تولد امام دهم شیعیان حضرت امام علی النقی(ع) را نیمه ذیحجه سال ۲۱۲ هجری قمری نوشته‌اند. پدر آن حضرت، امام محمد تقی جوادالائمه (ع) و مادرش سمانه، از زنان درست‌کردار و پاکدامنی بود که دست قدرت الهی او را برای تربیت مقام ولایت و امامت مأمور کرده بود، و چه نیکو وظیفه مادری را به انجام رسانید و بدین مأموریت خدایی قیام کرد.

نام آن حضرت علی، کنیه آن امام همام ابوالحسن و لقب‌های مشهور آن حضرت هادی و نقی بود. حضرت امام هادی(ع) پس از پدر بزرگوارش در سن ۸ سالگی به مقام امامت رسید و دوران امامتش ۳۳ سال بود .

در این مدت حضرت علی النقی (ع) برای نشر احکام اسلام و آموزش و پرورش و شناساندن مکتب و مذهب جعفری و تربیت شاگردان و اصحاب گرانقدر گام‌های بلند برداشت. نه تنها تعلیم و تعلم و نگاهبانی فرهنگ اسلامی را امام دهم(ع) در مدینه عهده‌دار بود و لحظه‌ای از آگاهانیدن مردم و آشنا کردن آنها به حقایق مذهبی نمی‌آسود، بلکه در امر به معروف و نهی از منکر و مبارزه پنهان و آشکار با خلیفه ستمگر وقت یعنی متوکل عباسی آنی آسایش نداشت .

۲۰ حدیث گهربار از امام هادی(ع)

کسى که تقوى الهى را رعایت کند و مطیع احکام و مقرّرات الهى باشد، دیگران مطیع او مى‌شوند و هر شخصى که اطاعت از خالق کند، باکى از دشمنى و عداوت انسان ها نخواهد داشت و چنانچه خداى متعال را با معصیت و نافرمانى خود به غضب درآورد، پس سزاوار است که مورد خشم و دشمنى انسان‌ها قرار گیرد.

شب زنده‌دارى، خواب بعد از آن را لذیذ مى‌کند و گرسنگى در خوشمزگى طعام مى افزاید یعنى هر چه انسان کمتر بخوابد بیشتر از خواب لذت مى‌برد و هر چه کم خوراک باشد مزّه غذا گواراتر خواهد بود.

از کسى که نسبت به او کدورت و کینه دارى، صمیّمیت و محبّت مجوى. همچنین از کسى که نسبت به او بدگمان هستى، نصیحت و موعظه طلب نکن، چون که دیدگاه و افکار دیگران نسبت به تو همانند قلب خودت نسبت به آن ها است.

حسد موجب نابودى ارزش و ثواب حسنات مى‌شود.تکبّر و خودخواهى جذب کننده دشمنى و عداوت افراد است. عُجب و خودبینى مانع تحصیل علم خواهد بود و در نتیجه شخص را در پَستى و نادانى نگه مى‌دارد. بخیل بودن بدترین اخلاق است؛ و نیز طَمَع داشتن خصلتى ناپسند و زشت است.

مسخره کردن و شوخى هاى بى مورد از بى خردى است و کار انسان هاى نادان است.

دنیا همانند بازارى است که عدّه‌اى در آن براى آخرت سود مى‌برند و عدّه‌اى دیگر ضرر و خسارت متحمّل مى‌شوند.

مردم در دنیا به وسیله ثروت و تجمّلات شهرت مى‌یابند ولى در آخرت به وسیله اعمال محاسبه و پاداش داده خواهند شد.

همنشین شدن و معاشرت با افراد شرور نشانه پستى و شرارت تو خواهد بود.

یکى از اصحاب حضرت به نام ابن سِکیّت گوید: از امام هادى(ع) سؤال کردم : چرا قرآن با مرور زمان و زیاد خواندن و تکرار، کهنه و مندرس نمى‌شود؛ بلکه همیشه حالتى تازه و جدید در آن وجود دارد؟ امام(ع) فرمود: چون که خداوند متعال قرآن را براى زمان خاصّى و یا طایفه‌اى مخصوص قرار نداده است ؛ بلکه براى تمام دوران‌ها و تمامى اقشار مردم فرستاده است، به همین جهت همیشه حالت جدید و تازه‌اى دارد و براى جوامع بشرى تا روز قیامت قابل عمل و اجراء است.

غضب و تندى در مقابل آن کسى که توان مقابله با او را ندارى ، علامت عجز و ناتوانى است ولى در مقابل کسى که توان مقابله و رو در روئى او را دارى علامت پستى و رذالت است .

علماء و دانشمندانى که به فریاد دوستان و پیروان ما برسند و از آن ها رفع مشکل کنند، روز قیامت در حالى محشور مى‌شوند که تاج درخشانى بر سر دارند و نور از آن ها مى‌درخشد.

بیاد آور و فراموش نکن آن حالت و موقعى را که در میان جمع اعضاء خانواده و آشنایان قرار مى‌گیرى و لحظات آخر عمرت سپرى مى‌شود و هیچ پزشکى و دوستى و ثروتى نمى‌تواند تو را از آن حالت نجات دهد.

همانا اموال حرام، رشد و نموّ ندارد و اگر هم احیاناً رشد کند و زیاد شود برکتى نخواهد داشت و با خوشى مصرف نمى‌شود و آنچه را از اموال حرام انفاق و کمک کرده باشد اجر و پاداشى برایش نیست و هر مقدارى که براى بعد از خود به هر عنوان باقى گذارد معاقب مى‌شود.

حکمت اثرى در دل‌ها و قلب‌هاى فاسد نمى‌گذارد.

هر که از خود راضى باشد بدگویان او زیاد خواهند شد.

مصیبتى که بر کسى وارد شود و صبر و تحمّل کند، تنها یک ناراحتى است؛ ولى چنانچه فریاد بزند و جزع کند دو ناراحتى خواهد داشت.

براى خداوند بقعه‌ها و مکان‌هائى است که دوست دارد در آن‌ها خدا خوانده شود تا آن که دعاها را مستجاب گرداند که یکى از بُقْعه ها حائر و حرم امام حسین(ع) خواهد بود.

تواضع و فروتنى چنان است که با مردم چنان کنى که دوست دارى با تو آن کنند.

هرکس مطیع و پیرو خدا باشد از قهر و کارشکنى دیگران باکى نخواهد داشت .

علم و دانش بهترین یادبود براى انتقال به دیگران است، ادب زیباترین نیکى‌ها است و فکر و اندیشه آئینه صاف و تزیین کننده اعمال و برنامه‌ها است.