در درس کلام و اندیشه اسلامی مطرح شد؛ نقد علمی و قرآنی آیتالله سبحانی بر عقاید و انحرافات فکری جریان سلفیگری
حضرت آیتالله سبحانی با بیان انحرافات فکری جریان سلفی گری نسبت به خداوند، تاکید کرد: مسلمانان نمیتوانند خدایی را که از دید ابنتیمیه، حرکت میکند و صفات جسمیت را نیز داراست، به عنوان خدا بپذیرند زیرا اعتقادات او به عقاید زنادقه نزدیک است.
حضرت آیتالله جعفر سبحانی از مراجع تقلید، امروز در چهارمین جلسه از سلسله مباحث درس کلام و اندیشه اسلامی که در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد، به ادامه بررسی عقاید منحرف سلفیگری پرداخت و گفت: ابنتیمیه معتقد است که اتکا به قرآن و سنت برای دینداری کافی است و عقل را باید کنار گذاشت.
وی با بیان این که ابنتیمیه معتقد به جسمیت خداوند است، ادامه داد: او با تفسیرهایی که از لغات مطرحشده در قرآن و روایات انجام میدهد، قصد زمینهسازی برای بیان اعتقادات شخصی خود را داشته تا حدی که او به کلمه «جسمٌ» و «لیس بجسمٍ» که در روایات آمده، اشاره دارد و میگوید خداوند جسم است و برای خدا صفات جسمیت قائل است.
حضرت آیتالله سبحانی اظهار داشت: ابن تیمیه معتقد است که خداوند صفات جسمیت را داراست بنابراین اگر این صفات را برای خدا قائل شویم، یعنی خداوند مرکب و قابل اشاره است.
وی به تلاش ابنتیمیه برای جسمیت بخشیدن به خدا اشاره کرد و بیان داشت: او با این دلیل که هنگام دعا کردن دستان خود را رو به آسمان میگیریم و به آسمان چشم میدوزیم، معتقد است که خداوند در آسمان حضور دارد.
این مرجع تقلید افزود: او با استفاده از روایتی که از پیامبر (ص) نقل شده میگوید که خداوند در آسمان است، برای خود تختی دارد که بر روی آن قرار دارد و از بالای آن تخت بر تمام مخلوقات تسلط و برتری دارد لذا شخصی که این خصوصیات را دارد مجسم است.
قرآن زبان فهم علمی دارد
وی با تأکید بر این که علمای اهل سنت و شیعه این تفکرات را تکفیر کرده و قبول ندارند، اظهار داشت: قرآن کریم، زبان فهم علمی دارد و در آیهای آمده است: « لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ» که اشاره مستقیم به یگانگی و بیمثال بودن خداوند دارد در حالی که پیشوای سلفیگری میگوید که نه در قرآن و نه در روایات به این موضوع اشارهای نشده است.
این استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که ابنتیمیه افزون بر جسمیت، قائل به جهت و مکان داشتن خداوند است، تصریح کرد: او برای خداوند حرکت نیز قائل شده به اندازهای که میگوید خداوند شبها از عرش به زمین میآید و مردم را به استغفار دعوت میکند که این امر از لحاظ عقلی و با توجه به شرایط وضعی زمین غیر ممکن است.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه نیمی از زمین در هنگام چرخش، شب و نیمه دیگر روز است، با استناد به این گفته ابنتیمیه خداوند باید ۱۲ ساعت از روز را در نیمی از زمین و ۱۲ ساعت دیگر را در نیمه دیگر سپری کند که این عمل به خودی خود غیر ممکن و بیهوده است.
حضرت آیتالله سبحانی به بیان خصوصیات وجود حرکت در یک جسم پرداخت و عنوان کرد: حرکت در دو صورت انجام میپذیرد، یکی برای کسب کمال همچون درختی که از حالت نباتی رشد کرده و به درخت تبدیل میشود و در حالت دیگر برای از دست دادن کمال همچون درختی که خشک شده و به هیزم تبدیل میشود.
وی افزود: با فرض صحت ادعای ابنتیمیه، اگر خداوند برای کسب کمال، حرکت داشته باشد یعنی ناقص است و یا اینکه برای از دست دادن کمال حرکت می کند که این امر بسیار بدتر از کسب کمال است که خداوند از چنین اعمالی بینیاز است.
حضرت آیتالله سبحانی با تأکید بر این که عقاید سلفیان سرشار از تناقضات است، اظهار داشت: با وجود مولایی همچون علیبنابیطالب (ع) که در خطبه اول ایشان در نهج البلاغه که از معجزات ایشان نیز شناخته میشود، یگانگی و عظمت خداوند را به تصویر میکشد در مقابل شخصی که عقایدش به عقاید زنادقه نزدیک است، آیا میتوان خدای ابنتیمیه را پذیرفت؟
وی به روایتی از امام صادق (ع) اشاره کرد و بیان داشت: ایشان در این روایت میفرمایند که دعا رو به آسمان، نوعی تشبیه برای بیان عظمت و رفعت خدا در برابر بندگان خود است نه اینکه خداوند در آسمانها قرار دارد؛ در حقیقت میخواهیم بگوییم که مقام حقتعالی از همه بالاتر است.
این مرجع تقلید در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چرا ابنهشام که دانشمندی شیعه است نیز برای خدا جسمیت قائل شده، بیان داشت: ابنهشام از شاگردان برجسته امام صادق (ع) بوده که برای تخریب شخصیت او، این افترا را به او زدهاند و حتی اگر او این سخن را به زبان آورده باشد، پیش از شاگردی امام صادق (ع) بوده است.
قابل ذکر است، جلسه پنجم درس کلام و اندیشه اسلامی حضرت آیتالله سبحانی با پیگیری بررسی اعتقادات سلفیگری با موضوع «تکلم خداوند از دیدگاه ابنتیمیه» در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار خواهد شد./۹۳۱۵/پ۲۰۱/ج
اخبار مرتبط
سخنرانی منتشر نشده از امام موسی صدر درباره حضرت زهرا(س)
«فاطمه و نماز» عنوان سخنرانی امام موسی صدر است که به مناسبت ایام ماه جمادیبیشتر بخوانید
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار صدها تن از زنان فرهیخته و فعال کشور:
زنان در اتفاقات اخیر در دهان دشمنان زدند/ غرب متجدد نسبت به مسئله زن جنایتبیشتر بخوانید