حضرت آیت‌الله جعفر سبحانی از مراجع تقلید  در سومین جلسه درس تفسیر خود که در مسجد مدرسه حجتیه قم برگزار شد به ادامه تفسیر سوره مبارکه «زمر» پرداخت.

وی با اشاره به آیه «أَلَا لِلَّهِ الدِّینُ الْخَالِصُ وَالَّذِینَ اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ أَوْلِیَاء مَا نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِیُقَرِّبُونَا إِلَى اللَّهِ زُلْفَى إِنَّ اللَّهَ یَحْکُمُ بَیْنَهُمْ فِی مَا هُمْ فِیهِ یَخْتَلِفُونَ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی مَنْ هُوَ کَاذِبٌ کَفَّارٌ»، گفت: محمدبن عبدالوهاب در کتاب کشف الشبهات با استناد به این آیه مسلمانان را غیر از کسانی که در عصر پیامبر بوده کافر می‌داند.

این مرجع تقلید ادامه داد: عبدالوهاب در تبیین مدعای خود می‌گوید: منطق شیعیان همان منطق کفار است چون کفار می گفتند به خاطر تقرب به خدا بت‌ها را عبادت می‌کنیم و به رازقیت، خالقیت، نصرت و عزت بت‌ها اعتقاد نداریم و شیعیان هم می‌گویند نفع و ضرر در دست پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) نیست و چون صالح هستند ما برای استغفار و تقرب به خدا به آنها تقرب می‌جوییم.

وی ادامه داد: این خون‌هایی که امروز در جهان ریخته می‌شود به خاطر سخنان این مرد و کسانی است که سخنان او را تروج می‌کنند.

حضرت آیت‌الله سبحانی افزود: آنچه در آیات قرآن آمده این است که مشرکان دروغ می‌گفتند و برای بت‌ها مقام ربوبیت و نصرت و عزت قائل بودند؛ ما به کسانی متوسل هستیم که نسبت به آنها نفع، ضرر و رب بودن را قبول نداریم و آنها را عزیز نزد خدا می‌دانیم که اگر دعا کنند خداوند اجابت می‌کند.

وی بیان کرد: مشرکان معتقد بودند که بت‌ها شفیع هستند و سرنوشتشان در دست بت‌ها است و این‌گونه قیاس مع الفارق است چون مسلمانان واقعی و شیعیان به این مسأله اعتراف دارند که عزت و ربوبیت دست خدا است و تکریم پیامبر و ائمه اطهار(ع) غیر از عبادت است.

این مرجع تقلید با بیان این‌که خداوند مدبر الامور است، بیان کرد: مدبر بودن خداوند منافاتی ندارد که زیر مجموعه داشته باشد؛ مشرکان بت‌ها را عبادت می‌کردند اما شیعیان هیچ کسی غیر از خدا را عبادت نمی‌کنند.

رییس مؤسسه امام صادق(ع) با بیان این‌که وهابیت تکفیری توسل به پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) را عبادت می‌دانند، اظهار کرد: توسل به پیامبر(ص) عبادت نیست و طبق آیه «وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِیمًا» همه در حال حیات به ایشان متوسل می‌شدند تا پیامبر(ص) در حق آنها دعا کند.

استاد برجسته تفسیر قرآن در پاسخ به این سؤال که توسل در زمان حیات پپامبر(ص) بوده اما در زمان فوت ایشان توسل شرک است، گفت: شیء واحد نمی‌تواند در عین واحد شرک و توحید باشد؛ جهان، جهان اسباب و مسببات است و یکی از اسباب دعای پیامبر(ص)، مردم مؤمن، خیرات و صدقات است.

وی با اشاره به روایتی از صحیح بخاری مبنی بر این‌که همه انبیا به پیامبر(ص) متوسل می‌شوند، اظهار کرد: اگر بعد از مرگ پیامبر(ص) توسل به ایشان شرک باشد پس باید به انبیا نیز نسبت شرک را داد.

رییس مؤسسه امام صادق(ع) مشکلات امروز جهان اسلام و آتش افروزی ها را به خاطر عقاید وهابیت تکفیری دانست و گفت: این افراد همه مسلمانان را کافر و تنها تکفیری‌ها را مسلمان می‌دانند و نتیجه این نوع تفکر همان چیزی است که امروز قابل مشاهده است.

وی ادامه داد: امروز جوانان نا آگاه به خیال این‌که وهابیت تکفیری درست می‌گوید و مسلمان عراق و سوریه کافر هستند به جنگ علیه آنها به چشم شهادت نگاه می‌کنند.

این مرجع تقلید با بیان این‌که آتش امروز ریشه‌اش در وهابیت تکفیری است، تصریح کرد: تا زمانی که علمای اهل سنت به نقد این تفکرات وهابیت نپردازند و مردم را متوجه بطلان آنها نکنند این ریشه در جهان سوزانده نمی‌شود.

حضرت آیت‌الله سبحانی با اشاره به این‌که وهابیت تکفیری در کتاب‌های درسی هم این مباحث را آورده‌اند که ما همچون مشرکان زمان پیامبر(ص)کافر هستیم، ابراز کرد: امروز اگر بخواهیم جهان را از آتش وهابیت تکفیری مصون بداریم باید مکتب وهابیت به صورت علمی و فرهنگی تدریس شود تا مردم ببینند که این‌ها چقدر از قرآن دور بوده و مغالطه می‌کنند.

 

حضرت آیت الله جعفر سبحانی از مراجع تقلید، در سومین برنامه از سلسه برنامه چشمه معرفت که از شبکه دوم سیما پخش شد، اظهار داشت: سؤالی مطرح می­شود که چرا خداوند متعال در قرآن سوگند یاد می­کند و اگر طرف خطابش مؤمنین باشند که فرمایش خداوند را بدون سوگند می­پذیرند و نیازی به سوگند ندارند یا مخاطب کافران هستند که کلام خداوند را با سوگندهای متعدد هم قبول نمی­کنند و در دو صورت بی­نتیجه است.

حضرت آیت الله سبحانی جواب این سؤال را روشن دانست و تصریح کرد: تأکید بر مطلب، یکی از مسائل مهم در سخن گفتن است و ربطی به اعتقاد و ایمان مخاطب ندارد که خداوند هم برای تأکید و قطعی بودن یک موضوع، قسم یاد کرده است.

وی هدف دوم از سوگندهای قرآن را توجه مخاطب به «مقسم به» و موضوع قسم برشمرد و افزود: سوگندهای خداوند عادی و معمولی نیست بلکه سوگند به آسمان­ها و زمین، بادها و خدای ستارگان است تا بشر درباره این موضوعات طبیعت تفکر کند و اسرار آفرینش را بفهمد تا در نهایت اعتقاد خود را به مقام توحید بالا ببرد.

این مرجع تقلید از برخی مسلمانان در طول تاریخ به خاطر توجه به هیأت بطلیموس و رها کردن قرآن کریم انتقاد و تأکید کرد: اگر مسلمانان با عمل به قرآن درباره موضوع این سوگندها تحقیق می­کردند به طور یقین قبل از غرب به پیشرفت­هایی می­رسیدند که هنوز هم کسی به آن حقایق دست پیدا نکرده است.

وی به طور نمونه به آیه ﴿قُلِ انْظُرُوا مَاذَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ آیه ۱۰۱سوره رعد) اشاره کردکه مسلمانان را به آسمان­ها و زمین توجه می­دهد وتصریح کرد: اگر مسلمانان فقط به این آیه عمل کنند و جهان طبیعت را مورد مطالعه و بررسی قرار دهند وضعیت کنونی آنها به جای جنگ به گونه دیگری رقم خواهد خورد.

حضرت آیت الله سبحانی چهل سوگند قرآن را دارای اسرار فراوان دانست و ابراز داشت: اگر سوگند برای اثبات حق و در مقام قضاوت باشد باید به لفظ جلاله قسم یاد شود اما در غیر آن جایگاه و جایی که می­خواهیم حقیقتی را بیان کنیم به خاطر مصلحت یک موضوع، سوگند به مقدسات غیر از لفظ جلاله اشکال ندارد هر چند تکرار آن طبق نظر فقها مکروه است.