در سال ۲۰۱هجری قمری مامون خلیفه وقت عباسی، به تصور آنکه با دور کردن امام رضا(ع) از مدینه می‌تواند انبوه دوستداران اهل بیت(ع) را از گرداگرد وجود این امام همام دور کند و از دامنه نفوذ ایشان در مرکز اسلام بکاهد، حضرت رضا(ع) را به عنوان ولی عهد خود برگزید و ندانسته خطه خراسان را از ۱۳ قرن پیش تاکنون مرکز ثقل تشیع و جهان اسلام کرد.
حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین علی‌اصغر تقوی، استاد حوزه و دانشگاه و مدیر مرکز مباحثات فقهی و تبلیغی
جواد الائمه(ع)، در این زمینه می‌گوید: آثار و برکات وجودی حضرت رضا(ع) بر ایران و ایرانی به ویژه شهر مشهد از الطاف الهی است. علاقه وافر مردم ایران‌زمین به اهل بیت(ع) و شوق
سرشار آن‌ها به علم و عالم و همچنین تلاش و کوشش آنان برای ارتقای سطح دانش و فرهنگ در آن دوران، باعث شد که حضرت رضا(ع) با وجود آنکه می‌توانستند از آمدن به توس خودداری کنند ولی با علم به اینکه می‌توانند با گسترش علم در این سرزمین اثرگذار باشند و خریداران علم و تقوا در ایران را از فیض وجود خویش بهره‌مند سازند، به این سرزمین قدم
گذاشتند.
وی ادامه می‌دهد: در اولین فیض خداوند به کشور عزیزمان، دروازه‌های علوم مختلف روی ایران و ایرانی گشوده شد و تفکرات دینی حتی علوم کلامی و فلسفی، پزشکی و نجوم و سایر علوم در ایران رشد و بالندگی‌ خاصی پیدا کرد و همه برای بهره‌گیری از معارف اهل بیت(ع)، چشم به ایران و خورشید مستقر در آن دوختند.
وجود حضرت رضا(ع)، انزوای علمی خراسان را شکست
حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین تقوی دوران حضور حضرت رضا (ع) در توس را دوران طلایی تمدن ایرانی‌اسلامی عنوان می‌کند و می‌افزاید: رفع تفکرات غلط و نگاه جامع و کاربردی به مسائل اجتماعی، اتحاد و اتفاق شیعه و مجذوب شدن سایر مذاهب به شخصیت وجودی حضرت رضا(ع)، همچنین ناتوان بودن اندیشمندان، متفکران و علمای سایر ادیان در مناظره با آن بزرگوار، موقعیت بی‌نظیری را در آن زمان برای خطه خراسان رقم زد.
وی یادآور می‌شود: با حضور امام هشتم(ع) در خطه خراسان نوعی غرور منطقی بر جامعه خراسانی حکم‌فرما شد و جامعه اسلامی که به نوعی در انزوا قرار گرفته بود، با حضور حضرت از انزوا خارج شد و درصدر برترین‌های علم و دانش جهان قرار گرفت.
حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین تقوی ایجاد فضای الفت و محبت در محیط اجتماعی و شکل گرفتن سبک زندگی اسلامی خانواده‌محور و منطبق بر آموزه‌های دینی، در پرتو تعالیم امام هشتم(ع) را نخستین برکت وجودی آن حضرت می‌داند و می‌گوید: ایجاد مراکز علمی مختلف و رشد و بالندگی فرهنگی جامعه از گذشته تا به امروز در سرزمین ما ایران مشهود بوده و گسترش آن تا به این سطح بدون شک بدون حضور حضرت رضا(ع) در این سرزمین امکان‌پذیر نبوده است.
اگر امروز ایران حرفی برای گفتن دارد، مرهون
حضرت رضا(ع) است
وی ادامه می‌دهد: پرورش دانشمندان بزرگ، ایجاد حوزه‌های علمیه، حضور علمای سایر ادیان از سراسر جهان در ایران به‌ویژه در مشهد امروز یا همان توس دیروز، تشکیل کرسی‌های علمی قوی در این خطه و حضور کرسی‌نشینان بزرگی نظیر شیخ بهایی، شیخ حرعاملی و هزاران متفکر
دیگر از برکات وجودی این امام همام است و اگر امروز ایران در دنیا حرفی برای گفتن دارد و اگر از دانش و فهم شاعران، فلاسفه و حکمای ایران در سراسر جهان بهره گرفته می‌شود، مرهون حضور حضرت رضا(ع) است.
وی خاطرنشان می‌کند: گسترش علم، اسلام و تشیع، تعمیق و نشر هنر، نثر و شعر در ادبیات فارسی و دینی، شکل‌گیری انقلاب‌ها و جنبش‌های مردمی و دینی، ایجاد روحیه استقلال‌طلبی در عرصه فکر و فرهنگ و سیاست، تحول در سیره‌پذیری از آموزه‌های دینی و سیره اهل بیت(ع) و مراودات بین‌المللی و گسترش اقتصاد جهانی اسلام، همه و همه گوشه‌هایی از برکات حضور حضرت رضا(ع) در ایران و به ویژه مشهد است که از ۱۳قرن گذشته تا به امروز به یمن آن حضرت ادامه دارد و همچنان ادامه
خواهد داشت.