حجت الاسلام سید مهدی واعظ موسوی استاد حوزه و دانشگاه ، عضو هیئت امناءاتاق فکر تبلیغ و مشاور خانواده:

سفره افطار فرصت و بهانه خوبی برای مهربانی و مهرورزی است ! بچه ها زیباترین احساس هاى خوشایند و خاطرات را از سفره های افطاری دارند ! افطار دل ها را به هم نزدیک می سازد ؛ رقت و نرمی دل را به ارمغان می آورد ؛ سفره افطار در واقع جشن پیروزی در میدان صبر ، حوصله و انتظار است ! چرا که امساک تمرین صبوری است ! راز روزه تقوی است ! تقوی همان خودکنترلی و خودمدیریتی است ! امساک تمرین تقویت اراده است ! انسان بی اراده در زندگی موفق نیست ! روزه و امساک فرصتی است برای تقویت اراده ! امساک یا همان خودداری از خوردن ، آشامیدن و … موجب تقویت نیروی اراده خواهد شد ! انسان بی اراده و یا سست اراده در هر کاری وارد شود ، آن را نافرجام خواهد گذاشت ! کارهای او ابتر و بی سرانجام است ! انسان های بی اراده خود نیز خسته و درمانده از کار خویش اند ! هر کاری را ناتمام رها می کنند ؛ بر هیجان ها و احساسات خود مدیریت و کنترل ندارند ! کنترل خود یا خودکنترلی (Self-control)‏ همان توانایی کنترل احساسات و رفتارها و خواسته‌ ها است که انسان به منظور به دست آوردن برخی پاداش ‌ها یا جلوگیری از برخی مجازات‌ ها انجام می ‌دهد ! برخی پاداش های کوچک تر که زودتر قابل دستیابی هستند می‌ توانند جلو دستیابی به برخی پاداش ‌های بزرگ تر را بگیرند ! خودکنترلی مراقبتی درونی است که بر اساس آن وظایف محول شده انجام مى شود ، و رفتارهای ناهنجار و غیر قانونی ترک می گردد ، بی آن که نظارت و یا کنترل خارجی در بین بوده باشد ؛ هنگامی که کسی بی توجه به کنترل خارجی تلاش خود را مصروف انجام دادن کاری که بر عهده او واگذار شده است نماید ، و مرتکب خلافی از قبیل کم کاری و سهل انگاری نگردد ، از کنترل درونی بهره مند است . به عبارت دیگر : هر گاه عامل کنترل کننده از خارج به داخل انسان منتقل گردد ، به‌ طوری‌ که شخص با اختیار و آگاهی به ارزیابی و اصلاح عملکرد خود در قالب استانداردهای مشخص و در جهت اهداف مطلوب بپردازد ، خودکنترلی تحقق یافته است. در این صورت است که نظارت خارجی در تحقق چنین رفتاری که متضمن انجام دادن وظیفه و ترک خلاف است نقشی نداشته و تنها مراقبت درونی است که موجب رفتار مزبور می گردد. بر طبق توصیه های دینی ما مبنی بر “حاسبوا قبل ان تحاسبوا” و یا “موتوا قبل ان تموتو” انسان موظف است قبل از هرکس خودش به اعمال و رفتارش نظارت اساسی و عملی داشته باشد تا بتواند بر اساس شاخص های دینی رفتار خود را کنترل و اصلاح نماید. می توان ادعا کرد که اگر خود کنترلی ایجاد و تقویت گردد کارکردی به مراتب کارآمدتر از نظارت های خارجی دارد، زیرا در پاره ای از نظارت های بیرونی همواره این دغدغه وجود دارد که آیا از اعتبار و صحت کافی برخوردار است ، یا آن که شائبه ها و غرض های دیگری در کار بوده و زد و بندهای رفاقتی یا کینه توزانه در آن نقش داشته است. از این رو باید پیوسته بر ناظران و بازرسان نیز ناظران دیگری گماشت تا مراقب صحت نظارت آنان باشند. هدفی که در نظام های خودکنترل دنبال می شود ارایه یک شخصیت سالم از انسان است که به بلوغ فکری رسیده و در برابر انواع آلودگی ها از خود مقاومت نشان می دهد و این میسر و ممکن نخواهد بود مگر بسترهای مناسب در آن جامعه فراهم گردد تا خود کنترلی نهادینه شود.