعمّداً فلیتبّؤ مقعده من النّار » صحیح البخاری ، ج ۱ ص ۳۶ ، ۲ / ۸۱ ، ج ۴ ص ۱۴۵ ، ج ۷ ص ۱۱۸ قال ابن الجوزی : رواه من الصحابه ثمانیه وتسعون نفساً ، الموضوعات ، ج ۱ ص ۵۷ ، وقال النووی : قال بعضهم : رواه مائتان من الصحابه ، شرح مسلم للنووی ، ج ۱ ص ۶۸ . هر گونه دروغ به پیامبر گناه است . بنا بر این ، اگر ادعاى شما که مىگویید پیامبر اکرم ( ص ) خلیفه معیّن ننمود صحیح باشد ، خلفاى راشدین خلیفه پیامبر نیستند!
نسبت هذیان به رسول گرامى !!!
یازده اشکال اساسى بر عملکرد عمر و همراهان او :
۱۱ – هنگامى که پیامبر ( ص ) در بستر بیمارى فرمودند : « دوات و قلم بیاورید تا چیزى برایتان بنویسم که هرگز گمراه نشوید » . چرا عمر گفت : « درد بر اوغلبه کرده و کتاب خدا ما را بس است » ؛ « إنّ النبیّ – صلى اللّه علیه وسلم – قد غلب علیه الوجع ، وعندکم القرآن حسبنا کتاب اللّه » صحیح البخاری ، ج ۷ ص ۹ ، کتاب المرضى باب قول المریض قوموا عنّى ؛ و ج ۵ ص ۱۳۷ کتاب المغازی ، باب مرض النبی – صلى اللّه علیه وسلم – ووفاته ؛ صحیح مسلم فى آخر کتاب الوصیّه ، ج ۵ ، ص ۷۶ . .
ویاگفتند : رسول گرامى ( ص ) هذیان مىگوید : « إنّ رسولاللَّه – صلى اللّه علیه وسلم – یهجر » ، نستجیر باللّه ، ( کبرت کلمه تخرج من أفواههم ) الکهف : ۵ . .
و این قضیّه به قدرى درد آور بود که وقتى ابن عبّاس به یاد آن مىافتاد ، اشک چشمانش همانند دانههاى مروارید از گونههایش سرازیر مىگشت عن ابنعبّاس قال : « یوم الخمیس وما یوم الخمیس ، ثمّ جعل تسیل دموعه حتّى رأیت على خدّیه کأنّها نظام اللؤلؤ قال : قال رسول اللّه : ائتونى بالکتف والدواه ( او اللوح والدواه ) اکتب لکم کتاباً لن تضلّوا بعده أبداً فقالوا : إنّ رسول اللّه – صلى اللّه علیه وسلم – یهجر » . صحیح مسلم ، ج ۵ ، ص ۷۶ کتاب الوصیّه باب ترک الوصیه لمن لیس عنده شیء ، صحیح البخارى ، ج ۴ ص ۳۱ ، کتاب الجهاد والسیر . .
در رابطه با این حدیث که در صحیح بخارى و مسلم وسایر کتب صحاح آمده چند سؤال مطرح است :
۱ – آیا این سخن عمر ، مخالف با قرآن نیست که مىفرماید : ( ما ینطق عن الهوى إن هو إلّا وحی یوحى ) عن ابنعبّاس قال : « یوم الخمیس وما یوم الخمیس ، ثمّ جعل تسیل دموعه حتّى رأیت على خدّیه کأنّها نظام اللؤلؤ قال : قال رسول اللّه : ائتونى بالکتف والدواه ( او اللوح والدواه ) اکتب لکم کتاباً لن تضلّوا بعده أبداً فقالوا : إنّ رسول اللّه – صلى اللّه علیه وسلم – یهجر » . صحیح مسلم ، ج ۵ ، ص ۷۶ کتاب الوصیّه باب ترک الوصیه لمن لیس عنده شیء ، صحیح البخارى ، ج ۴ ص ۳۱ ، کتاب الجهاد والسیر . النجم : ۴ . ؛ پیامبر گرامى ( ص ) از روى هواى نفس سخن نمىگوید و تمام سخنان او بر مبناى وحى الهى است .
۲ – عمر که گفت : کتاب خداوند براى ما کافى است « حسبنا کتاب اللّه » ، این مخالفت عملى عمر ، با سنّت رسول اکرم ( ص ) نیست؟
چون سخن رسول اکرم ( ص ) که فرمود : چیزى بنویسم که شما را از گمراهى مصون بدارد ، مربوط به مطالب عادى و شخصى نبود ، بلکه داراى اهمّیّت ویژه بود و از بهترین مصادیق سنّت به شمار مىرفت .
۳ – آیا مخالفت عمر و همراهان وى با دستور رسول اکرم ( ص ) ، مخالفت با قرآن نیست که مىگوید : از اوامر پیامبر اطاعت و از نواهى حضرت اجتناب نمایید : ( ما آتاکم الرسول فخذوه و ما نهاکم عنه فانتهوا ) الحشر : ۷ . .
۴ – آیا سخن بخارى که مىگوید : مردم در کنار بستر رسول اکرم ( ص ) سر و صدا کردند و اختلاف کردند ، آیا مخالفت با قرآن نکردند که از هر گونه سرو صدا در کنار حضرت ، نهى نموده و آن را باعث حبط و نابودى اعمال مىداند : ( یا أیّها الذین آمنوا لا ترفعوا أصواتکم فوق صوت النّبى ولا تجهروا له بالقول کجهر بعضکم لبعض أن تحبط أعمالکم وأنتم لا تشعرون ) الحجرات : ۲ . .
۵ – آیا اختلاف صحابه و تن ندادن به سخن رسول اکرم ( ص ) مخالفت با قرآن نیست که دستور مىدهد در موارد اختلاف بر همگان واجب هست که تسلیم نظریّه پیامبر ( ص ) باشند و کسانى را که نظر آن حضرت را نمىپذیرند ، مؤمن نمىداند : ( فلا وربّک لا یؤمنون حتّى یحکّموک فیما شجر بینهم ثمّ لا یجدوا فیأنفسهم حرجاً ممّا قضیت ویسلّموا تسلیماً ) النساء : ۶۵ . .
۶ – پیامبر گرامى ( ص ) تصمیم داشت چیزى بنویسد که مانع گمراهى امّت باشد ، آیا ممانعت از نوشتن چنین مطلب مهمّى ، سبب گمراهى مردم نشد؟
آیا سخن حضرت را تصدیق نمىکنید و یا آن را پذیرفته و تصدیق مىکنید ، در صورت دوّم آیا ضلالتى صورت گرفته یا منکر آن هستید؟ و اگر قبول دارید ، چه ضلالتى دامنگیر جامعه اسلامى ، جز انحراف از امر خلافت منصوص صورت گرفته است؟
۷ – در برابر عمر و همداستانهایش که مخالف با وصیّت نوشتن رسول خدا ( ص ) بودند ، افرادى هم بودند که تلاش در نوشتن این وصیّتنامه داشتند : « منهم منیقول : قرّبوا یکتب لکمالنبی -صلىاللَّه علیه وسلم- کتاباً لا تضلّوا بعده ومنهم من یقول : ما قال عمر » صحیح البخارى ، ج ۷ ، ص ۹ ، کتاب المرضى باب قول المریض قوموا عنّى ؛ صحیح مسلم ، ج ۵ ، ص ۷۵ ، آخر کتاب الوصیه . .
وحتّى زنان پیامبر ( ص ) نیز به همفکران عمر اعتراض کردند که با اهانت عمر و دفاع رسول ( ص ) مواجه شدند : « فقالت النسوه من وراء الستر : ألا تسمعون ما یقول رسول اللّه؟! قال عمر : فقلت إنّکنّ صواحبات یوسف ، إذا مرض رسول اللّه ، عصرتنّ أعینکنّ ، وإذا صحّ ، رکبتنّ عنقه! قال : فقال رسول اللَّه : دعوهنّ فإنهنّ خیر منکم » الطبقات الکبرى لابن سعد ، ج۲ ، ص ۲۴۴ ، المعجم الأوسط للطبرانی ، ج ۵ ص ۲۸۸ ؛ مجمعالزوائد للهیثمى الشافعى ، ج ۹ ص ۳۴ ؛ کنز العمال ، ج ۵ ص ۶۴۴ ، ح ۱۴۱۳۳ . ؛ زنان از پشت پرده صدا زدند : مگر سخن رسول گرامى ( ص ) را نمىشنوید؟ عمر گفت : شما همانند دلباختگان یوسف هستید که به هنگام مریضى پیامبر ( ص ) اشگ شما جارى مىشود ، و به وقت سلامتى حضرت ، برگردن او سوار مىشوید .
رسول گرامى ( ص ) فرمود : متعرّض آنان نشوید وآنها را به حال خود واگذارید ، زیرا آنان از شما بهتر هستند .
راستى ، چه شدکه عمر و همراهان او ، بر تیم مقابل غلبه کردند؟ و کار کدامیک از این دو گروه مخالف قرآن و سنّت پیامبر بود؟
ابن عباس و فاجعه مخالفت صحابه با پیامبر ( ص )
۸ – تعبیر ابن عبّاس از این قضیّه به عنوان یک رزیّه وفاجعه ، چه معنایى دارد؟ « إنّ الرزیّه کلّ الرزیّه ما حال بین رسول اللّه – صلى اللّه علیه وسلم – وبین أن یکتب لهم ذلک الکتاب من اختلافهم ولَغَطهم » صحیح البخارى ، ج ۸ ، ص۱۶۱ ، کتاب الاعتصام بالکتاب والسنه ، باب کراهیه الخلاف . .
آیا گریه جانسوز ابن عبّاس و تعبیر از این واقعه بهعنوان مصیبت جانگداز کافى نیست که مقدارى فکر خودتان را به کار بیندازید و نسبت به عمق فاجعه بیندیشید؟
۹ – رسول اکرم ( ص ) با اینکه مفتخر به « إنّک لعلى خلق عظیم » مىباشد ، آنچنان از این برخورد خلاف قرآن وسنّت مورد اذیّت قرار گرفت و غضبناک شد که دستور داد همه از خانه او بیرون بروند : « فلمّا أکثروا اللغط والاختلاف عند النبىّ قال لهم رسول اللّه – صلى اللّه علیه وسلم – قوموا ( عنّى ) » صحیح البخارى ، ج ۷ ، ص ۹ ، کتاب المرضى باب قول المریض قوموا عنّى . .
و این کار صحابه ، با آیه شریفه : ( إنّ الذین یؤذون اللّه ورسوله لعنهم اللّه فیالدنیا والآخره وأعدّ لهم عذاباً مهیناً ) الأحزاب : ۵۷ . چگونه قابل جمع است؟
۱۰ – اگر چنانچه با توجّه به گفتار عمر ، سخن رسولاکرم ( ص ) به هنگام وفات در اثر غلبه مرض و یا نستجیر باللَّه هذیان بوده و حجّت نیست ، پس چرا شما براى اثبات خلافت ابوبکر به سخن رسول گرامى ( ص ) به هنگام وفات استناد مىکنید که به عایشه فرمود : « مروا أبا بکر فلیصلّ » صحیح البخاری ، ج ۱ ص ۱۶۲ کتاب الأذان ، با وجوب صلاه الجماعه وص ۱۶۵ باب أهل العلم والفضل أحقّ بالإمامه . به ابوبکر بگو تا براى مردم نماز گزارد کما عن أحمد بن حنبل : بأنّه إنّما قدّمه من هو أقرأ ، لتفهم الصحابه من تقدیمه فی الإمامه الصغرى استحقاقه للإمامه الکبرى ، وتقدیمه فیها على غیره . کشاف القناع للبهوتی ، ج۱ ، ص ۵۷۳ ؛ المواقف ، ج ۸ ص ۳۶۵ . .
۱۱ – ولى با اینکه ابوبکر هنگام نوشتن وصیّت در اثر شدّت بیمارى بیهوش گردید و پس از آنکه بههوش آمد دنباله وصیّت را نوشت ، کسى به وى نگفت « قد غلب علیه الوجع » و یا « الرجل یهجر » درد بر او غلبه کرده و یا هذیان مىگوید لما حضرت أبا بکر الصدیق الوفاه دعا عثمان بن عفان فأملى علیه عهده ، ثم أغمی على أبی بکر قبل أن یملی أحدا فکتب عثمان عمر بن الخطاب ، فأفاق أبو بکر فقال لعثمان کتبت أحدا ؟ فقال : ظننتک لما بک وخشیت الفرقه فکتبت عمر بن الخطاب فقال : یرحمک اللَّه ، أما لو کتبت نفسک لکنت لها أهلا . کنز العمال ، ج ۵ ، ص ۶۷۸ ؛ تاریخ مدینه دمشق لابن عساکر ، ج ۳۹ ، ص ۱۸۶ و ج ۴۴ ، ص ۲۴۸ ر . ک : تاریخ الطبرى ، ج ۲ ص ۳۵۳ ؛ سیره عمر لابن الجوزى : ۳۷ ؛ تاریخ ابن خلدون ، ج ۲ ص ۸۵ . .
بلکه همان کسى که نسبت هذیان به رسول اکرم ( ص ) داد ، براى مشروعیّت خلافت خویش به وصیّت ابوبکر بههنگام مرگ استناد کرد؟
عن إسماعیل بن قیس ، قال : رأیت عمر بن الخطاب وهو یجلس والناس معه وبیده جریده وهو یقول : « أیّها الناس اسمعوا وأطیعوا قول خلیفه رسول اللّه إنّه یقول : إنّى لم آلکم نصحاً قال : ومعه مولى لأبى بکر یقال له : شدید ، معه الصحیفه التى فیها استخلاف عمر » تاریخ الطبری ، ج ۲ ص ۶۱۸ . .
۱۲ – طبرانى و سیوطى و ذهبى نقل مىکنند : که رسولاکرم ( ص ) فرمود : هیچ امّتى پس از پیامبرش با هم اختلاف نکردند ، مگر این که گروه باطل آنها بر گروه حقّ پیروز شدند ؛ « ما اختلفت امّه بعدنبیّها إلّا ظهر أهلباطلها علىأهلحقّها » المعجمالأوسط ، ج ۷ ص ۳۷۰ ، الجامع الصغیر للسیوطی ، ج ۲ ص ۴۸۱ ، مجمع الزوائد ، ج ۱ ص ۱۵۷ ، سیر أعلام النبلاء ، ج ۴ ص ۳۱۱ ؛ تذکره الحفاظ ، ج ۱ ص ۸۷ ، عن الشعبی ولیس فی سنده موسى بن عبیده . .
با توجّه به این حدیث ، اختلافات شدید در سقیفه وپیروزى ابوبکر و عمر را چگونه توجیه مىکنید؟
افسانه اجماع بر بیعت ابوبکر
۱۳ – شما مىگویید : بیعت ابوبکر با اجماع تمام مهاجرین و انصار صورت گرفت ولى عمر بن خطّاب مىگوید : تمام مهاجرین با بیعت ابوبکر مخالف بودند وعلى ( ع ) و زبیر و طرفدارانشان نیز موافق نبودند : « حین توفى اللّه نبیّه -صلى اللَّه علیه وسلم- أنّ الأنصار خالفونا ، واجتمعوا بأسرهم فى سقیفه بنى ساعده وخالف عنّا على والزبیر ومن معهما » المعجمالأوسط ، ج ۷ ص ۳۷۰ ، الجامع الصغیر للسیوطی ، ج ۲ ص ۴۸۱ ، مجمع الزوائد ، ج ۱ ص ۱۵۷ ، سیر أعلام النبلاء ، ج ۴ ص ۳۱۱ ؛ تذکره الحفاظ ، ج ۱ ص ۸۷ ، عن الشعبی ولیس فی سنده موسى بن عبیده . صحیح البخارى ، ج ۸ ، ص ۲۶ ، کتاب المحاربین ، باب رجم الحبلى من الزنا . . ادعاى شما راست است ، یا عمر بن خطّاب؟
علماء بزرگ اهل سنت و انکار اجماع
۱۴ – شما براى مشروعیت خلافت ابوبکر به اجماع اهل حلّ و عقد استناد مىکنید و حال آنکه استوانههاى علمى شما منکر آن هستند .
ماوردى شافعى ( متوفّاى ۴۵۰ ) و ابویعلى حنبلى ( متوفّاى ۴۵۸ ) که به صراحت گفتهاند : در بیعت ابوبکر ، اجماعى در کار نبوده و هر گونه سخن از اجماع ، گزاف است . « فقالت طائفه : لاتنعقد إلّا بجمهور أهل العقد والحلّ من کلّ بلد ، لیکون الرضا به عامّاً ، والتسلیم لإمامته إجماعاً ، وهذا مذهب مدفوع ببیعه أبی بکر -رضی اللّه- عنه على الخلافه باختیار من حضرها ، ولم ینتظر ببیعته قدوم غائب عنها » الأحکام السلطانیّه لماوردى ، ص ۳۳ ، الأحکام السلطانیّه ، لأبییعلى محمد ابن الحسن الفراء ، ص ۱۱۷ . .
شما راست مىگویید ، یا این دو شخصیّت برجسته سنّى مذهب؟
۱۵ – شما مىگویید : تمامى صاحب نظران از اصحاب ومهاجرین در انعقاد بیعت ابوبکر دخالت داشتند و حال آنکه مفسّر بزرگ شما قرطبى ( متوفّاى ۶۷۱ ) با صراحت منکر آن است و مدّعى است که خلافت ابوبکر فقط به واسطه بیعت عمر منعقد گردید ؛ « فإن عقدها واحد من أهل الحلّ والعقد فذلک ثابت ، ویلزم الغیر فعله ، خلافاً لبعض الناس حیث قال : لا ینعقد إلّا بجماعه من أهل الحلّ والعقد ، ودلیلنا : أنّ عمر ( رض ) عقد البیعه لأبی بکر » جامع أحکام القرآن ، ج ۱ ، ص ۲۷۲ – ۲۶۹ . .
۱۶ – راستى شما از چه اجماعى سخن مىگویید که متکلّم بزرگ شما ( اهل سنّت ) همانند امام الحرمین ( متوفّاى ۴۷۸ ) استاد غزالى ، منکر آن است! و مىگوید : در تشکیل امامت ، نیازى به اجماع نیست ، همانگونه که در امامت ابوبکر بدون آنکه اجماعى در میان باشد وقبل از آنکه خبر امامت آن در بلاد اسلامى به گوش اصحاب برسد ، حکمها امضا گردید و بخشنامهها صادر شد و در پایان نتیجه مىگیرد که : امامت با تأیید یک نفر از اهل حلّ و عقد تشکیل مىگردد ؛ « اعلموا أنّه لا یشترط فی عقد الإمامه ، الإجماع ، بل تنعقد الإمامه وإن لم تجمع الأمّه على عقدها ، والدلیل علیه أنّ الإمامه لمّا عقدت لأبی بکر ابتدر لإمضاء أحکام المسلمین ، ولم یتأن لانتشار الأخبار إلى من نأى من الصحابه فی الأقطار ، ولم ینکر منکر . فإذا لم یشترط الإجماع فی عقد الإمامه ، لم یثبت عدد معدود ولا حدّ محدود ، فالوجه الحکم بأنّ الإمامه تنعقد بعقد واحد من أهل الحلّ والعقد » الإرشاد فی الکلام ، ص ۴۲۴ ، باب فی الاختیار وصفته وذکر ما تنعقد الإمامه . .
۱۷ – شما کدام اجماعى را پشتوانه خلافت مىدانید که عضدالدین ایجى ( متوفّاى ۷۵۶ ) صاحب کتاب « المواقف » و از پایهگذاران کلامى اهل سنّت ، منکر آن است و به صراحت مىگوید : هیچ دلیل عقلى و نقلى بر اعتبار اجماع در کار نیست و همینکه یک یا دو نفر از اهل حلّ و عقد اقدام به بیعت نمایند ، امامت تشکیل مىشود ، همانگونهاى که امامت ابوبکر با بیعت عمر وامامت عثمان با بیعت عبدالرحمان پسر عوف منعقد گردید ؛ « وإذا ثبت حصول الإمامه بالاختیار والبیعه ، فاعلم أنّ ذلک لا یفتقر إلى الإجماع ، إذ لم یقم علیه دلیل من العقل أو السمع ، بل الواحد والإثنان من أهل الحلّ والعقد کاف ، لعلمنا أنّ الصحابه مع صلابتهم فی الدین اکتفوا بذلک ، کعقد عمر لأبی بکر ، وعقد عبد الرحمن بن عوف لعثمان » .
و جالب اینجا است که وى اضافه مىکند : در امامت ابوبکر ، اجتماع مردم مدینه را هم لازم ندیدند تا چه رسد به اجتماع تمام امّت ؛ « ولم یشترطوا اجتماع مَن فی المدینه فضلاً عن اجتماع الأمّه . هذا ولم ینکر علیه أحد ، وعلیه انطوت الأعصار إلى وقتنا هذا » المواقف فی علم الکلام ، ج ۸ ، ص ۳۵۱ . !
و همچنین ابن عربى مالکى ( متوفّاى ۵۴۳ ) از دیگر شخصیّتهاى بزرگ شما ( اهل سنّت ) مىگوید : در انتخاب امام ، نیاز به حضور تمام مردم در انتخابات نیست ، بلکه با شرکت یک یا دو نفر ، انتخابات صورت مىگیرد ؛ « لا یلزم فی عقد البیعه للإمام أن تکون من جمیع الأنام بل یکفی لعقد ذلک إثنان أو واحد » شرح سنن الترمذى ، ج ۳ ، ص ۲۲۹ . !
« فاعتبروا یا أولی الأبصار » .
آیا شما راست مىگویید یا این شخصیّتهاى بزرگ علمى؟
عمر و تهدید به قتل صحابه
۱۸ – اگر بیعت با یک یا دو نفر از اهل حلّ و عقد وبدون مشورت سایر مسلمین صحیح است ، چرا عمر تهدید به قتل کرد و گفت : اگر بعد از این ، کسى چنین کارى کند بیعت کننده و بیعت شونده کشته خواهند شد ؛ « من بایع رجلاً عن غیر مشوره من المسلمین فلا یبایع هو ولا الذی بایعه ، تغرّه أن یقتلا » صحیح البخارى ، ج ۸ ، ص ۲۶ ، کتاب المحاربین ، باب رجم الحبلى من الزنا . و اگر این کار خلاف شرع و حرام است و موجب مهدور الدم شدن مىشود ، چرا این حکم را در جریان سقیفه جارى نکرد؟
على ( ع ) ، ابوبکر و عمر را خائن مىداند؟
۱۹ – شما مىگویید : حضرت على ( ع ) ابوبکر و عمر را قبول داشت و حال آن که عمر در جمع تعداد زیادى از صحابه خطاب به على ( ع ) وعبّاس عموى پیامبر ( ص ) گفت : شما دونفر ، ابوبکر و مرا دروغگو و گنهکار ونیرنگباز مىدانید ؛ « فلمّا توفّی رسول اللّه – صلى اللّه علیه وسلّم – قال أبو بکر : أنا ولیّ رسول اللّه ، فجئتما . . . فرأیتماه کاذباً آثماً غادراً خائناً . . . ثمّتوفّی أبوبکر فقلت : أنا ولیّ رسولاللَّه – صلى اللّه علیه وسلّم – وولیّ أبی بکر ، فرأیتمانی کاذباً آثماً غادراً خائناً » صحیح مسلم ، ج ۵ ، ص ۱۵۲ ، کتاب الجهاد ، باب ۱۵ ، حکم الفئ حدیث ۴۹ . .
شما راست مىگویید یا عمر!؟
۲۰ – خلیفه دوم شش نفر را تعیین کرد و گفت : اینها از میان خود یک نفر را انتخاب کنند ؛ یعنى هر یک از اینها لیاقت رهبرىِ امّت اسلامى و جانشینى پیامبر ( ص ) را دارند و اضافه کرد : اگر کسى از آنها مخالفت کرد ، گردنش را بزنید عن عمر بن الخطاب أنّه قال لصهیب : صلّ بالناس ثلاثه أیّام ، وأدخل علیّاً وعثمان والزبیر وسعداً وعبد الرحمن بن عوف وطلحه ، إن قدم وأحضر عبداللّه بن عمر ، ولاشیء له من الأمر ، وقم على رؤوسهم فإن اجتمع خمسه ورضوا رجلاً وأبى واحد ، فاشدخ رأسه ، أواضرب رأسهبالسیف ، وإن اتّفق أربعه فرضوا رجلاً منهم وأبى اثنان ، فاضرب رؤوسهما ، فإن رضی ثلاثه رجلاً منهم ، وثلاثه رجلاً منهم ، فحکموا عبد اللّه بن عمر ، فأی الفریقین حکم له فلیختاروا رجلاً منهم ، فإن لم یرضوا بحکم عبد اللّه بن عمر فکونوا مع الذین فیهم عبدالرحمان بن عوف ، واقتلوا الباقین إن رغبوا عمّا اجتمع علیه الناس . ( تاریخ الطبری ، ج ۳ ص ۲۹۴ ؛ تاریخ المدینه لابنشبه النمیری ، ج ۳ ص ۹۲۵ ؛ الکامل لابن الأثیر ، ج ۳ ص ۳۵ ) . !
چگونه دستور قتل کسى را مىدهد که شایستگى خلافت را دارد؟
رنجاندن فاطمه ( س ) خلاف کتاب و سنت
۲۱ – در صحیح بخارى و مسلم و دیگر کتب معتبر آمده است که حضرت رسول اکرم ( ص ) فرمود : فاطمه پاره تن من است و هرکس او را بیازارد و غضبناک کند مرا آزرده است : « فاطمه بضعه منّی فمن أغضبها أغضبنی » صحیح البخارى ، ج ۴ ص ۲۱۰ . وفی روایه مسلم : « إنّما فاطمه بضعه منّی یؤذینی ما آذاها » . صحیح مسلم : ۷ / ۱۴۱ . روى الحاکم عن على – علیه السلام- : قال : « قال رسول اللّه -صلى اللّه علیه وآله وسلم- : لفاطمه : إنّ اللَّه یغضب لغضبک ، ویرضى لرضاک » . ثمّ قال : هذا حدیث صحیح الإسناد ولم یخرجاه . المستدرک : ۳ / ۱۵۳ .
( لیس فیه ذکر خطبه بنت أبی جهل ) فلیراجع : مجمع الزوائد ، ج ۹ ص ۲۰۳ ؛ المعجم الکبیر للطبرانی ، ج ۱ ص ۱۰۸ ، ج ۲۲ ص ۴۰۱ ؛ تاریخ مدینه دمشق : ۳ / ۱۵۶ ؛ أسد الغابه ، ج ۵ ص ۵۲۲ ؛ الإصابه ، ج ۸ ص ۲۶۵ و۲۶۶ ؛ تهذیب التهذیب ، ج ۱۲ ص ۳۹۲ ؛ صحیح البخارى ، ج ۴ ص ۲۱۰ ؛ صحیح مسلم ، ج ۷ ص ۱۴۱ ؛ المصنف لابن أبی شیبه الکوفی ، ج ۷ ص ۵۲۶ ؛ السنن الکبرى للنسائی : ۵ / ۹۷ ، ح ۸۳۷۰ ؛ المعجم الکبیر للطبرانی ، ج ۲۲ ص / ۴۰۴ ؛ الجامع الصغیر للسیوطی ، ج ۲ ص ۲۰۸ ؛ تاریخ مدینه دمشق ، ج ۳ ص ۱۵۶ . .
و از طرفى در صحیح بخارى و مسلم نیز آمده است که فاطمه ( س ) از دست ابوبکر غضبناک شد و تا آخر عمر باوى سخن نگفت : « فغضبت فاطمه بنت رسول اللَّه – صلى اللَّه علیه وسلم – فهجرت أبا بکر فلم تزل مهاجرته حتّى توفّیت » صحیح البخارى ، ج ۴ ص ۴۲ ؛ صحیح مسلم ، ج ۵ ص ۱۵۴ ، فیه : فهجرته فلم تکلّمه حتّى توفّیت وعاشت بعد رسول اللَّه – صلى اللَّه علیه وسلم – سته أشهر فلمّا توفّیت دفنها زوجها علىّ بن أبیطالب لیلا ولم یؤذن بها ابابکر وصلّى علیها علیّ . .
وقرآن مىگوید : ( انّ الذین یؤذون اللّه ورسوله لعنهم اللّه فی الدنیا والآخره وأعدّ لهم عذاباً مهیناً ) الأحزاب : ۵۷ . . در حلّ این معضله چه پاسخى دارید؟
سهیلى از علماى بزرگ اهل سنّت ( متوفّاى ۵۸۱ ) به همین روایت استدلال نموده که هر کس به حضرت زهرا ( س ) اهانت کند ، کافر خواهد شد : « استدلّ به السهیلی على أنّ من سبّها کفر لأنّه یغضبه وأنّها أفضل من الشیخین » فیض القدیر شرح الجامع الصغیر للمناوی ، ج ۴ ص ۵۵۴ . .
ابن حجر در توجیه آن گفته : « وتوجیهه : إنّها تغضب ممّن سبّها وقد سوّى بین غضبها وغضبه ، ومن أغضبه -صلى اللّه علیه وسلم – یکفر » فتح الباری ، ج ۷ ص ۸۲ ؛ شرح المواهب للزرقانی المالکی ، ج ۳ ص ۲۰۵ . .
مناوى صاحب کتاب فیض القدیر از ابو نُعیم و دیلمى نقل کرده است که حضرت رسول اکرم ( ص ) فرمود : « فاطمه بضعه منّی من آذاها فقد آذانی ومن آذانی فقد آذى اللّه ، فعلیه لعنه اللّه ملء السماء وملء الأرض » فیض القدیر شرح الجامع الصغیر للمناوی ، ج ۶ ص ۲۴ ، ح ۸۲۶۷ . .
۲۲ – با توجّه به مطالب فوق ، آیا تا کنون نسبت به سخنان ابوبکر که پس از خطبه حضرت زهرا ( س ) بیان کرد و بدترین اهانت و ناسزا را نسبت به حضرت على ( ع ) و حضرت صدیقه ( س ) داد ، فکر کردهاید : « إنّما هو ثعاله شهیده ذنبه ، مرب لکلّ فتنه ، هو الذی یقول : کرّوها جذعه بعدما هرمت ، یستعینون بالضعفه ، ویستنصرون بالنساء ، کأمّ طحال أحبّ أهلها إلیها البغی » السقیفه وفدک للجوهری ، ص ۱۰۴ ؛ شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید ، ج ۶ ص ۲۱۵ ؛ دلائل الإمامه للطبری ، ص ۱۲۳ . . در این عبارت ، حضرت على ( ع ) را به روباه و حضرت زهرا ( س ) را به دم آن تشبیه کرده است .
آیا پاسخ اجر رسالت : ( قل لا أسئلکم علیه أجراً إلّا المودّه فی القربی ) همین بود؟!
آیا این بود نتیجه آن همه سفارش و توصیه رسول گرامى ( ص ) در حقّ حضرت زهرا ( س ) ؟!
آیا چنین کسى شایستگى خلافت پیامبرى که مفتخر به ( إنّک لعلى خلق عظیم ) است را دارد؟
از شما مىخواهیم ، سخنانى که میان ابن ابى الحدید سنّى و استادش نقیب ، ردّ و بدل شده ملاحظه نمایید وخود به قضاوت بنشینید! قال ابن أبی الحدید : قلت : قرأت هذا الکلام على النقیب أبی یحیى جعفر بن یحیى بن أبی زید البصری وقلت له : من یعرض ؟ فقال : بل یصرّح . قلت : لو صرّح لم أسالک . فضحک وقال : بعلیّ بن أبى طالب علیه السلام ، قلت : هذا الکلام کلّه لعلی یقوله؟ ! قال : نعم ، إنّه الملک یا بُنیّ . قلت : فما مقاله الأنصار؟ قال : هتفوا بذکر علی ، فخاف من اضطراب الأمر علیهم ، فنهاهم . . . وثُعاله : اسم الثعلب علم غیر مصروف ، ومثّل ذؤاله للذئب ، وشهیده ذنبه ، أی لا شاهد له على ما یدّعی إلّا بعضه وجزء منه ، وأصله مثل قالوا : إنّ الثعلب أراد أن یغری الأسد بالذئب ، فقال : إنّه قد أکل الشاه التی کنت قد أعددتهإ؛!!”" لنفسک ، وکنت حاضراً ، قال : فمن یشهد لک بذلک؟ فرفع ذنبه وعلیه دم ، وکان الأسد قد افتقد الشاه ، فقبل شهادته وقتل الذئب . . . وأمّ طحال : إمرأه بغى فی الجاهلیّه ، ویضرب بها المثل فیقال : أزنى من أمّ طحال . شرح نهج البلاغه ، ج ۶ ص ۲۱۵ .
مخالفت فاطمه ( س ) ، سند بطلان خلافت
۲۳ – در کتب معتبر از رسول اکرم ( ص ) نقل شده : « من مات بغیر إمام مات میته جاهلیّه » مسند أحمد ، ج ۴ ، ص ۹۶ ؛ المعجم الکبیر للطبرانى ؛ ج ۱۹ ، ص ۳۸۸ ؛ مجمع الزوائد للهیثمى ، ج ۵ ، ص ۲۱۸ ؛ شرح نهج البلاغه لابن أبی الحدید ، ج۹ ، ص ۱۵۵ وى گفته : « وأصحابنا کافّه قائلون بصحّه هذه القضیّه » . .
هر کس بدون امام از دنیا برود مرده او همانند مردگان دوران جاهلیت است .
و بخارى در صحیح خود توسّط ابن عبّاس از رسول اکرم ( ص ) نقل کرده است که فرمود : « لیس أحد یفارق الجماعه قید شبر فیموت إلّا مات میته جاهلیّه » صحیح البخاری ، ج ۸ ص ۱۰۵ ، کتاب الأحکام ، باب السمع والطاعه للإمام . .
هر کس از جامعه اسلامى به مقدار یک وجب دور شده و جدا شود ، مرگ او همانند مرگ جاهلیت است .
و مسلم نیز در صحیح خود به واسطه ابو هریره از رسولمکرّم ( ص ) آورده است که فرمود : « من خرج عن الطاعه وفارق الجماعه فمات ، مات میته جاهلیّه » صحیح مسلم ، ج ۶ ص ۲۱ ، کتاب الإماره ، باب الأمر بلزوم الجماعه . .
کسى که از فرمان حاکم سرپیچى نموده و از جامعه مسلمانان جدا شود همانند مردگان زمان جاهلیت از دنیا خواهد رفت .
حال از شما مىپرسیم که تکلیف حضرت صدیقه طاهره ( س ) که با ابوبکر بیعت نکرد چه مىشود؟ با اینکه در حقّ او آیه تطهیر نازل شده و صدها روایت از رسول گرامى ( ص ) در فضیلت او رسیده است ، مانند : « فاطمه سیّده نساء هذه الأمّه » و یا « سیّده نساء اهل الجنّه » فی صحیح البخاری : قال رسول اللّه یا فاطمه ألا ترضین ان تکونی سیّده نساء المؤمنین أو سیّده نساء هذه الامّه . صحیح البخارى ، ج ۷ ، ص ۱۴۲ ، کتاب بدء الخلق باب علامات النبوّه ، کتاب الاستئذان ، باب من ناجى بین یدی الناس ؛ صحیح مسلم ، ج۷ ، ص۱۴۳ کتاب فضائل الصحابه باب ( ۱۵ ) باب من فضائل فاطمه بنت النبی – صلى اللَّه علیه وآله – ح ۹۹ وهمچنین آمده : فاطمه سیّده نساء اهل الجنّه . صحیح البخارى ، ج۴ ، ص۲۰۹ و۲۱۹ . .
آیا روایات « مات میته جاهلیّه » قابل اعتماد نیست؟ یا نستجیر باللّه حضرت زهرا ( س ) به سخن و سنّت پیامبر عمل ننمود؟ و یا ابوبکر را شایسته جانشینى نمىدانست؟
تعیین خلیفه به دست خدا
۲۴ – شما مىگویید پیامبر اکرم ( ص ) کسى را براى پیشوایى مردم معیّن نکرد و تعیین آن را به عهده مردم نهاد در حالى که این نظریه مخالف کتاب و سنّت است .
زیرا خداوند – تبارک وتعالى – در باره حضرت ابراهیم مىگوید : ما تو را به عنوان امام و پیشواى مردم معیّن مىکنیم ؛ ( إنّی جاعلک للنّاس إماماً ) البقره : ۱۲۴ . .
ودر باره حضرت داوود مىگوید : ما تو را خلیفه روى زمین قرار دادیم پس در میان مردم ، حاکم بهحق باش ؛ ( یا داود إنّا جعلناک خلیفه فیالأرض فاحکم بین الناس بالحقّ ) ص : ۲۶ . .
حضرت موسى از خداوند مىخواهد که جانشین بعد از او را معیّن نماید ؛ ( واجعل لى وزیراً من أهلی ) طه : ۲۹ . .
خداوند نیز در پاسخ دعاى حضرت موسى فرمود : ( قال قد أوتیت سؤلک یا موسى ) طه : ۳۶ . .
خداوند در رابطه با بنى اسرائیل نیز مىفرماید : از میان ملّت بنى اسرائیل ، افرادى را به عنوان رهبر و پیشوا انتخاب نمودیم ( وجعلنا منهم أئمّه یهدون بأمرنا ) السجده : ۲۴ . .
پس در تمامى این آیات ، انتخاب خلیفه ، به خداوند نسبت داده شده و تعیین پیشوا و حاکم فقط به دست خداوند صورت مىپذیرد .
و همچنین علماى بزرگ اهلسنّت مانند ابن هشام وابن کثیر و ابن حبّان و دیگران نقل کردهاند : هنگامى که رسولاکرم ( ص ) ، قبایل عرب را به سوى اسلام دعوت مىفرمود ، بعضى از شخصیّتهاى بزرگ قبایل ، مانند : بنى عامر بن صعصعه ، به حضرت گفتند : اگر ما تو را یارى کنیم و کار تو بالا بگیرد ، آیا ریاست و جانشینى بعد از تو ، به ما خواهد رسید؟ « أیکون لنا الأمر من بعدک؟ »
حضرت پاسخ داد : تعیین رهبرى به دست من نیست ؛ بلکه به دست خدا است و هر کس را که بخواهد ، انتخاب خواهد کرد : « الأمر إلى اللّه یضعه حیث یشاء » .
وى گفت : ما حاضر نیستیم خود را فداى اهداف تو کنیم ، و پس از پیروزى ، منصب ریاست به افراد دیگر برسد : « فقالوا : أنهدف نحورنا للعرب دونک ، فإذا ظهرت کان الأمر فی غیرنا؟ لاحاجه لنا فی هذا من أمرک » الثقات لابن حبّان ، ج ۱ ص ۸۹ ؛ البدایه والنهایه لابن کثیر ، ج ۳ ، ص ۱۷۱ . .
و همچنین مشابه این قضیه با قشیر بن کعب بن ربیعه اتّفاق افتاد و او نیز به رسول اکرم ( ص ) گفت : اگر بهرهاى از ریاست در حکومت اسلامى نصیب ما نشود ، ما حاضر نیستیم به تو ایمان بیاوریم ر . ک : سیره ابن هشام ، ج ۲ ، ص ۲۸۹ ؛ السیره النبویّه لابنکثیر ، ج ۲ ، ص ۱۵۷ ؛ مع المصطفى للدکتوره بنت الشاطئ ، ص ۱۶۱ . .
رسول گرامى ( ص ) ، در بدترین موقعیّتى که نیاز مبرم به نیرو و کمک داشت ، حاضر نشد با وعده جانشینى ، مساعدت قبایل را جذب نماید .
و همچنین هوذه ، پادشاه یمامه که به اسلام دعوت شد ، گروهى را خدمت حضرت گسیل نمود و پیام داد اگر چنانچه بهرهاى از ریاست ، نصیب او شود ، حاضر است اسلام بیاورد و مسلمین را یارى دهد ، ولى رسول گرامى ( ص ) نپذیرفت و فرمود : حتّى اگر ریاست بر یک قطعه زمین رها شده را بخواهد ، به وى نخواهم داد طبقات ابن سعد ، ج ۱ ص ۲۶۲ ؛ نصب الرایه لزیعلی ، ج ۶ ص ۵۶۷ . .
قیام ناکثین و قاسطین بر ضدّ حاکم اسلامى
۲۵ – در صحیح بخارى و مسلم از قول رسول اکرم ( ص ) آمده است : اگر از رهبر اسلامى کار ناخوشایندى هم دیدید ، باید تحمّل کنید و صبر پیشه نمایید ، زیرا هر کس از گروه مسلمین به اندازه یک وجب هم جدا شود ، مرگ او همانند مرگ جاهلیّت است : « من رأى من أمیره شیئاً یکرهه فلیصبر علیه فإنّه من فارق الجماعه شبراً فمات ، مات میته جاهلیّه » صحیح البخاری ، ج ۸ ص ۸۷ ، أوّل کتاب الفتن ؛ صحیح مسلم ، ج ۶ ص ۲۱ ، کتاب الإماره ، باب الأمر بلزوم الجماعه عند ظهور الفتن . .
و در مسند احمد بن حنبل و صحیح ترمذى آمده : یک وجب از توده مردم جدا شدن ، موجب خروج از دین اسلام است : « من فارق الجماعه شبرا فقد خلع ربقه الاسلام من عنقه » مسند أحمد ، ج ۵ ص ۱۸۰ ؛ سنن أبی داود ، ج ۲ ص ۴۲۶ ؛ سنن الترمذی ، ج ۴ ص ۲۲۶ ؛ المستدرک ، ج ۱ ص ۱۱۷ وصحّحه . وهکذا رواه الحاکم فیالمستدرک ، ج ۱ ص ۷۷ ، ثمّ قال : هذا حدیث صحیح على شرط الشیخین وج ۱ ص ۱۱۷ قائلاً : وقد روى هذا المتن عبد اللَّه بن عمر باسناد صحیح على شرطهما ، وهکذا فیج ۱ ص ۴۲۲ وقال : هذا حدیث صحیح على شرط الشیخین ولم یخرجاه وفى مجمع الزوائد ، ج ۵ ص ۲۱۷ قائلاً : رواه أحمد ورجاله ثقات رجال الصحیح خلا علیّ بن إسحاق السلمی وهو ثقه . . طبرانى و هیثمى از رسول گرامى ( ص ) نقل کردهاند : اگر کسى به مقدار بند کمان از جماعت جدا شود نماز و روزه او مورد قبول نیست و بدن او هیزم جهنّم خواهد بود : « فمن فارق الجماعه قید قوس لم تقبل منه صلاه ولا صیام وأولئک هم وقود النار » المعجم الکبیر ، ج ۳ ص ۳۰۲ ؛ مجمع الزوائد ، ج ۵ ص ۲۱۷ . .
با توجّه به این روایات ، مىپرسیم : تکلیف کسانى کهدر برابر على بن ابى طالب ( ع ) که بعد از قتل عثمان به عنوان حاکم رسمى جامعه اسلامى بود ، قیام کردند چه مىشود؟
نسبت به عایشه و طلحه و زبیر و . . . که از جماعت اسلامى جدا شدند و باعث فتنه خانمانسوزى گردیدند وباعث نابودى هزاران مسلمان شدند ، چه توجیهى دارید؟
اگرمىگویید ، آنها در این خلاف بزرگ که باعث کشته شدن هزاران مسلمان شدند ، اجتهاد کردند وخطاکردند ، به شما خواهند گفت : بنابر این ، دیگر خطاکارى درعالم یافت نخواهد شد ؛ چون هرکس کار خلافی مىکند ، قطعاً براى خود توجیه و تأویلى دارد؟
راستى تکلیف معاویه که در برابر خلیفه به حقّ قیام کرد و فتنهاى در میان مسلمین ایجاد کرد که آثار او بعد از پانزده قرن ، مشهود است ، چه مىشود؟
و جالب این که حاکم نیشابورى و طبرانى و سیوطى از قول معاویه ، از رسول اکرم ( ص ) نقل کرده که هر فردى از افراد جامعه ، از جماعت مسلمین یک وجب هم جدا شود داخل آتش جهنّم خواهد شد : « من فارق الجماعه شبراً دخل النار » مستدرک الحاکم ، ج ۱ ص ۱۱۸ ؛ المعجم الکبیر للطبرانى ، ج ۶ ص ۵۳ ؛ الدرالمنثور ، ج ۵ ص ۱۱۳ ؛ کنز العمال ، ج ۱ ص ۲۰۸ ، ح ۱۰۳۹ . .
اگر مىگویید : معاویه هم به عنوان خلیفه بود ، چون مردم شام با وى بیعت کرده بودند ، خواهیم گفت : مطابق روایت صحیح مسلم از رسول اکرم ( ص ) اگر با دو نفر به عنوان خلیفه بیعت شود ، وظیفه مردم حمایت از خلیفه نخستین و کشتن خلیفه اخیر است : « اذا بویع لخلیفتین فاقتلوا الآخرمنهما » صحیح مسلم ، ج ۶ ص ۲۳ ، کتاب الإماره ، باب اذا بویع لخلیفتین . روى الطبرانی عن أبیهریره قال : قال رسول اللَّه – صلى اللّه علیه وسلم- : « اذا بویع لخلیفتین فاقتلوا الأحدث منهما » . المعجم الأسط ، ج ۳ ص ۱۴۴ . قال القرطبی : وإذا بویع لخلیفتین فالخلیفه ، الأوّل ، وقتل الآخر ، تفسیر القرطبی ، ج ۱ ص ۲۷۲ . .
شهادت عمار ، سند بطلان معاویه
راستى مگر مطابق روایات متواتر ، پیامبر گرامى ( ص ) نفرمود : عمّار یاسر را گروه باغى و تجاوزگر وستمکار ، خواهد کشت : « تقتله الفئه الباغیه یدعوهم إلى اللّه ویدعونه إلى النار » صحیح البخاری ، ج ۳ ص ۲۰۷ ، کتاب الجهاد باب مسح الغبار عن الناس فی السبیل ؛ صحیح مسلم ، ج ۸ ص ۱۸۶ ، کتاب الفتن ، باب لا تقوم الساعه حتّى یمر الرجل بقبر الرجل ، من دون جمله « یدعوهم إلى النار . . . » ، قد صرّح بتواتره الذهبی فی سیر أعلام النبلاء ، ج ۱ ص ۴۲۱ . .
مگر نفرمود : قاتل عمّار در میان آتش جهنّم است؟
« إنّ عمار قاتله وسالبه فی النار » المستدرک ، ج ۳ ص ۳۸۷ ، ثمّ قال : صحیح على شرط الشیخین ولم یخرجاه وهکذا صحّحه الذهبی فی هامشه . .
این روایت به قدرى محکم و غیر قابل انکار بود که پس از شهادت عمّار عدّهاى از دوستان معاویه ؛ مانند عمرو بن عاص ، در حقّانیّت معاویه گرفتار تردید شده واز جنگ دست کشیدند و جمعى زیادى هم به پیروى از عمرو بن عاص از صحنه جنگ با على ( ع ) کنار رفتند ؛ « إنّ عمرو بن العاص کان وزیر معویه فلما قتل عمار بن یاسر أمسک عن القتال وتابعه على ذلک خلق کثیر فقال له معویه لِم لا تقاتل ؟ قال قتلنا هذا الرجل وقد سمعت رسول اللَّه – صلى اللَّه علیه وسلم- یقول : تقتله الفئه الباغیه ، فدلّ على أنّا نحن بغاه » إحقاق الحق ، ج ۸ ص ۴۴۸ عن نور الأبصار للشبلنجی ، ص۹۰ ؛ خلاصه عبقات الأنوار : ۳ / ۵۹ ؛ نفحات الأزهار ، ج ۳ ، ص ۵۴ . .
وقتى که معاویه موقعیّت را چنین خطرناک دید ، به عمرو بن عاص گفت : ساکت باش ، به خدا سوگند تو همواره در میان نجاست خود غوطهور بودى ، مگر عمّار را ما کشتیم؟ عمّار به دست على و یاران او کشته شد ؛ چون آنها وى را از خانهاش بیرون کشیدند و در برابر شمشیرها و نیزههاى ما قرار دادند .
« فقالمعویه : دحضتفیبولک ، أونحنقتلناه؟ إنّماقتله علی وأصحابه جاؤا به حتّىألقوه بینرماحنا أو قال بین سیوفنا » مسند أحمد ، ج ۴ ص ۱۹۹ ، مجمع الزوائد ، ج ۷ ص ۲۴۲ ثمّ قال : رواه أحمد وهو ثقه ، المستدرک ، ج ۲ ص ۱۵۵ قائلاً : هذا حدیث صحیح على شرط الشیخین ولم یخرجاه بهذه السیاقه . .
حضرت امیر ( ع ) وقتى که این توجیه ناموجّه معاویه را شنید ، فرمود : در این صورت باید بگویند : حمزه وشهداى احد را حضرت رسول اکرم ( ص ) کشت ؛ چون حضرت بود که آنان را از خانه هایشان بیرون کشید : « لو کنت أنا قتلت عمّاراً لأنّی أخرجته لکان رسول اللّه قتل حمزه وجمیع من قتل فی حربه لأنه هو المخرج لهم » المعیار والموازنه ، ص ۹۷ ؛ وقعه صفّین ، ص ۳۴۳ ؛ صحیح شرح العقیده الطحاویّه لحسن بن علی السقاف ، ص ۶۴۲ ؛ النصائح الکافیه ، ص ۳۹ . .
وحکم بن حزم بأنّ الصحابه کلّهم من أهل الجنّه قطعاً ( الإصابه ، ج ۱ ص ۱۹ ) . و راه هر گونه نقد و بررسى درباره آنان مسدود است وقال ابن الأثیر : کلّهم عدول لا یتطرّق إلیهم الجرح . أسد الغابه ، ج ۱ ص ۳ . و اگر کسى بخواهد ، کار آنان را مورد کوچکترین نقد و بررسى قراردهد ، به زندقه وخروج از دین اسلام متهم خواهد شد ؛ « قال أبوزرعه : إذا رأیت الرجل ینتقص أحداً منأصحاب رسولاللَّه – صلّىاللَّهعلیهوسلم – فاعلم انه زندیق » .
چون بر این باورید که صحابه ، ناقلان کتاب و سنّت هستند و هر گونه نقد آنان ، در حقیقت زیر سؤال بردن کتاب و سنّت است ذلک أنّ الرسول – صلى اللّه علیه وسلم – عندنا حقّ والقرآن حقّ وانّما أدّى إلینا هذا القرآن والسنن أصحاب رسول اللَّه صلّىاللَّه علیه وسلم وانّما یریدون ان یجرحوا شهودنا لیبطلوا الکتاب والسنّه والجرح بهم أولى وهم زنادقه . الکفایه فی علم الروایه ص ۶۷ . .
کار به جایى رسیده که برخى از فقهاى شما فتوا دادهاند که نقد صحابه موجب ارتداد و مخالفت با اسلام است و پاسخ آن جز شمشیر نیست ؛ « قال السرخسی : من طعن فیهم فهو ملحد ، منابذ للإسلام ، دواؤه السیف ، إن لم یتب » اُصول السرخسی ، ج ۲ ص ۱۳۴ . .
و یکى از مهمّترین اشکال شما بر شیعه در طول تاریخ این بود که آنان ، بر عملکرد برخى از صحابه معترض بوده و کار آنان را مخالف با کتاب و سنّت مىدانستند وهمین موضوع را وسیله تفسیق و تکفیر آنان قرار دادهاند .
جا دارد در اینجا چند سؤال با برادران آزاداندیش اهل سنّت مطرح کنیم ، به امید آن که مقدارى فکر خود را به کار بیندازند و ببینند که این طرز تفکّر ، تا چه حدّى با قرآن و سنّت راستین رسول گرامى ( ص ) مطابقت دارد؟
۲۶ – آیا این عدالت و عصمت ، مخصوص عدّهاى از صحابه پیامبر اسلام ( ص ) است و یا صحابه دیگر پیامبران نیز از این ویژگى بهرهمند بودند؟
۲۷ – آیا این ادعا ، پشتوانه قرآنى و روایى هم دارد ویا فقط نظریّه برخى علماى تندرو و افراطى است؟
گسترش نفاق میان صحابه
۲۸ – در قرآن ، آیات متعدّدى ، خطر منافقان را گوشزد نموده و به مذمّت آنان پرداخته و حتّى یک سوره مستقلّ درباره آنان نازل شده و اعلام نموده که بدترین جایگاه جهنّم به آنان اختصاص دارد ( إنّ المنافقین فی الدرک الأسفل من النار ) نساء : ۱۴۵ . و به تعبیر بعضى از علماى اهل سنّت ، نزدیک به یک سوّم قرآن در باره منافقان ومذمّت و خیانت آنان مىباشد ر . ک : « النفاق والمنافقون » ، استاد إبراهیم علی سالم مصری . .
آیا این منافقان ، طیف مستقلّ و شناخته شدهاى بودند وعضو صحابه رسول گرامى ( ص ) به شمار نمىآمدند ، ویا جزء صحابه بودند؟
پاسخ شما هر چه باشد ، از آیات قرآنى این چنین استفاده مىشود که منافقان در زمان رسول اکرم ( ص ) یک گروه و باند قدرتمندى بودند و خطر بزرگى براى جامعه اسلامى بهشمار مىآمدند ، و فعّالیّت آنان آنچنان حساب شده و سرّى بود که حتّى از دیدگاه حاکم اسلامى نیز پوشیده مانده بود : ( وَمِمَّنْ حَوْلَکُم مِّنَ الْأَعْرَابِ مُنَفِقُونَ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِینَهِ مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ لَاتَعْلَمُهُمْ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ ) التوبه : ۱۰۰ . .
۲۹ – آیا تمامى این منافقان بعد از رحلت رسول گرامى ( ص ) همه یکجا مردند و از بین رفتند و نسل آنان براى همیشه در تاریخ منقرض گردید و یا در میان مردم و جزو مردم بودند؟
پس اگر منافقان ، این چنین با مسلمانان مخلوط شده بودند که رسول اکرم ( ص ) نیز آنان را نمىشناخت ، آیا مىشود گفت همه صحابه عادل بودند؟
۳۰ – در صحیح مسلم آمده است که حضرت فرموده : « فی أصحابی إثناعشر منافقاً » ( ۱ ) صحیحمسلم ، ج ۸ ص ۱۲۲ ؛ مسندأحمد ، ج ۴ ص ۳۲۰ ؛ البدایه والنهایه لإبنکثیر ، ج ۵ ص ۲۰ . ، میان اصحاب من ، ۱۲ نفر از منافقین هستند و توطئه مىکنند ، آیا با این وضع ، جایى براى حکم به عدالت همه صحابه باقى مىماند؟
وحشت خلیفه دوّم از آلودگى به نفاق
باند منافقان آنچنان گسترده و پیچیده بود و نفاق آنچنان در میان صحابه رسوخ کرده بود که هر یک از صحابه پیامبر ، وحشت آن را داشت که با نزول آیه قرآن ، پرده از اسرار خائنانه وى برداشته شود و در میان مردم ، رسوا و مفتضح شود ؛ بهطورى که خلیفه دوّم عمر بن خطّاب مىگوید : به هنگام نزول سوره برائت که پرده از توطئه منافقان برداشته شد ، بر این باور شدیم که در باره هر یک از ما آیهاى نازل شود و کارهاى خلاف ما را برملا سازد : « ما فرغ من تنزیل براءه حتّى ظننّا أن لن یبقى منّا أحد إلّا ینزل فیه شیء » زاد المسیر ، ج ۳ ص ۳۱۶ . .
در روایت دیگر از وى آمده است که باید سوره توبه را سوره عذاب نامید زیرا این سوره آنچنان مردم را رسوا ساخت که نزدیک بود کسى سالم نماند : « أنّ عمر – رضى اللّه عنه – قیل : له سوره التوبه ، قال : هی إلى العذاب أقرب! ما أقلعت عن الناس حتّى ما کادت تدع منهم أحداً » .
آیا با الدر المنثور ، ج ۳ ص ۲۰۸ . توجّه به مطالبى که گفته شد ، مىشود گفت : که تمامى صحابه پیامبر عادل بودهاند و بهشت بر آنان واجب است؟ وآیا این عقیده ، بر خلاف قرآن و نظریّه خلیفه نیست؟
۳۱ – ابن کثیر از علماى بزرگ اهل سنّت مىگوید : عمر بن خطّاب براى هر یک از صحابه پیامبر که از دنیا مىرفت ، اگر حذیفه ( منافق شناس عصر ) شهادت بر سلامتى او از نفاق نمىداد ، بر جنازه او نماز نمىخواند :
« إنّ عمر بن الخطاب – رضی اللّه عنه – کان إذا مات رجل ممّنیرى أنّه منهم ، نظر إلىحذیفه فإن صلّىعلیهوإلّا ترکه » تفسیر ابن کثیر ، ج ۲ ص ۳۹۹ . .
شما که مىگویید : نقد عملکرد صحابه ، با زندقه و کفر برابر است ، این کار عمر را چگونه توجیه مىکنید؟
۳۲ – راستى تا کنون از خود پرسیده اید که چرا عمر بن خطّاب حذیفه ( منافق شناس عصر ) را سوگند مىداد که آیا من هم در میان آن توطئه گران بودم یا خیر؟
« قال ابن کثیر : وروینا عن أمیر المؤمنین عمر بن الخطاب -رضیاللَّهعنه- أنّه قال لحذیفه : أقسمت علیک باللَّه ، أنامنهم؟ » تفسیر ابن کثیر ، ج ۲ ص ۳۹۹ ، البدایه والنهایه ، ج ۵ ص ۲۵ ، سنه تسع من الهجره ، ذکر غزوه تبوک ؛ جامع البیان للطبری ، ج ۱۱ ص ۱۶ . .
۳۳ – چرا سایر صحابه پاک رسول اللّه ( ص ) مانند : سلمان ، ابوذر ، مقداد و . . . این سؤال را از حذیفه نمىکردند؟ مگر عمر نسبت به خود شک داشت؟
۳۴ – مگر شما نمىگویید که عمر ، جزو عشره مبشّره وده نفرى است که پیامبر گرامى ( ص ) به آنان بشارت قطعى بهشت داده است؟
و آیا این سؤال عمر ، شک و تردید در سخن پیامبر نیست؟ و یا حدیث « عشرهمبشّره » را ساختگى و بىپایه مىدانید؟
طرح ترور رسول گرامى ( ص ) توسّط منافقان
۳۵ – به هنگام مراجعت رسول اکرم ( ص ) از جنگ تبوک ، افرادى که تصمیم به ترور حضرت گرفتند چه کسانى بودند؟!
آیا اینتصمیمشوم ، توسّطیهودیان و مشرکان گرفته شد ویا همین صحابه حضرت بودندکه به این کار خطرناک دست زدند؟ اگر خداوند ، حضرت را از شرّ این توطئه محافظت نمىکرد ، جامعه اسلامى با چه فاجعه بزرگى مواجه مىگشت؟
۳۶ – آیا همه آن منافقان که قلب مقدّس رسولگرامى ( ص ) را به درد آوردند ، بعد از حضرت ، کجا رفتند که هیچ اسم و رسمى از آنان در تاریخ نیست؟
آیا خداى نا خواسته ، وجود مبارک رسول اکرم ( ص ) عامل نفاق بود و با عروج حضرت به ملأ اعلى ، آنان به بهترین و پاکترین انسانهاى روى زمین مبدّل شدند؟ که هر گونه نقد و جرح آنان گناه نابخشودنى به شمار مىآید؟
آیا خلفاى راشدین ، با تبلیغ و پیگیرى خود ، آنان را اصلاح نموده و با اکسیر مؤمن آفرین ، روحیه نفاق آنان را به ایمان تبدیل نمودند . یا اینکه بعد از رسول اکرم ( ص ) نفاق علنى با نفاق سرّى با یکدیگر همپیمان گردیدند وپستهاى کلیدى را میان خود تقسیم نموده و در برابر اعتراض دیگران کار خود را به نوعى توجیه کردند : « نستعینبقوّهالمنافق ، وإثمه علیه » عن عبدالملک بنعبید قال : قال عمر بن الخطاب : « نستعین بقوّه المنافق ، وإثمه علیه » . المصنف لابن أبی شیبه ، ج ۷ ص ۲۶۹ ، ح۱۲۰ ؛ کنز العمال ، ج ۴ ، ص ۶۱۴ . . از نیروى منافقان بهره مىبریم و گناه آنان بعهده خودشان مىباشد!
راستى چرا از میان آنهمه صحابه ، فقط عمر بن خطّاب ، حذیفه یمانى را سوگند مىدهد که آیا من هم جزء منافقانى بودم که در توطئه قتل و ترور پیامبر گرامى ( ص ) شرکت داشتم : « وذکر لنا أنّ عمر قال لحذیفه أنشدک اللّه أمنهم أنا ؟ قال لا ، ولا أومن منها أحداً بعدک » تفسیر ابن کثیر ، ج ۲ ص ۳۹۹ ؛ جامع البیان للطبری ، ج ۱۱ ص ۱۶ . .
شرکت خلفا در ترور نا فرجام رسول اکرم ( ص )
بنا به نقل ابن حزم اندلسى – از علماى بزرگ اهل سنّت در کتاب فقهى خود « المُحَلّى » – نام ابوبکر ، عمر وعثمان در میان چهرههایى که ترور رسول اکرم ( ص ) را طراحى کردند به چشم مىخورد ؛ « إنّ أبابکر وعمر وعثمان وطلحه وسعد بن أبی وقّاص أرادوا قتل النبی ( ص ) وإلقاءه من العقبه فی تبوک » المحلّى : ۱۱ / ۲۲۴ . تحقیق أحمد محمد شاکر ، ط . دار الجیل ودار الآفاق الجدیده ، بیروت . والمحلّى : ۱۲ / ۱۶۰ مسأله ۲۲۰۳ ط . دار الفکر ، تحقیق : الدکتور عبد الغفّار سلیمان البنداری . .
یکى از مهمترین سؤالىکه مطرح است این است که آیا این مطلب را قبول دارید؟ و در صورت پذیرفتن ، چه توجیهى براى آن دارید؟
گرچه ابن حزم قال الذهبی : ابن حزم ، الإمام الأوحد ، البحر ، ذو الفنون والمعارف ، . . . فإنّه رأس فی علوم الاسلام ، متبحر فی النقل ، عدیم النظیر . سیر أعلام النبلاء ، ج ۱۸ ص ۱۸۴ وقریب من هذا فى العبر ، ج ۳ ص ۲۳۹ ؛ دول الإسلام ، ج ۱ ص ۲۰۷ .
قالالسمعانی : ابن حزم ، من أفضل أهل عصره بالأندلس وبلادالمغرب . الأنساب – الیزیدی . وقال السیوطی : وکان صاحب فنون وورع وزهد ، وإلیه المنتهى فی الذکاء والحفظ وسعه الدائره فی العلوم . طبقات الحفّاظ : ۴۳۶ . قال الزرکلی : عالم الأندلس فی عصره ، وأحد أئمّه الإسلام ، کان فی الأندلس خلق کثیر ینتسبون إلى مذهبه . الأعلام ، ج ۴ ص ۲۵۴ . به خاطر وقوع ولید بن جُمَیع در سند آن ، روایت را تضعیف مىکند ولى با مراجعه به کتب رجالى اهل سنّت روشن مىشود که غالب رجال شناسان وى را توثیق نمودهاند کما صرّح بوثاقته العجلى تاریخ الثقات ص ۴۶۵ ، رقم ۱۷۷۳ . وقال ابن سعد : کان ثقه وله أحادیث . طبقات ، ج ۶ ص ۳۵۴ . وأورده ابن حبّان فی الثقات . کتاب الثقات ، ج ۵ ص ۴۹۲ . وقد نقل الذهبی وابن أبی حاتم عن أبی عبداللّه بن أحمد بن حنبل قال : قال أبی : لیس به بأس . وعن یحیى بن معین أنّه قال : ثقه وقال أبو حاتم : صالح الحدیث . وقال أبو زرعه : لا بأس به . الجرح و التعدیل ، ج ۹ ص ۸ ، رقم ۳۴ وتهذیب الکمال ، ج ۳۱ ص ۳۵ . وقال الذهبی : وثّقه أبو نعیم . تاریخ الإسلام ، ج ۹ ص ۶۶۱ . ، و این راوى از رجال بخارى و صحیح مسلم و سنن ابی داود و صحیح ترمذی وسنن نسایى مىباشد تهذیب التهذیب ، ج ۱۱ ص ۱۲۲ . .
استفاده ابزارى از وجود منافقین
۳۷ – با مراجعه به کتاب و سنّت ، روشن مىشود که خطر منافقین براى اسلام و مسلمین از خطر کفّار ومشرکین بیشتر بوده است و در آیات متعدّدى در باره منافقین و توطئه آنان بر ضد اسلام و مسلمین ، اشاره رفته است بهطورى که یک سوره مستقلّ در باره آنان نازل شده و به قول آقاى ابراهیم على سالم از نویسندگان مصرى ، حدود ده جزء ؛ یعنى یک سوّم قرآن ، درباره منافقان است ر . ک : « النفاق والمنافقون » ، إبراهیم على سالم . .
قرآن آنان را سدّ راه اسلام مىداند : ( رأیت المنافقین یصدّون عنک صدوداً ) النساء : ۶۱ . و از هر گونه دلسوزى براى آنان نهى و آنان را قابل هدایت نمىداند : ( فما لکم فی المنافقین فئتین واللّه أرکسهم بما کسبوا أتریدون أن تهدوا من أضلّ اللّه ومن یضلل اللّه فلن تجد له سبیلاً ) النساء : ۸۸ . .
وآنان را همردیف کفّار در جهنّم دانسته و مورد لعن قرار داده است : ( وعد اللّه المنافقین والمنافقات والکفّار نار جهنّم خلدین فیها هی حسبهم ولعنهم اللّه ) التوبه : ۶۸ . .
بلکه جایگاه آنان را در پستترین منطقه جهنّم قرار داده است : ( إنّ المنافقین فی الدرک الأسفل من النّار ) النساء : ۱۴۵ . .
با همه این حال ، چرا خلیفه دوّم از وجود آنان در حکومت خویش استفاده نموده و به آنان منصب داده ومىگوید : از نیروى منافقان بهره مىبریم و گناه آنان بهعهده خودشاناست ؛ « نستعین بقوّهالمنافق ، وإثمهعلیه » عن عبد الملک بن عبید قال : قال عمر بن الخطاب : « نستعین بقوّه المنافق ، وإثمه علیه » . المصنف لابن أبی شیبه ، ج ۷ ص ۲۶۹ ، ح۱۲۰ ؛ کنزالعمال ، ج۴ ، ص ۶۱۴ . ؟
همین کار او ، مورد اعتراض یکى از اصحاب ( حذیفه ) قرار مىگیرد ، ولى او پاسخ مىدهد : از نیروى آنان ، استفاده مىکنم و مواظب عملکرد آنان هستم : « إنّی لأستعمله لأستعین بقوّته ثم أکون على قفائه » عن الحسن أن حذیفه قال لعمر : إنک تستعین بالرجل الفاجر فقال عمر : « إنّی لاستعمله لأستعینبقوّته ثمأکون علىقفائه » – أبوعبید . کنز العمال : ۵ ، ص ۷۷۱ . .
با اینکه از عمر بن خطّاب نقل مىکنند که گفت : اگر کسى از وجود فاسق استفاده کند و او را بهکارى بگمارد ، خود نیز همردیف آن فاسق بهشمار مىآید : « من استعمل فاجراً وهو یعلم أنّه فاجر فهو مثله » عن عمر قال : من استعمل فاجرا وهویعلم أنّه فاجر فهو مثله . کنزالعمال ، ج۵ ، ص۷۶۱ ، ح ۱۴۳۰۶ . .
بین عمل عمر با گفتار او چقدر فاصله است؟! ( کبر مقتاً عند اللّه أن تقولوا ما لاتفعلون ) الصف : ۳ . .
۳۸ – شاید کسى بگوید : منافقین در زمان عمر نرمتر ویا بى خطرتر از زمان رسول اکرم ( ص ) شده بودند قال البیهقی : فإن صحّ فإنّما ورد فی منافقین لم یعرفوا بالتخذیل والارجاف واللَّه أعلم . سنن الکبرى ، ج ۹ ص ۳۶ . .
ولى مطابق روایت صحیح بخارى از حذیفه ، شرّ منافقین بعد از پیامبر ( ص ) ، از منافقین زمان حضرت ، بیشتر بود ؛ « إنّ المنافقین الیوم شرّ منهم على عهد النبی – صلى اللّه علیه وسلم – کانوا یومئذ یسرّون ، والیوم یجهرون » .
بلکه نفاق آنان بعد از رسول گرامى ( ص ) ، تبدیل به کفر شده بود : « عن حذیفه ، أنّه قال : إنّما کان النفاق على عهد النبی -صلى اللّه علیه وسلم- فأمّا الیوم فإنّما هو الکفر بعد الإیمان » صحیح البخارى ، ج ۸ ص ۱۰۰ ، کتاب الفتن ، باب إذا قال عند قوم شیئا ثم خرج فقال بخلافه . .
توصیه عمر به خدمت به اعراب بادیه نشین
۳۹ – قرآن در باره اعراب مىگوید : ( الأعراب أشدّ کفراً ونفاقاً ) التوبه : ۹۷ . کفر و نفاق عربهاى بادیه نشین بیش از دیگران است . ابن کثیر در تفسیر آیه مىگوید : کفر و نفاق عربهاى بادیه نشین ، بزرگتر وشدیدتر از دیگران است ؛ « وإنّ کفرهم ونفاقهم أعظم من غیرهم وأشد » تفسیر ابن کثیر ، ج ۲ ، ص ۳۹۷ ؛ تفسیر القرطبی ، ج ۸ ، ص ۲۳۱ . .
ولى با تمامى این ویژگىهاى اعراب بادیه نشین ، خلیفه دوّم بههنگام مرگ وصیّت مىکند که به آنان نیکى کنید زیرا آنها ریشه عرب و سرچشمه اسلام هستند : « وأوصیه بالأعراب خیراً فإنّهم أصل العرب ومادّه الإسلام » صحیح البخاری ، ج ۴ ، ص ۲۰۶ ، باب مناقب المهاجرین . .
آیا این سخن با صریح آیه قرآن ، منافات ندارد؟
۴۰ – اگر کسى از شما بپرسد : شاید این وصیّت عمر ، بهخاطر خوش خدمتى عربهاى بادیه نشین مدینه در تثبیت خلافت ابوبکر بود ، چه پاسخى دارید؟ آنجا که عمر بن خطّاب ، با درگیرىهاى سخت سقیفه نشینان ومخالفتهاى کوبنده مهاجرین و انصار مواجه شد « حین توفى اللّه – نبیّه صلّى اللَّه علیه وسلم – أنّ الأنصار خالفونا ، واجتمعوا بأسرهم فى سقیفه بنى ساعده وخالف عنّا على والزبیر ومن معهما » . صحیح البخارى ، ج۸ ، ص ۲۶ ، کتاب المحاربین ، باب رجم الحبلى من الزنا . ، با مشاهده عربهاى بادیهنشین که با هماهنگىهاى قبلى وارد صحنه شده بودند ، خشنود گشت و گفت : وقتى چشم من به قبیله اسلم ( از قبایل بزرگ عشایر اطراف مدینه ) افتاد ، یقین کردم که پیروزى ما قطعى است ؛ « ما هو إلّا أن رأیت أسلم ، فأیقنت بالنصر » « حین توفى اللّه – نبیّه صلّى اللَّه علیه وسلم – أنّ الأنصار خالفونا ، واجتمعوا بأسرهم فى سقیفه بنى ساعده وخالف عنّا على والزبیر ومن معهما » . صحیح البخارى ، ج۸ ، ص ۲۶ ، کتاب المحاربین ، باب رجم الحبلى من الزنا . تاریخ الطبری ، ج ۲ ، ص ۴۵۸ ؛ کامل ابنأثیر ، ج۲ ، ص۲۲۴ . .
ولذا تاریخ نشان مىدهد که عمر بن خطاب جهت تحکیم پایه هاى خلافت ابو بکر و سرکوبى مخالفان ، بیشترین استفاده را از آنان نمود روى ابن أبی الحدید عن البراء بن عازب : فلم ألبث وإذاً أنا بأبى بکر قد أقبل ومعه عمر وأبو عبیده وجماعه من أصحاب السقیفه وهم محتجزون بالأزر الصنعانیّه لایمرّون بأحد الّا خبطوه وقدّموه فمدّوا یده فمسحوها على ید أبی بکر یبایعه شاء ذلک أو أبى . شرح ابن أبی الحدید ، ج ۱ ص ۲۱۹ . .
ا . د . ابو مهدی القزوینی
اخبار مرتبط
سخنرانی منتشر نشده از امام موسی صدر درباره حضرت زهرا(س)
«فاطمه و نماز» عنوان سخنرانی امام موسی صدر است که به مناسبت ایام ماه جمادی‌بیشتر بخوانید
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار صدها تن از زنان فرهیخته و فعال کشور:
زنان در اتفاقات اخیر در دهان دشمنان زدند/ غرب متجدد نسبت به مسئله زن جنایتبیشتر بخوانید